Nỗ lực nối lại hoạt động vận chuyển ngũ cốc qua Biển Đen

Ngày 2/11, trên tài khoản Twitter, ông Abdullah cho biết: "Việc xuất khẩu ngũ cốc và lương thực từ Ukraine cần được tiếp tục. Dù trong khuôn khổ Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen không tàu nào có lịch di chuyển vào ngày 2/11, nhưng chúng tôi hy vọng các tàu đã xếp hàng sẽ khởi hành vào ngày 3/11".

Thỏa thuận xuất khẩu ngũ cốc mang tên Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen được Nga và Ukraine ký kết hồi tháng 7, dưới sự trung gian của Liên hợp quốc (LHQ) và Thổ Nhĩ Kỳ để nối lại việc xuất khẩu lương thực của Ukraine, cũng như phân bón của Nga ra thị trường quốc tế.

Theo kế hoạch ban đầu, thỏa thuận sẽ được tự động gia hạn vào ngày 19/11 tới nếu không có bên nào phản đối. Song ngày 29/10, Nga thông báo đình chỉ tham gia sáng kiến trên do nước này không thể "đảm bảo an toàn cho các tàu dân sự" sau khi Hạm đội Biển Đen bị tấn công.

Ngày 1/11, Trung tâm Điều phối chung (JCC), cơ quan giám sát thỏa thuận trên, cho biết không có kế hoạch cho các tàu chở ngũ cốc di chuyển trên Biển Đen vào ngày 2/11.

Trước đó, Reuters ngày 31/10 đưa tin, Bộ Quốc phòng Nga đã phong tỏa tuyến hàng hải được gọi "hành lang nhân đạo" được sử dụng để vận chuyển các sản phẩm nông nghiệp của Ukraine qua Biển Đen. Lý giải về quyết định này, Bộ Quốc phòng Nga cho rằng Ukraine đã sử dụng tuyến đường này để tiến hành các cuộc tấn công.

Thông báo được đưa ra sau một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine gần Sevastopol hôm 29/10 làm hư hại một số tàu mà Nga sử dụng để tuần tra Biển Đen. Moscow cáo buộc Anh đứng đằng sau vụ việc và cho biết một đơn vị Hải quân Anh đã vạch kế hoạch cho các hoạt động từ cảng Ochakov. London đã bác bỏ cáo buộc này.

Trong một tuyên bố, Bộ Quốc phòng Nga nêu rõ: "Mọi hoạt động hàng hải qua hành lang an ninh được thiết lập theo sáng kiến vận chuyển ngũ cốc trên Biển Đen sẽ bị dừng lại cho đến khi tình hình xung quanh cuộc tấn công khủng bố của Ukraine nhằm vào các tàu quân sự và dân sự ở Sevastopol được làm rõ".

Cũng trong ngày 31/10, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết, thỏa thuận ngũ cốc giữa Moscow và Kiev đã không đạt được các mục tiêu đã đề ra. Ông cho rằng hầu hết các sản phẩm nông nghiệp Ukraine xuất khẩu theo thỏa thuận đã không đến được các quốc gia thiếu lương thực mà sẽ đến châu Âu và Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Putin cho biết, Moscow đang tạm ngừng tham gia vào thỏa thuận, nhưng không hoàn toàn rút khỏi thỏa thuận này.

Trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu ngày 31/10, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tiếp tục nhấn mạnh "sự cần thiết phải có các đảm bảo của Ukraine rằng hành lang nhân đạo và các cảng của Ukraine liên quan đến nỗ lực vận chuyển ngũ cốc không bị sử dụng cho các hành động chống Nga. Chỉ trong trường hợp này, những cuộc thảo luận về nối lại hoạt động đi lại qua hành lang an ninh được thiết lập theo Sáng kiến Biển Đen mới có thể thực hiện được.”

Trong khi đó, về phía Ukraine, Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 1/11 tuyên bố hành lang vận chuyển ngũ cốc để đưa lương thực ra khỏi nước này, một phần của thỏa thuận mà Nga vừa rút khỏi, cần được bảo vệ lâu dài với độ tin cậy cao.

Minh Hoa (t/h theo TTXVN, Báo Công an thành phố Đà Nẵng)