Đại gia 8X làm BOT Thái Nguyên - Chợ Mới: Khui hàng loạt sai phạm vẫn cầu cứu

Nguy cơ vỡ nợ

Chủ đầu tư dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới là liên danh Cienco 4 - Tuấn Lộc - Trường Lộc vừa kiến nghị Chính phủ cho phép thu phí hoàn vốn trên tuyến đường này, sau nửa năm thông xe. 

Liên danh cho biết dự án đã thông xe kỹ thuật vào tháng 3/2017 và được Hội đồng nghiệm thu của bộ Giao thông Vận tải đồng ý nghiệm thu đưa vào khai thác sử dụng từ tháng 5/2017.  

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, nhà đầu tư vẫn chưa nhận được ý kiến chính thức của UBND tỉnh Thái Nguyên và quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép dự án được thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ để hoàn vốn đầu tư dự án.

“Hiện nay, doanh nghiệp dự án (công ty TNHH BOT Thái Nguyên - Chợ Mới) đang gặp rất nhiều khó khăn về tài chính và có khả năng lâm vào trình trạng vỡ nợ khi chưa có nguồn thu từ dự án nhưng vẫn phải duy trì hoạt động bộ máy doanh nghiệp dự án, quản lý và trả lãi ngân hàng từ tháng 1/2017. Trung bình mỗi tháng trên 16 tỷ đồng, đến nay là trên 120 tỷ đồng.

Đồng thời, ngân hàng cấp tín dụng cho dự án đang có nguy cơ rơi vào tình trạng nợ xấu. Nhà đầu tư khẩn cầu Thủ tướng Chính phủ, Ban kinh tế Trung ương xem xét, chỉ đạo có giải pháp để triển khai thu giá sử dụng dịch vụ hoàn vốn cho dự án", liên danh nhà đầu tư kiến nghị.

Trong khi chờ quyết định về việc hợp nhất ba dự án quốc lộ 3 mới Hà Nội - Thái Nguyên, BOT Thái Nguyên - Chợ Mới và Chợ Mới - Bắc Kạn theo đề nghị của Ban Kinh tế Trung ương, nhà đầu tư kiến nghị cho phép trước mắt thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới ngay sau khi có phương án giảm giá vé cho những hộ dân quanh khu vực trạm để hoàn vốn dự án và giảm bớt khó khăn cho nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án.

Hàng loạt sai phạm

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) và nâng cấp cải tạo quốc lộ 3 có tổng mức đầu tư phê duyệt ban đầu là 2.746 tỷ đồng, chiều dài 65 km, khởi công từ tháng 9/2014 và đưa vào sử dụng cuối tháng 12/2016. 

Dự án tiến hành thu phí tại hai trạm, một trạm trên quốc lộ 3 mới tuyến Thái Nguyên - Chợ Mới và một trạm đặt tại quốc lộ 3 cũ.

Ngay khi trạm thu phí chưa đi vào hoạt động, nhiều người dân Thái Nguyên, tài xế đã tổ chức diễu hành phản đối vì cho rằng trạm thu phí đặt trên quốc lộ 3 cũ (vốn dĩ chỉ được nâng cấp, cải tạo) nhưng thu phí BOT, ngang với cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới là vô lý.

Liên quan đến dự án trên, Thanh tra Chính phủ cũng đã công bố hàng loạt sai phạm từ lựa chọn chủ đầu tư, phê duyệt dự án, tổng mức đầu tư...

Theo quy hoạch phát triển giao thông được phê duyệt thì tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) có chiều dài 28 km nhưng bộ GTVT đã quyết định phê duyệt đầu tư với quy mô đầu tư lớn hơn nhiều so với quy hoạch, cụ thể là phê duyệt chiều dài 40,7 km. Dự án được phê duyệt bao gồm cả việc cải tạo nâng cấp mở rộng km 93 đến km 100 quốc lộ 3 cũ.

“Theo quy định về quản lý hệ thống giao thông thì việc cải tạo nâng cấp đoạn tuyến quốc lộ 3 phải thực hiện bằng nguồn quỹ bảo trì đường bộ. Tuy nhiên, bộ Giao thông Vận tải đã phê duyệt ghép vào dự án BOT (xây dựng - kinh doanh - chuyển giao) là không đúng quy định hiện hành”, Thanh tra Chính phủ khẳng định.

