"Đất vàng" Đồng Khởi lôi cuốn anh em nhà Nova
Tổng công ty Thủy sản Việt Nam – CTCP (Seaprodex, mã SEA), tiền thân là công ty Xuất nhập khẩu Hải sản được thành lập vào năm 1978 theo quyết định của Hội đồng Chính phủ.
Seaprodex hiện đang hoạt động theo mô hình công ty cổ phần từ 4/2015, vốn điều lệ 1.250 tỷ đồng, định hướng hoạt động trong 4 lĩnh vực chính gồm: Chế biến thủy sản xuất khẩu, kinh doanh thương mại, kinh doanh bất động sản, cơ khí đóng tàu... Tuy nhiên, thu nhập chính của SEA hiện đang đến từ hoạt động đầu tư tài chính (!?).
Đáng chú ý, "đất vàng" dường như là thứ tài sản mà anh em nhà Nova đã từng muốn nhắm đến ở SEA. Cụ thể trước đó, vào năm 2005, Seaprodex từng ký thỏa thuận hợp tác với thành viên công ty cổ phần Xuất nhập khẩu tổng hợp Hà Nội (Geleximco) về việc triển khai dự án này. Sau đợt chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng, nhóm cổ đông Geleximco nhanh chóng mua lại 35% cổ phần để trở thành cổ đông lớn thứ hai, sau bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn là đơn vị đại diện vốn Nhà nước.
Thời điểm đó, ông Vũ Văn Tiền - đương nhiệm Chủ tịch Ngân hàng thương mại cổ phần An Bình, với tư cách là người đại diện phần vốn Geleximco cũng trở thành Phó Chủ tịch HĐQT Seaprodex.
Và dường như mục tiêu mà Geleximco nhắm tới khi quyết định thâu tóm cổ phiếu của Tổng công ty thủy sản này chính là khu đất vàng 2-4-6 Đồng Khởi, quận 1, TP.HCM. Tuy nhiên, đến giữa năm 2016, bộ NN&PTNT phủ quyết mọi vấn đề liên quan đến việc đầu tư vào khu đất này, đồng thời chỉ đạo tạm ngưng tái cơ cấu vốn đầu tư thì nhóm Geleximco cũng bắt đầu công cuộc thoái vốn.
Không lâu sau, công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 (sau này đổi tên thành CTCP Đầu tư và Phát triển Chấn Phong) chính thức tham gia vào cuộc đua chiếm quyền sở hữu “đất vàng” khi mua lại 20% vốn. Ngay khi trở thành cổ đông lớn, nhóm cổ đông liên quan Nova Bắc Nam 79 đã "rót" 280 tỷ đồng cho Seaprodex vay trong thời hạn một năm, lãi suất 7% để nộp tiền quyền sử dụng khu đất này.
Đến tháng 12/2016, ông Vũ Văn Tiền nộp đơn từ nhiệm ban lãnh đạo Seaprodex, kéo theo hàng loạt nhân sự "cộm cán" khác cũng đua nhau thoái vốn, tạo nên một làn sóng biến động nhân sự cấp cao. Cụ thể, ông Trần Tấn Tâm, Ủy viên Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc SEA sau hai lần bán trong năm 2017 đã thoái toàn bộ 30.300 cổ phiếu, tương ứng 0,02% vốn SEA. Sau đó, ông Nguyễn Văn Tân, Ủy viên HĐQT kiêm Phó Tổng giám đốc SEA cũng vừa thoái sạch 10.000 cổ phiếu SEA, tương ứng 0.01% vốn. Kế toán trưởng Bùi Thị Phương Thảo và Trưởng ban Kiểm soát Phan Thúy Anh cũng đăng ký bán hết số cổ phiếu mà các cá nhân này nắm giữ tương ứng 9.700 cổ phiếu và 12.700 cổ phiếu...
Hầu hết các cá nhân trên đã gắn bó với SEA từ trước giai đoạn công ty này thực hiện IPO vào cuối năm 2014, tức trước giai đoạn nhóm cổ đông Geleximco nhảy vào. Điều này cũng dấy lên câu hỏi, tại sao các cổ đông nội bộ này lại quyết định "tháo chạy" khi đại gia Vũ Văn Tiền ra đi? Nhóm Geleximco sau đó dần thoái 20% vốn và chỉ còn nắm giữ 15%.
Đây cũng chính là thời điểm CTCP Nova Bắc Nam 79 nhảy vào cuộc chơi với tỷ lệ sở hữu hơn 20%. Và một lần nữa, nhóm Geleximco thoái tiếp phần vốn còn lại vào cuối năm 2016, đến lượt BĐS Anh Tú mua vào 16.75 triệu cổ phiếu, trở thành cổ đông nắm giữ 13.4% vốn.
Điều đáng nói, cả hai doanh nghiệp mua lại cổ phiếu này đều có ngành nghề kinh doanh chính là bất động sản, không liên quan đến hoạt động chế biến và xuất nhập khẩu thuỷ sản như Seaprodex đang theo đuổi.
