Xung quanh “hiện tượng” quan chức sở hữu biệt phủ hoành tráng khi dư luận đang nóng về việc sửa đổi luật Phòng, chống tham nhũng, ĐBQH Nguyễn Bá Sơn, Ủy viên ủy ban Tư pháp của QH đã có cuộc trao đổi với PV báo Người Đưa Tin.
PV: Thời gian qua, dư luận cho rằng có cán bộ ở nhiều địa phương sở hữu dinh thự, biệt phủ hoành tráng trong khi lương cán bộ công chức lại thấp. Theo ông, điều này nên mừng hay lo?
ĐBQH Nguyễn Bá Sơn: Hiện nay, ở không ít địa phương xuất hiện ngày càng nhiều biệt thự, dinh thự hay biệt phủ tiền tỷ khiến dư luận đặc biệt quan tâm. Nếu đời sống xã hội khá giả, tốt lên thì đó là việc đáng mừng. Nhưng nghịch lý, ở một số địa phương, cán bộ, quan chức sở hữu lắm biệt phủ mà người dân vẫn nghèo đói. Hơn nữa, phần lớn các địa phương này đều thuộc diện nhận hỗ trợ từ ngân sách và chi tiêu của các địa phương này so với các địa phương khá giả có vẻ thoải mái hơn.
Đó là hiện tượng lạ đi ngược với quy luật của cuộc sống bình thường. Theo quan điểm của tôi, các địa phương nghèo nhưng ngày càng nhiều dinh thự, biệt phủ là hiện tượng đáng quan tâm, đặc biệt với công tác phòng, chống tham nhũng.
Việc kê khai tài sản của cán bộ còn mang tính hình thức (Ảnh minh họa).
PV: Phải chăng, việc kê khai tài sản bất động sản của cán bộ đang bị bỏ lọt, thưa ông?
ĐBQH Nguyễn Bá Sơn: Điều đó không cần phải bàn cãi, nhưng điều đáng buồn là không ai lên tiếng về việc đó. Tôi cho rằng, việc kê khai tài sản của cán bộ, quan chức hiện nay còn nửa vời, chưa đến nơi đến chốn, giống như bình phong và khi có vấn đề gì xảy ra chúng ta mới bắt đầu “sờ gáy” cán bộ.
Thế nhưng, động thái “sờ gáy” cũng chỉ dừng lại ở việc cán bộ có kê khai tài sản hay không, kê khai như nào, trong khi cốt tử lại nằm ở cơ sở pháp lý, nguồn gốc hình thành tài sản có hợp pháp hay không. Nếu anh có 10 kê 10 hoặc kê 5, đó chỉ là một chuyện. Vấn đề đặt ra, anh kê khai tài sản đó có giải trình đầy đủ và được thẩm tra xác minh nguồn gốc hình thành tài sản hay không.
Cán bộ, công chức với tư cách là chủ sở hữu tài sản phải thực hiện quyền sở hữu tài sản đó bằng cách chứng minh tính hợp pháp của tài sản chứ không phải trách nhiệm của cơ quan Nhà nước. Trong luật Phòng, chống tham nhũng, chúng ta mới chỉ đề cập đến việc giải trình về nguồn gốc tài sản nhưng giải trình như thế nào, nội dung của việc giải trình phải làm cái gì thì vẫn còn lơ mơ.
Vì vậy, câu chuyện kê khai tài sản và quản lý sau kê khai của chúng ta không đạt được tính minh bạch và mục tiêu của việc kê khai. Chúng ta không làm được việc này, tức là không buộc được người sở hữu tài sản đó phải chứng minh nguồn gốc hợp pháp của tài sản thì câu chuyện đấu tranh phòng chống tham nhũng sẽ không đi được đến đích cuối cùng.
PV: Có một thực tế đối lập, doanh nhân sở hữu biệt thự, dinh thự hay tài sản khủng thì được chứng minh một cách dễ dàng nhưng với cán bộ, công chức thì lại giấu nhẹm hoặc chứng minh, lý giải loanh quanh. Ông nghĩ sao về điều này?
ĐBQH Nguyễn Bá Sơn: Doanh nhân-họ làm giàu chân chính và rất minh bạch về tài sản mà họ làm ra, sở hữu. Họ tự hào về điều đó và khẳng định thương hiệu mà mình gây dựng được. Thời gian qua, ở một số địa phương có chuyện quan chức sở hữu biệt thự, biệt phủ “khủng” nhưng lại giải thích quanh co do bán chổi đót, nuôi heo mà có được khiến dư luận đặt dấu hỏi. Rõ ràng việc cán bộ, quan chức giải thích như vậy không làm sáng tỏ được tính hợp pháp, nguồn gốc hình thành nên tài sản. Hơn nữa, đây cũng là động thái khinh nhờn pháp luật và coi thường người dân.
Việc kê khai tài sản của chúng ta không rõ ràng, không đến nơi đến chốn dẫn đến việc họ lạm dụng kẽ hở để giải thích vòng vo. Thử hỏi, nuôi heo, bán chổi đót có mấy ai giàu lên được? Nuôi heo hay bán chổi đót có xây được biệt phủ hay không thì phải hỏi dân.
PV: Vậy theo ông, để kiểm soát tài sản và không có tình trạng biệt thự, biệt phủ bị giấu nhẹm nên chăng chúng ta cần công khai tài sản của cán bộ, quan chức tại khu dân cư?
ĐBQH Nguyễn Bá Sơn: Không ai cấm quan chức giàu có. Nếu giàu có chính đáng, hợp pháp là điều rất đáng mừng. Câu hỏi đặt ra, một số cán bộ, quan chức giàu có nhưng tại sao họ không giải trình một cách đầy đủ, minh bạch nguồn gốc hợp pháp của tài sản mà loanh quanh. Theo tôi, ngoài việc công khai tài sản của cán bộ công chức tại nơi làm việc cần công khai tại khu dân cư. Ở đó, người dân sẽ giám sát. Chỉ những ai làm điều mờ ám, không minh bạch mới ngại sự công khai, minh bạch.
PV: Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi!
LAN THƠM
