Vấn đề xét tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân (NSND), Nghệ sĩ Ưu tú (NSƯT) đối với những nghệ sĩ có tên tuổi, có đóng góp cho nền văn học, nghệ thuật nước nhà luôn nhận được sự quan tâm của dư luận.
Nhất là mới đây, thông tin nghệ sĩ Bùi Cường (người đóng thành công vai diễn Chí Phèo trong phim Làng Vũ Đại ngày ấy) qua đời trong khi đang chờ xét danh hiệu NSND khiến bạn bè, đồng nghiệp và người thân không khỏi tiếc thương.
Sự ra đi của nghệ sĩ Bùi Cường để lại niềm tiếc thương vô hạn với người thân, bạn bè, đồng nghiệp và khán giả.
Nhiều người hy vọng trong ngày diễn ra tang lễ, gia đình nghệ sĩ Bùi Cường sẽ nhận được sự phong tặng danh hiệu NSND coi đó như một niềm động viên, an ủi và ghi nhận cống hiến của người nghệ sĩ gạo cội. Nhưng, điều này đã không xảy ra.
Từ câu chuyện này, nhiều câu hỏi được đặt ra là “Danh hiệu NSND được gì? Khi người vừa nhận đã ra đi còn người đang chờ xét duyệt cũng không còn có thể nhận?” hay “Phải chăng tiêu chí và thủ tục của việc xét danh hiệu NSND quá rườm rà?”.
Trước những câu hỏi này, PV báo Người Đưa Tin đã có cuộc trao đổi với PGS.TS. Lê Quý Đức, nguyên Phó viện trưởng viện Văn hóa và Phát triển (học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh).
“Theo tôi, công chúng muốn nghệ sĩ Bùi Cường được tôn vinh trong ngày đưa tang thì đó đã là một sự ghi nhận của xã hội đối với nghệ sĩ Bùi Cường.
Danh hiệu NSND cũng vinh dự như các danh hiệu cao quý khác của Nhà nước như Anh hùng lực lượng vũ trang, Nhà giáo Nhân dân… Nếu hội đồng xét tặng chưa kịp làm mà nghệ sĩ Bùi Cường xứng đáng thì có thể công nhận sau. Tất nhiên, công nhận danh hiệu kịp thời là tốt. Nhưng, có những danh hiệu còn phải họp qua nhiều hội đồng, nhiều thời gian”.
PGS.TS. Lê Quý Đức cho rằng việc xét tặng danh hiệu NSND cần rõ ràng và công tâm.
Cũng theo PGS.TS. Lê Quý Đức, báo giới cũng như dư luận và giới nghệ sĩ đã bàn nhiều về thủ tục chấm xét tặng danh hiệu. Rồi theo dư luận người xứng đáng không được phong, người chưa xứng đáng thì lại được phong…
“Việc xét tặng danh hiệu NSND là xét tặng một danh hiệu cao quý của nhà nước. Đồng thời, cũng ghi nhận đóng góp của các nghệ sĩ, không nên cứng nhắc về quy chuẩn, nguyên tắc hay đơn từ. Tôi chỉ mong muốn việc xét duyệt làm sao rõ ràng, công bằng, công tâm. Đồng thời, phải quan tâm đến tình cảm, sự trân trọng của xã hội đối với những người có đóng góp. Hội đồng xét duyệt danh hiệu phải làm cho tốt, được lòng công chúng và xứng đáng với sự đóng góp với sự cống hiến của nghệ sĩ”, PGS.TS. Lê Quý Đức cho biết thêm.
