Mới đây, dư luận tại huyện Quỳ Hợp nói riêng và tỉnh Nghệ An nói chung đang xôn xao bàn tán trước thông tin, em H.T.H.T. (SN 2000), học sinh trường THPT Quỳ Hợp 3 bị trai làng 2 lần tổ chức “bắt vợ” trong dịp Tết Mậu Tuất. Theo đó, tối Mùng 1 Tết, trong lúc dùng xe máy chở em T. đi mua rượu cho bố, anh Th. và đám trai làng đã tổ chức bắt em này về làm vợ. Tuy nhiên, do em T. kiên quyết phản ứng và nhân lúc nhóm trai làng lơ là canh gác, T. đã mượn điện thoại người dân gọi anh trai mình đến giải cứu.
Tiếp đó, vào tối Mùng 4 Tết, Th. và nhóm trai làng tiếp tục “dụ dỗ” và bắt em T. về làm vợ. Lần này, gia đình Th. đã chuẩn bị lễ vật, rượu cần và mời thầy mo tới “làm vía” (PV – nghi lễ để thông báo với tổ tiên) vợ mới cho con trai. Suốt đêm hôm đó, em T. kiên quyết không chịu “làm vía”, ngồi khóc và tìm cách trốn thoát trở về nhà để tiếp tục đi học, nhưng không thành. May mắn là sáng hôm sau, khi T. đang bị giữ tại nhà trai thì anh trai đi xe máy qua, nữ sinh này đã vụt chạy theo kêu cứu và được anh đưa về nhà trong sự tiếc nuối của Th. và gia đình.
Trao đổi với PV, em T. cho biết: “trộm vợ hay bắt vợ là một phong tục tốt đẹp và có từ lâu đời của dân tộc Thái quê em. Ngày xưa, khi đôi trai gái yêu nhau, nhưng vì không môn đăng hộ đối nên bị gia đình ngăn cấm hoặc do hoàn cảnh khó khăn, thủ tục cưới hỏi phức tạp nên chàng trai sẽ “trộm vợ”. Khi đã trộm được vợ, ngay sáng hôm sau, gia đình nhà trai phải mang lễ sang thông báo cho gia đình nhà gái biết và xin cưới vợ cho con. Tuy nhiên, bây giờ phong tục đó đã biến tướng, méo mó thành cưỡng ép, bắt vợ theo nghĩa đen”. Em T. cho hay, mình chỉ lấy chồng khi thực hiện được ước mơ vào giảng đường đại học và trở thành một hướng dẫn viên du lịch.
Em T. (bên trái) trao đổi với PV.
Từ sự việc em T. 2 lần bị trai làng “bắt vợ, vào cuộc tìm hiểu, PV bất ngờ vì tình trạng này diễn ra khá phổ biến tại huyện Quỳ Hợp trong thời gian gần đây. Hiện tượng này khiến nhà trường và chính quyền địa phương rất đau đầu, nhưng vẫn chưa tìm ra phương pháp ngăn chặn hiệu quả mà chỉ vào cuộc xử lý các trường hợp cụ thể khi nhận được thông tin.
Cô Hoàng Thị Thanh Quỳnh, Phó Hiệu trưởng trường THPT Quỳ Hợp 3 cho biết: “Trong dịp Tết Mậu Tuất, nhà trường có 3 nữ sinh bị trai làng bắt vợ, trong đó có em T. Hiện tại, ngoài em T. thì 2 em khác đang chờ tốt nghiệp xong sẽ làm lễ cưới, trong đó có một em đã phải ở luôn tại nhà chồng. Theo thống kê sơ bộ, từ năm 2016 tới nay, đã có 8 nữ sinh bị trai làng tổ chức “bắt vợ”. Thời điểm bị bắt là các ngày nghỉ, lễ, tết khi các em về thăm nhà. Tất cả các trường hợp này nhà trường đều trực tiếp xuống vận động gia đình 2 bên để các em tiếp tục đi học. Nếu họ không chịu thì chúng tôi sẽ làm văn bản gửi cơ quan công an vào cuộc điều tra. Em T. là một trong 50 học sinh giỏi toàn diện của nhà trường và chúng tôi rất hi vọng em ấy sẽ có một tương lai tươi sáng”.
Ngoài những trường hợp trên, hiện tại, chưa ai thống kê được trên địa bàn huyện Quỳ Hợp có bao nhiêu nữ sinh đã nghỉ học sớm vì bị trai làng bắt vợ. Bởi những người này đều không thông báo với chính quyền địa phương mà 2 gia đình âm thầm tổ chức lễ cưới khi chưa đủ tuổi vị thành niên.
Trường THPT Quỳ Hợp 3 - nơi trong thời gian qua xảy ra rất nhiều vụ trai làng bắt nữ sinh làm vợ.
Bà Vi Thị Hoa, Phó Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin huyện Quỳ Hợp cho biết: “Trong những năm gần đây, trên địa bàn huyện xảy ra khá nhiều vụ “trộm vợ” và tảo hôn tại các xã vùng sâu vùng xa như: Châu Hồng, Châu Lộc, Châu Thái, Châu Thành, Châu Cường, Liên Hợp ... Khi tiếp nhận thông tin, phòng đã lập tức liên lạc bằng điện thoại và tham mưu cho UBND huyện có văn bản gửi các xã tiến hành xác minh, tuyên truyền vận động các gia đình để ngăn chặn việc kết hôn trái pháp luật. Ngoài ra, hàng năm huyện cũng có ban hành các văn bản để tuyên truyền, chấn chỉnh tình trạng tảo hôn và bắt vợ trên địa bàn”.
Cụ thể, mới đây, ngày 12/1/2017, UBND huyện Quỳ Hợp đã có Công văn số 36 gửi UBND xã Châu Thành và Liên Hợp yêu cầu xác minh, báo cáo sự việc em Lương Thị Q. (SN 2001), trú tại xã Châu Thành - học sinh trường THPT Quỳ Hợp 3 bị “bắt vợ” về xã Liên Hợp. Ngày 10/1/2018, UBND huyện Quỳ Hợp có Văn bản số 25 gửi UBND Liên Hợp và Châu Hồng về việc xác minh, báo cáo sự việc em Trương Thị D. (SN 2000), trú tại xã Liên Hợp – học sinh trường THPT Quỳ Hợp 3 bị “bắt vợ” về xã Châu Hồng.
Theo tìm hiểu của PV, do còn ảnh hưởng nặng nề của phong tục tập quán, nên một cô gái bị bắt làm vợ, sau khi biết thông tin, dù con không đồng ý và chưa muốn lấy chồng, nhưng do ngại với hàng xóm nên gia đình các em thường không đến “đòi người” mà nhắm mắt chấp nhận mối lương duyên ngang trái này. Việc này đã khiến bao cô gái đang độ tuổi đến trường phải làm vợ, làm mẹ khi tâm sinh lý phát triển chưa đầy đủ. Và tương lai tươi sáng của các em gái này sẽ phải khép lại từ đây, để bước vào một cuộc sống mới không mong muốn.
