Tình thế của Wagner ở Belarus sau khi mất thủ lĩnh Prigozhin?

Ông Yevgeny Prigozhin – thủ lĩnh Wagner – được xác nhận là đã chết (ảnh: CNN)

Hôm 27/8, Ủy ban Điều tra Nga, thông qua kết quả giám định ADN, đã xác định ông Prigozhin là một trong số 10 người thiệt mạng trong vụ rơi máy bay ở vùng Tver (Nga).

Nhiều chuyên gia an ninh – quân sự cho rằng, Wagner khó có thể tồn tại nếu thiếu ông Prigozhin. Nếu không được kiểm soát, lực lượng khoảng 5.000 tay súng này có thể trở thành vấn đề đối với Nga và Belarus.

“Theo tôi, Wagner sẽ tan rã khi không có ông Prigozhi. Ông ấy đã thành lập, xây dựng và lãnh đạo lực lượng này theo phong cách rất cá nhân. Nhiều người trung thành với ông ấy hơn bất cứ ai khác”, Natasha Lindstaedt – giáo sư tại Đại học Essex (Anh) – nhận xét.

Theo DW, khoảng trống quyền lực ở Wagner sau khi ông Prigozhin thiệt mạng là rất lớn. Không chỉ ông Prigozhin, ông Dmitriy Utkin và Valeriy Chekalov – 2 nhân vật chủ chốt của Wagner – cũng thiệt mạng trong vụ rơi máy bay.

Belarus – đồng minh thân cận của Nga – đang đối mặt với câu hỏi phải làm gì khi Wagner thiếu người lãnh đạo. Khoảng 4.000 – 5.000 lính Wagner đang đóng ở Belarus, theo DW.

Alexander Friedman – chuyên gia nghiên cứu Đông Âu tại Đại học Dusseldorf (Đức) – cho rằng, Wagner đang “đi đến hồi kết” sau cái chết của ông Prigozhin.

“Hầu hết lính Wagner vẫn sẽ ở lại Belarus và châu Phi. Tổ chức này có thể không bị đổi tên, nhưng sẽ trực thuộc Bộ Quốc phòng Nga”, ông Friedman nói.

Theo ông Friedman, Belarus có thể muốn Wagner phục vụ cho quân đội nước này, nhưng quyền quyết định cuối cùng là ở Nga.

Tương lai của lực lượng Wagner trở nên bất ổn sau cái chết của ông Prigozhin (ảnh: CNN)

Tuy nhiên, Aleksander Klaskovsky – chuyên gia phân tích thuộc trung tâm Belarusian Posir – cho rằng, ông Lukashenko – Tổng thống Belarus – không quan tâm tới việc giữ Wagner ở lại nước này.

“Wagner không có người lãnh đạo. Nghĩa là tương lai của nhóm này là không rõ ràng”, ông Klaskovsky nói.

Theo ông Klaskovsky, nếu giữ Wagner ở lại, Belarus có thể bị EU và NATO phong tỏa biên giới.

“Mối quan hệ giữa Belarus với các nước láng giềng châu Âu đang xấu đi nghiêm trọng. Điều này không có lợi cho ông Lukashenko. Ông sẽ cố gắng đẩy Wagner khỏi Belarus”, ông Klaskovsky nhận định.

Theo ông Klaskovsky, nhiều lính Wagner ở Belarus trước đây từng tham gia vụ nổi loạn (23/6). Vì vậy, Moscow đã mất niềm tin vào nhóm này.

“Wagner sẽ bị giải tán. Các tay súng có thể tới châu Phi hoặc trở lại cuộc sống bình thường”, ông Klaskovsky nói.

Đồng quan điểm trên, Grigory Nizhnikov – chuyên gia thuộc Viện Quan hệ Quốc tế Phần Lan – cho rằng, việc Wagner đồn trú ở Belarus chỉ là giải pháp tạm thời.

“Giữ Wagner ở Belarus không phải mục tiêu chiến lược hay chiến thuật. Ông Lukashenko không có khả năng và cũng không muốn chỉ huy lực lượng này”, ông Nizhnikov nói.

Theo ông Nizhnikov, Wagner sẽ trở lại Nga vào cuối năm nay.

Hôm 25/8, Tổng thống Belarus Lukashenko cho biết, các thành viên của Wagner và "bộ phận cốt lõi" vẫn ở lại Belarus.

“Wagner đã sinh sống, đang sinh sống và sẽ sinh sống ở Belarus. Cùng với ông Prigozhin, chúng tôi đã xây dựng một hệ thống để Wagner hiện diện ở đây”, ông Lukashenko nói.

Vương Nam – DW, CNN