Bộ Tài chính Mỹ mới đây đã tuyên bố cấm các nhà đầu tư nước này mua bất kỳ khoản nợ hoặc cổ phiếu nào của Nga trên các thị trường thứ cấp, bên cạnh lệnh cấm hiện tại áp đặt lên các giao dịch mua phát hành mới. Đây là một trong những nỗ lực trừng phạt mới nhất của Mỹ nhằm vào Moscow do liên quan đến cuộc xung đột tại Ukraine.
Bất chấp các lệnh trừng phạt sâu rộng của Washington trong những tháng gần đây, người Mỹ vẫn giao dịch tài sản trị giá hàng trăm tỷ USD lưu thông trên thị trường thứ cấp. Bộ Tài chính cho biết trong thông báo công bố trên trang web chính thức rằng lệnh cấm mở rộng đối với tất cả các khoản nợ của Nga và ảnh hướng tới tất cả cổ phiếu của các công ty Nga chứ không chỉ những công ty có tên bị trừng phạt.
Người phát ngôn bộ Tài chính Mỹ cho biết: "Bộ đã tuyên bố rõ rằng người dân Mỹ bị cấm đầu tư mới vào làm giàu cho Nga, bao gồm cả việc mua hàng trên thị trường thứ cấp".
Theo hướng dẫn của Bộ Tài chính Mỹ, những người tham gia thị trường Mỹ bị cấm mua cả chứng khoán nợ và chứng khoán vốn mới và hiện có do một tổ chức của Nga phát hành. Nhưng các nhà đầu tư vẫn có thể tiếp tục nắm giữ các tài sản của Nga mà họ sở hữu từ trước đó. Nhà đầu tư cũng được cho phép bán những tài sản đó hoặc tạo điều kiện thuận lợi bán chúng cho những người không phải là người dân Mỹ. Hoạt động mua cổ phiếu trong các quỹ của Mỹ có nợ hoặc cổ phiếu của Nga vẫn có thể thực hiện được.
Ông Brian O’Toole, cựu cố vấn cấp cao tại Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài Mỹ (OFAC), cho biết: “Thị trường thường bốc hơi gần như ngay lập tức, nhưng chính sách tốt là khiến sự sụt giảm diễn ra dần dần trong ít nhất một thời gian. Có thể sẽ không ai được mua nợ nữa nhưng chính sách tốt là để mọi người giảm bớt gánh nặng nếu có thể, thay vì gắn họ ngay lập tức với một tài sản vô giá trị”.
Người đi bộ dạo bước bên Nhà thờ Thánh Basil tại Quảng trường Đỏ, Moscow, Nga. Ảnh: Bloomberg.
Lệnh cấm mới đối với các nhà đầu tư được đưa ra trong bối cảnh Nga đang cố gắng tránh một vụ vỡ nợ có chủ quyền, tìm cách ứng phó với những biện pháp trừng phạt muốn ngăn cản nước này chuyển tiền cho các trái chủ. Các quỹ phương Tây đã bán phá giá hàng loạt tài sản của Nga kể từ khi cuộc xung đột ở Ukraine bắt đầu hồi cuối tháng 2.
Theo Ngân hàng đầu tư Morgan Stanley, nợ chính phủ và doanh nghiệp Nga trên thị trường quốc tế ở mức hơn 472 tỷ USD vào đầu năm nay. Trong khi đó, vốn hóa thị trường của sàn giao dịch chứng khoán chính của Moscow (IMOEX) hiện là khoảng 35 nghìn tỷ rúp (588,24 tỷ USD), giảm so với hơn 50 nghìn tỷ hồi tháng 1.
Quyết định mới nhất của Mỹ sẽ là một đòn giáng mạnh hơn vào các quỹ đang nắm giữ trái phiếu Nga, khiến giảm số lượng người mua tiềm năng và suy yếu giá trị tài sản còn lại.
Chuyên gia phân tích tín dụng Himanshu Porwal của Seaport Global nhận định: "Giao dịch tất cả các khoản nợ hiện tại đã bị cấm, ít nhất là đối với công dân Mỹ. Chúng tôi từng giao dịch rất tích cực với một số doanh nghiệp Nga như công ty dầu khí Lukoil. Tuy nhiên, hiện tại các tài khoản của Mỹ sẽ không muốn giao dịch nữa”.
Mỹ và các nước đồng minh đã áp đặt một số biện pháp đối với Moscow kể từ cuộc xung đột Ukraine bắt đầu vào ngày 24/2. Nga tuyên bố đó là chiến dịch quân sự đặc biệt nhằm phi quân sự hóa Ukraine. Tuy nhiên, phía Kiev và các đồng minh phương Tây cho rằng đó là cái cớ vô căn cứ cho một cuộc xung đột.
Phạm Hà Thanh (theo Reuters, Bloomberg)