SEA xuất hiện "tình mới"
Dù có mối liên kết hay không cũng phải đặt ra một dấu hỏi trước sự việc truy nã Vũ "nhôm" và động thái thoái vốn của CTCP Đầu tư và Phát triển Chấn Phong do "ông trùm" này từng đầu quân. Được biết, ông Phan Văn Anh Vũ là Chủ tịch HĐQT công ty Cổ phần Nova Bắc Nam 79 (có trụ sở tại TP.HCM) và cơ số công ty khác. Tuy nhiên, công ty CP Nova Bắc Nam 79 hiện cũng không còn cổ phần của ông Phan Văn Anh Vũ, đổi tên thành công ty CP Đầu tư và Phát triển Chấn Phong.
Theo tìm hiểu, mới đây nhất, công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển Chấn Phong đã đăng ký bán hết hơn 25 triệu cổ phiếu Tổng công ty Thủy sản Việt Nam với mục đích thông báo là nhằm tái cơ cấu danh mục đầu tư. Tuy nhiên với tình hình biến động như hiện nay, có thể suy luận trước khi bị truy nã, Vũ "nhôm" đã kịp ôm 400 tỷ đồng từ bán cổ phần Seaprodex.
Và, Ngô Minh Anh là cá nhân đã đứng ở chiều mua thực hiện gom trọn 20.1% vốn, tương đương 25 triệu cổ phiếu Tổng công ty Thủy sản Việt Nam trong ngày giao dịch 19/12/2017. Cá nhân này cũng chính thức trở thành cổ đông lớn khi Chấn Phong "tháo chạy". Được biết, trước đó cá nhân này chưa sở hữu cổ phiếu nào tại SEA. Ông Ngô Minh Anh là người nắm giữ cổ phần tại SEA đứng thứ hai sau bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (nắm 63.38%).
Nội tình của Seaprodex
Nói về kết quả kinh doanh, theo công bố từ báo cáo tài chính hợp nhất quý 3/2017, kết quả cả doanh thu và lợi nhuận của đơn vị này đều giảm sút so với cùng kỳ. Theo đó, tính riêng quý 3, doanh thu thuần đạt gần 296,5 tỷ đồng, giảm sút 25% so với cùng kỳ năm 2016 và phần lớn là doanh thu từ bán thành phẩm.
Cũng trong quý, Seaprodex ghi nhận hơn 2,9 tỷ đồng cổ tức, lợi nhuận được ghi vào doanh thu tài chính, trong khi quý 3 năm ngoái khoản này bằng 0. Tổng doanh thu tài chính cả quý đạt gần 3,59 tỷ đồng tăng 1,57 tỷ đồng so với cùng kỳ. Trong khi đó, chi phí tài chính, mà chủ yếu là chi phí lãi vay giảm được 1,9 tỷ đồng. Tính đến cuối quý 3, dư vay nợ ngắn hạn còn gần 370 tỷ đồng, giảm 56 tỷ đồng so với đầu năm; trong khi ghi mới hơn 12 tỷ đồng vào khoản vay nợ dài hạn.
Đáng chú ý, quý 3 năm nay Seaprodex ghi nhận 52,88 tỷ đồng tiền lãi từ các công ty liên doanh liên kết, giảm 25 tỷ đồng so với quý 3 năm ngoái. Đây cũng là nguyên nhân chính dẫn tới lợi nhuận sau thuế thu về 57,14 tỷ đồng, giảm mạnh 39% so với quý 3/2016.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2017, doanh thu Seaprodex đạt 1.177 tỷ đồng, tăng nhẹ so với con số 1.135 tỷ đồng đạt được cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, do phần lãi nhận về từ các công ty liên doanh liên kết giảm sút mạnh gần 100 tỷ đồng nên lợi nhuận sau thuế còn 175,4 tỷ đồng, giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Lợi nhuận sau thuế ghi nhận về cho cổ đông công ty mẹ hơn 168 tỷ đồng.
Cổ phiếu SEA trong 1 năm qua đã có sự biến động mạnh. Chính thức UpCoM từ 23/12/2016 với giá tham chiếu 11.400 đồng/cổ phiếu và đã có lúc chạm đỉnh, nhưng sau đó thì nhanh chóng về lại mức xuất phát ban đầu rồi sau đó đột ngột giảm sàn trong nhiều phiên liên tiếp. Tuy nhiên, đó cũng là câu chuyện của năm 2016.
Bước sang năm 2017, cổ phiếu SEA cũng trong tình trạng mấy tháng giao dịch xập xình quanh mốc 13.000-15.000 đồng/cổ phiếu. Tuy nhiên, ngay khi có tin tốt về kết quả kinh doanh, cộng dồn thêm tin đại gia Vũ Văn Tiền hoàn toàn rút lui, cổ phiếu SEA đã bốc đầu tăng mạnh bằng 7 phiên trần liên tiếp, xác lập đỉnh ở mức giá 33.300 đồng/cổ phiếu.
Không lâu sau đó, "phong độ" bắt đầu đi xuống và hiện giá cổ phiếu SEA đã lùi về vùng giá 15.200 đồng/cổ phiếu (kết thúc phiên giao dịch ngày 22/12), khối lượng khớp lệnh èo uột khi chưa với nổi tới 15.000 đơn vị/phiên.