Đông tập sự xưởng gọi tắt Đông xưởng, được Minh Thành Tổ Chu Đệ đặc cách thành lập vào năm 1420 và cho phép tổ chức này được lập nha môn ở bên cạnh Đông Hoa môn của Yên Kinh (tức Bắc Kinh ngày nay). Vốn lên ngôi bằng cách cướp ngai vàng của người cháu, Minh Thành Tổ cũng đa nghi không kém gì Minh Thái Tổ vì vậy để trấn áp các lực lượng chính trị chống đối, vị hoàng đế này quyết định thành lập Đông xưởng.
Đông xưởng là cơ quan đặc vụ bí mật được Minh Thành Tổ Chu Đệ đặc cách thành lập.
Đây là cơ quan đặc vụ bí mật, do nội thị đảm nhiệm, có trọng trách giám thị toàn bộ từ nội các đến trong quân đội, quan viên, nhân sĩ trí thức, học giả danh gia, mọi cơ quan quyền lực của triều đình. Kết quả giám thị này nếu điều tra ra tội nhẹ thì Đông xưởng toàn quyền liệu lý, không cần phải trình qua cơ quan tư pháp, tội trọng thì trực tiếp báo cáo với hoàng đế để ngài định đoạt. Được giao quyền lực nghiêng trời, Đông xưởng có thể khảo tra bất kỳ hoàng thân quý tộc nào.
Biên chế Đông xưởng hơn ngàn người, do bọn thái giám nắm giữ chức vụ trọng yếu, tai mắt rải khắp nơi, cả Cẩm Y vệ cũng phải chịu quyền Đông xưởng điều động. Người đứng đầu với chức danh đầy đủ là Khâm sai Tổng đốc Đông xưởng quan giáo biện sự thái giám gọi tắt là Đề đốc Đông xưởng hay Xưởng công, Đốc chủ.
Dưới Xưởng công, đặc vụ của Đông xưởng được chia làm 8 cấp khác nhau. Bên trong Đông xưởng người ta cho dựng tượng Nhạc Phi để nhắc nhở các đặc vụ không được gây ra án oan.
Nhạc Phi là võ tướng tài năng và tận trung nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc. (Ảnh: Tượng Nhạc Phi chính giữa Miếu Nhạc Phi ở Hàng Châu, Trung Quốc).
Mỗi sáng sớm, lục bộ phải tổng hợp binh tình các nơi có gì bất thường để làm báo cáo trình Đông xưởng tham cứu. Các thái giám quyền lực đời Minh như Vương Chấn, Lưu Cẩn, Phùng Bảo, Ngụy Trung Hiền… đều từng được bổ nhiệm thống lĩnh Đông xưởng. Trong đó, Ngụy Trung Hiền là viên hoạn quan nổi tiếng nhất, cuộc đời ông là đề tài được nhiều đạo diễn dựng thành phim truyền hình và điện ảnh.
Trong bộ phim truyền hình Thiên hạ còn có tựa khác là Thiên hạ Đại Minh của Trung Quốc, Ngụy Trung Hiền còn có năm người con nuôi là: Thôi Trình Tú giữ chức Thượng thư bộ binh, Hứa Hiển Đồn là Trấn phủ ty Đông xưởng, Khách Quang Tiên làm Thiên hộ cẩm y vệ và còn 2 người con nuôi nữa một là Điền Nhị Canh còn một người không rõ tên. Tất cả đều được Ngụy Trung Hiền sử dụng làm tay sai để tiêu diệt phái Đông Lâm và những người chống đối.
Tạo hình Ngụy Trung Hiền trên phim.
Ngụy Trung Hiền là người Túc Ninh tỉnh Hà Bắc, lúc đầu tên là Ngụy Tiến Trung. Lúc trẻ ông đã máu mê cờ bạc, ăn chơi trác táng, có vợ và một con trai. Vì thua hết tiền, nợ nần chồng chất, ông bèn trốn vào tiệm rượu, bị bọn đòi nợ chửi mắng, đánh đập, thấy hổ thẹn, phẫn uất cùng cực mà quyết định tự thiến rồi thay tên đổi họ là Lý Tiến Trung, trốn đến Bắc Kinh và được tuyển vào cung năm 1589, đổi lại tên cũ là Ngụy Tiến Trung.
Sống trong chốn hậu cung nhiều thị phi, song nhờ tài xu nịnh nên Ngụy Trung Hiền rất được Khách Thị, vú nuôi của vua Minh Hy Tông bấy giờ, thương yêu và nâng đỡ.
Ngay từ khi Hy Tông mới chỉ là một hoàng tử còn nhỏ tuổi, Nguỵ Trung Hiền đã tận dụng chính mối quan hệ với Khách Thị để tạo nên mối quan hệ chặt chẽ. Sự kiện đánh dấu mốc trong cuộc đời ông chính là khi hoàng đế Minh Quang Tông đột ngột qua đời sau chưa đến 1 tháng lên ngôi. Chu Do Hiệu, con trai cả của Minh Quang Tông lên ngôi Hoàng đế khi mới 15 tuổi, sử gọi là Minh Hy Tông.