Cơ quan thanh tra cũng khẳng định, nội dung quyết định đầu tư ghép việc cải tạo, nâng cấp 7 km quốc lộ 3 với đầu tư xây dựng mới đường Thái Nguyên - Chợ Mới và sẽ đặt thu phí ở hai nơi là không hợp lý.

"Việc thu tăng mức phí đối với người sử dụng dịch vụ trên đoạn tuyến quốc lộ 3 để bù đắp vốn đầu tư đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới, trong khi họ không sử dụng dịch vụ trên tuyến đường này là sai nguyên tắc xác định giá, phí hàng hoá, dịch vụ và các khoản thu theo quy định tại khoản 1 điều 33 Nghị định 108/2009" - kết luận nêu rõ.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng cho biết dự án đầu tư được phê duyệt khi chưa có quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường, phê duyệt tổng mức đầu tư sai thực tế làm tăng tổng mức đầu tư trên 100 tỷ đồng.

Đại gia 8X thâu tóm hàng loạt dự án khủng

Về năng lực nhà đầu tư, Thanh tra Chính phủ chỉ rõ các thành viên liên danh của dự án BOT Thái Nguyên - Chợ Mới chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện theo yêu cầu đối với nhà đầu tư; khả năng huy động vốn chủ sở hữu cho dự án của Cienco 4 khó khăn. Theo báo cáo tài chính, nợ phải trả 4.800 tỷ đồng; tài sản ngắn hạn chỉ có trên 3.000 tỷ đồng.

Về huy động vốn thực hiện dự án, từ ngày 1/12/2014 đến ngày 22/6/2015, liên danh các nhà đầu tư góp được 350 tỷ đồng. Trong đó, Cienco 4 góp toàn bộ số vốn điều lệ của doanh nghiệp dự án, các công ty Tuấn Lộc và Trường Lộc không thực hiện góp vốn, sai với cam kết hợp đồng.

Nói cách khác, Tuấn Lộc và Trường Lộc đều "tay không làm BOT", dù không góp một đồng vốn nào những vẫn được góp mặt trong liên doanh chủ đầu tư dự án BOT đình đám trên.

Nhắc tới Tuấn Lộc và Trường Lộc, nhiều người trong ngành xây dựng khó có thể quên những thương vụ thâu tóm hàng loạt doanh nghiệp xây dựng từng là "anh cả" trong ngành bởi một doanh nhân trẻ thế hệ 8X.

Tuấn Lộc được thành lập và đi vào hoạt động từ năm 2005, với ngành nghề kinh doanh chính là xây dựng công trình dân dụng công nghiệp, hệ thống cung cấp nước sạch, bê-tông cốt thép…

Từ năm 2015-2016, Tuấn Lộc nổi lên như một "ngôi sao mới" của ngành xây dựng cầu đường, thâu tóm và chi phối nhiều tên tuổi như: Cienco 4, Tổng công ty xây dựng số 1... và mới đây là "nhảy" vào góp vốn tại "ông trùm" thi công hạ tầng phía Nam là CTCP Đầu tư Xây dựng Hạ tầng TP.HCM (CII).

Hiện Tuấn Lộc đã nâng vốn điều lệ lên 3.000 tỷ đồng, người nắm giữ tỷ lệ sở hữu chi phối là Chủ tịch HĐQT công ty CP Đầu tư và Xây dựng Tuấn Lộc, ông Trần Tuấn Lộc - doanh nhân 8X quê tại Nam Đàn, Nghệ An.

Về Trường Lộc, doanh nghiệp được thành lập từ năm 2002, hiện có vốn điều lệ 200 tỷ đồng.

Ngoài dự án BOT Thái Nguyên – Chợ Mới, công ty Trường Lộc còn là thành viên trong liên danh đầu tư dự án đầu tư và xây dựng đường Hòa Lạc – Hòa Bình. Dự án này cũng bị Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt sai phạm. Điển hình là việc chỉ định thầu cho nhà đầu tư không đủ năng lực. Nhà đầu tư đem vốn thực hiện dự án cho các thành viên trong liên danh vay lại.