Tổ chức dân quân Palestine Hamas cáo buộc Israel đang cố tình phá hoại nỗ lực đề ra thỏa thuận ngừng bắn trong cuộc chiến dài bảy tháng qua tại Gaza, một cuộc chiến đã san bằng phần lớn khu nội phận này và khiến hàng trăm người dân tại đây trở thành vô gia cư và thiếu lương thực.
Các hình ảnh từ quân đội Israel cho thấy, nhiều xe tăng của lực lượng này tràn qua khu vực chốt kiểm soát biên giới tại Rafah và cờ Israel được dựng bên phía biên giới của Gaza.
Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết, việc chiếm chốt kiểm soát này là “một bước quan trọng” hướng tới mục tiêu tiêu diệt khả năng quân sự của Hamas.
Người dân tại địa phương đã báo cáo về việc các xe tăng nổ pháo dữ dội trong ngày thứ Ba tại một số khu vực phía Đông Rafah.
Emad Joudat, 55 tuổi, một người Gaza bị buộc phải sơ tán tới Rafah, cho biết: “Họ phát điên rồi, xe tăng nã pháo và bom khói của họ che khuất bầu trời, và khói bốc lên từ khu Al-Salam và Jneinah”.
“Tôi đang nghiêm túc cân nhắc quyết định trở về miền Bắc, hoặc miền Trung Gaza. Nếu họ tiến sâu hơn vào Rafah, chắc chắn sẽ có xảy ra một vụ thảm sát quy mô chưa từng có”.
Liên Hợp Quốc và các cơ quan cứu trợ quốc tế khác cho biết việc đóng cửa hai chốt kiểm soát biên giới vào Gaza – Rafah và Kerem Shalom – nhìn chung đã cắt đứt nguồn hàng cứu trợ khỏi khu nội phận này và còn rất ít hàng cứu trợ còn tồn lại tại đây.
Một số nguồn tin từ Hội Trăng Lưỡi liềm Đỏ tại Ai Cập cho biết những chuyến hàng vận chuyển đã hoàn toàn bị cắt đứt.
Bên cạnh là điểm vào quan trọng cho hàng cứu trợ, chốt kiểm soát Rafah còn là điểm ra duy nhất cho những người muốn rời khỏi Gaza để được điều trị y tế vì dịch vụ y tế không còn được cung cấp tại đây.
Lama Abu Holi, bé 8 tuổi, đã nhập viện tại bệnh viện Al Aqsa từ một tháng trước, đang chờ có cơ hội được rời khỏi Gaza để được điều trị vết thương ở chân.
“Hôm nay tên cháu được gọi ở biên giới, và đáng lẽ cháu đã có thể được đi chữa chân. Nó đau lắm. Đáng lẽ cháu đã được phẫu thuật. Nhưng vì họ đóng cửa chốt kiểm soát, cháu đã không thể tới Ai Cập để được điều trị”.
Chiến dịch công kích
Việc chiếm đóng chốt kiểm soát Rafah là quyết định đã được đưa ra mặc cho những kêu gọi từ Mỹ trong suốt nhiều tuần qua, cũng như từ các quốc gia khác và các tổ chức quốc tế, yêu cầu Israel không triển khai chiến dịch lớn nào tại khu vực Rafah – một khu vực mà Israel khẳng định là thủ phủ cuối cùng của Hamas, nhưng cũng là nơi hơn một triệu thường dân Gaza bị buộc phải sơ tán đang trú ẩn.
Nhiều người trong nhóm thường dân đang cố gắng tìm nơi an toàn để trú ẩn tại khu lãnh thổ chật hẹp đã bị đánh bom gần như không ngừng nghỉ kể từ khi Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10/2023.
Nhiều gia đình bị dồn vào những khu lều tạm chật hẹp, đối mặt với thiếu thốn lương thực, nước, thuốc men và các nhu yếu phẩm khác.
Ảnh: REUTERS/Amir Cohen.
Quân đội Israel cho biết đang tổ chức chiến dịch quy mô hạn chế tại Rafah nhằm tiêu diệt các tay súng và tháo gỡ các cơ sở hạ tầng của Hamas. Lực lượng này đã yêu cầu thường dân tới khu vực mà họ gọi là “khu vực nhân đạo mở rộng” cách 20 km từ Rafah.
Tại Geneva, phát ngôn viên văn phòng nhân đạo của Mỹ Jens Laerke cho biết người dân tại Rafah đang chìm trong “sợ hãi và tuyệt vọng”.
Ông cho biết theo luật pháp quốc tế, thường dân phải được cung cấp đủ thời gian để chuẩn bị sơ tán, phải có tuyến đường an toàn tới khu vực an toàn và được cung cấp cứu trợ. Ông khẳng định, trường hợp tại Rafah không thỏa mãn các tiêu chí này.
“Những khu vực này đầy đạn dược và bom chưa nổ ngay cả trên đường phố. Chúng không hề an toàn”.
Tổng cộng đã có khoảng 34.789 người Palestine, phần lớn là thường dân, đã thiệt mạng trong cuộc xung đột tại Gaza.
Cuộc chiến này nổ ra sau khi Hamas tấn công Israel vào ngày 7/10/2023 khiến 1.200 người thiệt mạng và bắt giữ khoảng 250 người làm con tin, trong đó có 133 người được tin là vẫn đang bị giam giữ tại Gaza.
“Thảm họa nhân đạo”
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres đã yêu cầu Israel và Hamas nỗ lực hết sức để đạt được thỏa thuận ngừng bắn và hối thúc Israel mở cửa chốt kiểm soát biên giới trở lại ngay lập tức, khẳng định Gaza đang đối mặt với nguy cơ cạn kiệt nhiên liệu trong tối thứ Ba.
“Đừng phạm phải sai lầm – một chiến dịch toàn diện nhằm vào Rafah sẽ gây ra thảm họa nhân đạo”.
Trong cuối ngày thứ Hai, Hamas cho biết đã gửi thông điệp tới các nhà thương lượng trung gian của Qatar và Ai Cập cho biết tổ chức này chấp nhận một đề xuất ngừng bắn, nhưng ông Netanyahu khẳng định đề xuất này “hoàn toàn không thỏa mãn” yêu cầu của Israel.
Tuy nhiên, các phe liên quan có vẻ đã sẵn sàng thảo luận trở lại trong ngày thứ Ba. Một quan chức có thông tin về các thảo luận cho biết phái đoán của Israel đã có mặt tại Cairo.
Trong một tuyên bố, Hamas cho biết phái đoàn của họ đã có mặt tại Cairo từ Doha để tiếp tục tham gia thảo luận về ngừng chiến.
Ảnh: REUTERS/Hatem Khaled.
Thỏa thuận ngừng chiến nếu được ký kết sẽ là thời gian tạm ngừng đầu tiên trong cuộc chiến tại Gaza kể từ đợt ngừng chiến dài một tuần trong tháng 11/2023 tới nay, trong đó Hamas đã trả tự do cho khoảng một nửa số con tin và Israel cũng đã giải phóng 240 người Palestine bị tạm giam tại các nhà tù của quốc gia này.
Kể từ thời điểm đó tới nay, mọi nỗ lực đề ra thỏa thuận ngừng chiến mới đều thất bại do Hamas từ chối trả tự do cho con tin nếu không có điều khoản cam kết ngừng chiến tranh, và Israel giữ vững quan điểm chỉ thương lượng đề ra thỏa thuận ngừng chiến mang tính tạm thời.
Nguyễn Quang Minh (theo Reuters)
