Từ vụ First News kiện Lazada: Sàn thương mại điện tử là nơi dễ bị cá nhân lợi dụng lừa dối khách hàng

First News khởi kiện Lazada ra toà để yêu cầu bồi thường thiệt hại, về mặt trách nhiệm pháp lý mà các vi phạm gây ra (nếu có), luật sư có ý kiến ra sao?

Thông thường những vụ kiện như thế này, khi chưa có phán quyết của toà án, hai bên đều luôn cho mình đúng. Đây là vụ việc First News kiện để bảo vệ quyền lợi của mình bị xâm phạm trên sàn giao dịch thương mại điện tử và bên bị cáo buộc vi phạm là Lazada. Nhưng phía Lazada công bố rằng, mình hoạt động thương mại điện tử đúng quy định pháp luật.

Theo những thông tin báo chí phản ảnh mấy ngày qua, tôi cho rằng phía Lazada không thể nói rằng mình không vi phạm pháp luật.

Theo luật sư, hành vi có dấu hiệu vi phạm cụ thể như thế nào?

Sàn thương mại điện tử (TMĐT) trong nền kinh tế chúng ta cũng không phải là mới nhưng thực chất chỉ phát triển mạnh trong khoảng vài năm nay. Lợi dụng vào các sàn TMĐT nhiều cá nhân quảng cáo, phân phối hàng hoá lừa dối khách hàng, bất chấp vi phạm pháp luật để kiếm lợi nhuận. Đây chính là lý do mà Chính phủ đưa trách nhiệm của tổ chức cung cấp, điều hành hoạt động sàn giao dịch TMĐT vào Nghị định nhằm điều chỉnh hoạt động thương mại, tránh rủi ro cho người tiêu dùng.

Đối chiếu với trường hợp nhiều đầu sách thuộc quyền của First News - Trí Việt từ đầu năm 2019 đến nay được bán trên Lazada với bản in giả, kém chất lượng, nhiều sai sót (các đầu sách Đắc nhân tâm, Hành trình về phương Đông, Hạt giống tâm hồn, Nghĩ giàu và làm giàu, Đánh thức con người phi thường trong bạn, Vị tu sĩ bán chiếc Ferrari, Đi tìm lẽ sống, Muôn kiếp nhân sinh...) thì rõ ràng First News đang bị xâm phạm các quyền sở hữu.

Đối tượng xâm phạm là các cá nhân, tổ chức bán sách thông quan các sàn giao dịch TMĐT, trong đó có sàn của Lazada.

Đây là hành vi lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh hàng giả, hàng hóa, dịch vụ xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, bị nghiêm cấm.

Mức phạt vi phạm hành chính của hành vi này tại Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 của Chính phủ lên đến 50 triệu đồng đối với cá nhân, tổ chức kinh doanh mua bán hàng.

Hẳn nhiều người đặt câu hỏi rằng, vậy thì đơn vị chủ sàn giao dịch TMĐT như Lazada có trách nhiệm hay vi phạm gì không? Câu trả lời tôi xin trích dẫn trách nhiệm mà pháp luật điều chỉnh như sau đây.

Nghị định số 52/2013/NĐ-CP ngày 16/5/2013 của Chính phủ về Thương mại điện tử nêu tại Điều 36 về Trách nhiệm của thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử và hướng dẫn tại Thông tư số 47/2014/TT-BCTcủa bộ Công thương ngày 5/12/2014 nêu rõ ở Điều 4 trách nhiệm của thương nhân, tổ chức cung cấp dịch vụ thương mại điện tử phải “Loại bỏ khỏi website những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và các hàng hóa, dịch vụ vi phạm pháp luật khác khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh có căn cứ xác thực về những thông tin này”.

Như vậy, khi có những thông tin bán hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ mà đơn vị chủ sàn TMĐT không tiến hành loại bỏ khỏi sàn là vi phạm Điều 36 Nghị định số 52/2013/NĐ-CP.

Xin cảm ơn luật sư!