Theo các quan chức quốc đảo này khẳng định việc tập trận chung này không phải do tình hình căng thẳng trên Biển Đông, mà đã có kế hoạch từ trước. "Tập trận sẽ diễn ra từ ngày 28/6 với hải quân quân khu phía tây", phát ngôn viên quân đội Philippines Jose Miguel Rodriguez cho hay. "Cuộc diễn tập được lên kế hoạch từ năm ngoái".
Đến thời điểm hiện tại, quân đội Philippines chưa thông báo địa điểm tập trận, nhưng thông thường quân khu phía tây hoạt động trên biển Sulu, ngăn cách với Biển Đông bằng đảo Palawan, và các vùng nước lân cận. Cuộc tập trận này nằm trong khuôn khổ các hoạt động thuộc Hiệp ước phòng thủ chung giữa Mỹ và Philippines. Theo giới quan chức Philippin cho biết, tập trận năm nay nhằm kiểm tra khả năng của hai quân đội trong các chiến dịch bảo đảm tự do hàng hải.
Ngày 5/4, chính phủ Philippines cuối cùng cũng đã làm việc mà lẽ ra đã nên làm từ hai năm trước - đó là những gì mà Indonesia, Malaysia và Việt Nam từng làm - gửi lên LHQ thư phản đối về việc Trung Quốc tuyên bố chủ quyền với toàn bộ Biển Đông bao gồm cả quần đảo Trường Sa - khu vực giàu tài nguyên dầu khí đang tranh chấp giữa Philippines, Trung Quốc và ba quốc gia khác.
Sau khi gửi công hàm phản đối Trung Quốc lên LHQ, quan chức Philippines cho hay, nước này đã sẵn sàng tăng cường gấp bội các khả năng tuần tra tại Biển Đông. Theo đó, vào tháng tới, Philippines sẽ triển khai tàu tuần duyên hạng nặng lớp Hamilton (WHEC) ở gần nhóm đảo mà họ gọi là Kalayaan. Tàu tuần tra lớp Hamilton là tàu lớn nhất mà hải quân Philippines mua từ Mỹ kể từ những năm 1980.
Ngày 30/5, tờ Philstar của Philippines đăng tải tuyên bố của thượng nghị sĩ Miriam Defensor-Santiago cho rằng, Trung Quốc luôn cố chèn ép Philippines và các nước khác ở khu vực Đông Nam Á nhằm kiểm soát tài nguyên dầu khí khổng lồ ở Biển Đông.
“Tôi nói với họ, ‘Hiện tại, chúng tôi có thể không có khả năng nhưng tình thế sẽ bắt buộc chúng tôi phải tăng cường các khả năng của mình”. Tổng thống Aquino nhấn mạnh, ông đã đề cập với Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc việc chuyển giao tàu tuần tra lớp Hamilton của Mỹ cho quân đội Philippines.
Được biết, cuộc diễn tập được công bố trong lúc căng thẳng đang lên cao ở Biển Đông do những vụ va chạm của tàu Trung Quốc với tàu của các nước khác có tuyên bố chủ quyền trên vùng biển này.
Thủy Bình
