Thời gian gần đây, người dân thuộc khu 8, 9 xã Tử Đà, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ tố cáo về việc khai thác cát ở dòng sông Lô khiến cho hàng ngàn m3 đất nông nghiệp bị sạt lở nghiêm trọng.
Để tìm hiểu rõ về vấn đề khai thác cát gây bức xúc trong người dân, PV báo Người Đưa Tin đã tới đây để “mục sở thị” tình hình.
Sáng 10/5, PV đã xuống địa phương và phát hiện có 3 tàu đang miệt mài hút cát dưới lòng sông. Tiếng máy tàu, tiếng máy cẩu nổ ầm ầm một khúc sông.
3 chiếc tàu đang khai thác cát dưới sông, chỉ cách bờ từ 10-15m
Theo cảm nhận của PV, địa điểm khai thác của 3 tàu kia chỉ cách bờ trong khoảng từ 10- 15m. Cũng không khó có thể nhận ra, toàn bộ khu vực nơi khai thác này đang bị sạt lở một cách nghiêm trọng với hàng ngàn m2 đất – nơi canh tác hoa màu của bà con bị cuốn xuống dòng sông Lô.
Phát hiện thấy hành vi khai thác cát đang bị PV quay, chụp, 3 chiếc tàu cát này lập tức dừng hoạt động. Quá trình tìm hiểu tại hiện trường, PV được người dân địa phương cho biết: “Những chiếc tàu đang tiến hành khai thác cát thuộc Công ty CPĐTPT Thái Sơn – Bộ Quốc phòng”.
Theo người dân địa phương, từ lúc Công ty Thái Sơn tiến hành khai thác cát thì diện tích đất nông nghiệp của bà con giảm đi trông thấy. Ông H., một người dân xã Tử Đà cho biết: “Chỉ trong vài năm mà đã mất mấy chục mét đất (từ mặt sông cho đến bờ bãi canh tác của bà con). Trước kia có đội tuần tra, canh gác thì Công ty Thái Sơn khai thác đúng vị trí được giao và cách xa bờ.
Tuy nhiên, khi việc canh gác bị lơi lỏng thì ngay lập tức chúng tiến vào gần bờ. Việc khai thác cát này diễn ra cả ngày lẫn đêm. Dân phản đối mãi không được. Cho đến hiện nay thì một số hộ lấy được tiền bồi thường nên mặc kệ Công ty Thái Sơn muốn làm gì thì làm.
Có lúc, địa điểm khai thác cát này lên tới 11 chiếc tàu hút và múc cát. Cứ đà này thì chỉ trong 1 thời gian ngắn, toàn bộ bãi bồi này sẽ biến mất và ăn sát vào chân đê”.
Hàng m3 đất đã trôi xuống sông - bờ bãi bị sạt lở nghiêm trọng
Để tìm hiểu rõ về vấn đề khai thác làm sạt lở đất nghiêm trọng này, trưa 10/5, PV báo Người Đưa Tin đã có cuộc trao đổi với ông Hà Kế Tài, Phó Chủ tịch UBND xã Tử Đà.
Trong buổi làm việc này, ông Tài đã thừa nhận hiện trạng đang diễn ra: “Việc sạt lở đất là có và Công ty Thái Sơn đã nhiều lần bị xử phạt vì khai thác không đúng nơi được cấp phép”.
Cũng theo lời ông Tài thì sau khi nhận được phản ánh của bà con, UBND xã Tử Đà đã thành lập những tổ tuần tra, giám sát. Tuy nhiên việc sạt lở là rất khó tránh khỏi. Địa phương đã yêu cầu Công ty Thái Sơn có phương án đền bù thỏa đáng cho người dân trực tiếp ảnh hưởng.
Một bãi dài hơn 100m đã bị sạt lở
Được biết, ngày 10/2/2017, Công ty Thái Sơn đã kí cam kết đền bù cho bà con khu 8, xã Tử Đà 384m2 đất sạt lở và khu 9 là 55m2 sạt lở.
Theo tìm hiểu của PV, ngày 28/11/2013 UBND tỉnh Phú Thọ đã đồng ý cấp phép khai thác mỏ cát cho Công ty Thái Sơn, địa điểm thuộc xã Tử Đà. Tổng diện tích là 36,5ha. Sản lượng 40.000m3/1 năm.
Trong giấy phép này, UBND tỉnh Phú Thọ cũng yêu cầu: “Hoạt động khai thác cát lòng sông Lô theo đúng ranh giới diện tích quy định trong giấy phép; Không có dấu hiệu an toàn phải dừng hoạt động khai thác, khắc phục kịp thời; Không được phép khai thác đất bãi bồi ven sông, không gây sạt lở bờ sông…”
Tiếp đó ngày 23/1/2015, UBND tỉnh Phú Thọ đã quyết định gia hạn giấy phép khai thác cho Công ty Thái Sơn có thời hạn 3 năm. Và trong văn bản này cũng yêu cầu: Có trách nhiệm quản lý, bảo vệ không gây sạt lở bờ sông, không gây mất an ninh trật tự tại địa phương….
Từ khi vào khai thác, người dân địa phương và Công ty Thái Sơn có nhiều tranh chấp. Mới đây Công an tỉnh Phú Thọ đã phát hiện 1 quả mìn tại địa điểm này
Cũng theo tìm hiểu của PV thì từ khi tiến hành khai thác cát sỏi tại xã Tử Đà, Công ty Thái Sơn đã xảy ra tranh chấp với người dân địa phương. Trước tình hình đó, UBND huyện Phù Ninh và xã Tử Đà đã nhiều lần phải đứng ra giải quyết.
Một thông tin nữa mà ông Hà Kế Tài cung cấp cho PV, cách đây khoảng 2 tháng tại mé sông, quần chúng nhân dân có phát hiện được 1 quả mìn. Ngay lập tức sự việc được báo cáo lên Công an tỉnh. “Cho đến nay Công an tỉnh Phú Thọ vẫn đang tiếp tục điều tra” – ông Tài thông tin.
Tiếp tục tìm hiểu thông tin về dự án của Công ty Thái Sơn cũng như câu trả lời của Sở TNMT tỉnh Phú Thọ, chiều 10/5, PV báo Người Đưa Tin đã đến liên hệ làm việc. Tuy nhiên, do lãnh đạo của Sở TNMT đều bận họp nên PV chưa thể làm việc được.
Báo Người Đưa Tin sẽ tiếp tục thông tin.
Nguyễn Bắc – Công Đức