Sau khi Hy Tông lên ngôi, phong Khách Thị làm Phụng thánh phu nhân, Ngụy Trung Hiền được thơm lây, được cho làm chức Bỉnh bút Thái giám đứng đầu 24 nha hoạn quan, được ở gần hầu cận Hoàng đế, phê đáp tấu chương, truyền đạt thánh chỉ. Ngụy Trung Hiền tuy là kẻ mù chữ nhưng đã được Khách Thị nâng đỡ, nên mới được chức vụ quan trọng này.
Không chỉ vậy, Ngụy Trung Hiền còn được vua ban cho hai chữ "Trung Hiền" nên xét ra quyền hành ngang với Tể tướng, mặc dù nhà Minh đã bãi bỏ chức vụ này từ lâu. Được Hoàng đế thân cận trọng dụng, Nguỵ Trung Hiền lộng quyền, thao túng việc triều chính, lôi kéo vua vào những cuộc ăn chơi hưởng lạc.
Bấy giờ, Nguỵ Trung Hiền được vua tin tưởng giao cho việc trông coi Đông xưởng, Tây xưởng và Nội xưởng. Chỉ riêng quyền lực của Đông xưởng, Nguỵ Trung Hiền đã khống chế việc triều chính, nắm lấy các đại quyền trong cung và còn đưa các tay chân thân tín vào nắm lấy nội các. Các quan trong triều người thì bái lạy Ngụy Trung Hiền để được thăng quan, lên đến "Thủ phụ" (Thủ: đứng đầu, Phụ: quan lớn) hoặc "Nội các đại học sĩ". Thậm chí có người tự xưng là thân thích với Ngụy Trung Hiền vì cùng họ Phùng với vợ trước đây của ông ta nên cũng được làm quan. Những ai không theo phe cánh Ngụy Trung Hiền đều bị loại trừ dần ra khỏi nội các. Nội các triều Minh biến thành cơ quan riêng của nhà họ Ngụy. Các quan viên tranh nhau đến kết bái Ngụy gia để được làm con nuôi, cháu nội nuôi. Như vậy, từ nội các, lục bộ cho đến tổng đốc, tuần phủ các nơi đều là phe đảng, vây cánh của họ Ngụy, quyền hành lớn trong ngoài có thể nói đều ở trong tay Ngụy Trung Hiền cả.
Ngụy Trung Hiền lộng quyền trong triều đình, nhưng các quan đều không dám chống đối lại.
Dù Ngụy Trung Hiền lộng quyền trong triều đình, thế nhưng các quan đều không dám chống đối lại Nguỵ Trung Hiền. Những người dám chống đối không phục, ông sẵn sàng ra tay đàn áp, sát hại. Đủ các hình thức tra khảo, ép cung hay nhục hình như đánh đập, dùng còng, dùng kẹp, chém khiến ai nấy đều kinh hãi.
Thậm chí, Ngụy Trung Hiền còn dám thảo ra chỉ dụ, xưng “Trẫm và Xưởng thần”, các quan lại trong triều đình phải tuân theo.
Tuy nhiên những ngày tháng làm mưa làm gió, thao túng triều đình của Nguỵ Trung Hiền cũng sớm kết thúc khi vua Minh Hy Tông băng hà năm 1627, do lâm bệnh nặng. Hy Tông không có con trai, vì vậy lúc lâm chung đã di chiếu cho Tín vương Chu Do Kiểm lên kế vị.
Hai ngày sau khi Minh Hy Tông qua đời, Chu Do Kiểm lên nối ngôi ở điện Trung Cực, tức là Minh Tư Tông. Ông đổi niên hiệu là Sùng Trinh.
Chỉ hai tháng sau khi đăng cơ, ông liền bắt đầu hạ thủ đối với đại thái giám được hoàng huynh vô cùng tín nhiệm – Ngụy Trung Hiền.
Sau khi xóa bỏ tất cả các chức vụ bên trong, ngoài cung của thái giám họ Ngụy, ông ta ban đầu được Sùng Trinh tha tội chết, bị đưa đến Phượng Dương trông coi mộ tổ vua nhà Minh.
Tuy nhiên, chỉ vài ngày sau đó, vị vua cuối cùng của Minh triều bất ngờ hạ lệnh thay đổi hình phạt đối với Ngụy Trung Hiền, hạ lệnh bắt giữ ông ta ngay lập tức.
Ngụy Trung Hiền nhận được tin này khi đang trên đường đi Phượng Dương. Lúc đó, ông ta đang nghe nhạc trong một nhà trọ.
Lệnh bắt giữ cùng với tiếng nhạc thê lương đã khiến đại thái giám khét tiếng Minh triều vô cùng phiền muộn. Sáng sớm hôm sau, người ta phát hiện họ Ngụy đã treo cổ tự tử bên trong phòng trọ.
Sau khi Ngụy Trung Hiền chết, Sùng Trinh tiếp tục công cuộc thảo phạt bè đảng hoạn quan trong triều đình, bắt đầu một cuộc thanh toán trên quy mô lớn đối với những viên thái giám có manh nha chống đối triều đình.
Video: Ngụy Trung Hiền bị hành thích trong phim Thiên hạ.
Quốc Tiệp (t/h)
