Ngày 20/4, phiên xét xử phúc thẩm Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch HĐQT Oceanbank tiếp tục phần thẩm vấn đối với các bị cáo.
Bị cáo Nguyễn Văn Hoàn – nguyên Phó TGĐ Oceanbank khi được HĐXX yêu cầu đứng lên trình bày vẫn giữ nguyên nội dung kháng cáo: Đề nghị tòa phúc thẩm tuyên bị cáo không phạm tội Lạm dụng chức vụ quyền hạn chiếm đoạt tài sản và giảm hình phạt về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Trước đó, bị cáo Hoàn bị tòa sơ thẩm tuyên phạt 22 năm tù cho cả hai tội danh trên.
Xin giảm nhẹ hình phạt tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng, bị cáo Nguyễn Văn Hoàn nêu ra các chứng cứ như sau: Bị cáo thừa nhận đã làm sai quy định của ngân hàng. Tuy nhiên bị cáo chỉ làm nghiệp vụ thông thường, không tiếp xúc với khách hàng, không họp riêng với lãnh đạo, không trực tiếp nhận hồ sơ nên bị cáo không thể biết được hồ sơ vay là giả.
Về tội danh Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, bị cáo đề nghị tòa phúc thẩm xác định bị cáo không phạm tội. Bị cáo Hoàn nói, tội danh này liên quan tới công ty BSC (công ty sân sau của Hà Văn Thắm). Bị cáo giữ chức Phó TGĐ Oceanbank từ tháng 10/2008, bị cáo không nắm được gì về công ty này và chỉ biết đó là công ty của Chủ tịch Hà Văn Thắm. Bị cáo không nắm được chức năng hoạt động của BSC. Liên quan tới công ty BSC, lãnh đạo có gọi lên trong cuộc họp nói ngân hàng cần thu một số phí, áp lực đầu ra; bị cáo có nói ngân hàng không được phép thu bất kỳ khoản phí tín dụng nào ngoài lãi suất của ngân hàng. Khi đó, bị cáo chỉ biết thu thêm phí ngoài hợp đồng đã ký nhưng bị cáo không nắm được bất kỳ hoạt động nào của công ty BSC.
Bị cáo Hoàn cho rằng, việc thu phí tại thời điểm đó là sai thì bên công ty BSC phải chịu trách nhiệm, bị cáo chỉ đóng vai trò đầu mối giữa BSC và chi nhánh.
Liên quan đến nội dung này, cựu Chủ tịch HĐQT Oceanbank được yêu cầu đứng lên đối chất.
Hà Văn Thắm cho biết, công ty Cổ phần BSC Việt Nam do Thắm thành lập đầu năm 2008 (viết tắt là công ty BSC) để thực hiện việc ký các hợp đồng làm dịch vụ đối với khách hàng có nhu cầu vay vốn tại ngân hàng Đại Dương để thu phí. Để công ty “sân sau” của mình hoạt động, Hà Văn Thắm bổ nhiệm Hoàng Thị Hồng Tứ là Chủ tịch HĐQT công ty BSC; Phạm Hoàng Giang (được Thắm tuyển dụng vào làm Phó trưởng phòng Pháp chế Oceanbank) giữ chức vụ Tổng Giám đốc công ty BSC từ tháng 4/2009.
Đầu năm 2009, bị cáo Thắm bắt đầu triển khai chủ trương của mình và có nói với Hoàn là ký các hợp đồng tín dụng với bên Oceanbank nhưng bị cáo không làm trực tiếp nên không nắm được.
Trước quan điểm của HĐXX cho rằng nếu bị cáo Thắm thu trực tiếp trên Hội sở thì lộ liễu quá nên phải ẩn qua công ty này. Tuy nhiên, vị cựu Chủ tịch Oceanbank giải thích: “Nhu cầu của thị trường làm về thẩm định giá với các hoạt động tín dụng rất nhiều, thấy có cung cầu trong hoạt động tài chính tiền tệ nên bị cáo thành lập. Mới đầu, bị cáo làm thật nhưng do bị cáo không quản lý anh em chặt chẽ nên xảy ra sự cố”.
Trả lời câu hỏi của luật sư, bị cáo Thắm thừa nhận không phải bị cáo Hoàn đề xuất mà là phản ánh tình trạng khoản vay; sau thời gian nghe phản ánh, bị cáo Thắm mới đưa người vào công ty BSC để triển khai nghiệp vụ (thẩm định giá, các hoạt động kinh doanh…) và thu phí dịch vụ. Ở BSC, bị cáo không giao cho Hoàn về việc thu và chi tiền của BSC, không biết nguồn tiền của BSC dùng vào việc gì.
Một công ty sân sau khác của Hà Văn Thắm là công ty TNHH VNT (công ty của Hà Văn Thắm, viết tắt là công ty VNT). Tại phiên tòa, bị cáo Thắm thừa nhận chỉ mình bị cáo biết được việc rút tiền từ công ty này chuyển vào công ty khác dưới hình thức là cho vay, nhưng lại không có hợp đồng, chỉ có các hóa đơn, chứng từ chuyển tiền.
Tiếp đến, bị cáo Nguyễn Minh Thu, nguyên TGĐ Oceanbank kháng cáo xin miễn trách nhiệm hình sự đối với tội danh Lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản và xin giảm nhẹ hình phạt tù đối với tội danh Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.
Xin miễn trách nhiệm hình sự đối với tội danh Lạm dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản, liên quan đến việc thu phí mua bán ngoại tệ thông qua công ty BSC, Nguyễn Minh Thu phải chịu trách nhiệm về 12 tỷ đồng, bị cáo nói: “Bị cáo không cùng ý chí với anh Nguyễn Xuân Sơn (cựu TGĐ Oceanbank), bị cáo chỉ vì mục đích giữ chân khách hàng và ngân hàng không lỗ. Bị cáo không biết số tiền tại BSC được sử dụng như thế nào, bị cáo không tư lợi cá nhân gì trong khoản tiền nào”.
Xin giảm nhẹ về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Nguyễn Minh Thu cho biết chỉ thực hiện theo chỉ đạo của Thắm và Sơn trong việc chi lãi ngoài. Bị cáo nhận biết rằng làm như thế là vi phạm với các văn bản của NHNN nhưng thực sự không nghĩ đến việc sẽ bị hình sự hóa. Nếu không làm sẽ rất khó để ngân hàng giữ thanh khoản, bị cáo luôn ý thức làm sao để tốt nhất cho ngân hàng.
Tòa cấp sơ thẩm cũng tuyên bị cáo Nguyễn Minh Thu phải liên đới chịu trách nhiệm 784 tỷ đồng chi lãi ngoài. Tuy nhiên, bị cáo Thu chỉ xin nhận số tiền 56 tỷ đồng chi cho hoạt động kinh doanh và khoản tiền bị cáo Nguyễn Hoài Nam, nguyên Giám đốc khối Nguồn vốn phải chịu bồi hoàn do Nam là nhân viên cấp dưới do Thu trực tiếp chỉ đạo và quản lý.
Theo lời khai của Thu, bản thân tuy làm TGĐ nhưng chỉ chịu trách nhiệm quản lý một số khối, trong đó chỉ có khối Nguồn vốn là liên quan đến vụ án này. Sau khi loại trừ các khoản tiền, bị cáo Thu cho rằng mình chỉ còn phải chịu trách nhiệm hơn 220 tỷ đồng.