Báo chí Nga hôm 27/9 đưa tin, Tổng thống Vladimir Putin đã sa thải Tư lệnh lực lượng Không quân Vũ trụ Viktor Bondarev cùng một số quan chức khác. Hành động bất ngờ của Tổng thống Nga khiến cả thế giới ngỡ ngàng bởi ông Viktor là nhân vật có nhiều công trạng và giữ vai trò “thủ lĩnh” ở một lực lượng rất đặc biệt…
Lý do của quyết định bất ngờ
Theo TASS, Tổng thống Nga Putin vừa ký lệnh miễn nhiệm và cho xuất ngũ đối với Thượng tướng Viktor Bondarev, Tư lệnh lực lượng Không quân Vũ trụ Nga (VKS). Nội dung của sắc lệnh nêu rõ: “Cho thôi chức Thượng tướng Viktor Bondarev, Tư lệnh Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga khỏi vị trí hiện tại và cho xuất ngũ”.
Quyết định sa thải của Tổng thống Putin sẽ tạo điều thuận lợi cho ông Viktor Bondarev đi theo con đường chính trị.
Về nội dung này, một quan chức quốc phòng Nga cho biết, Phó Tư lệnh thứ nhất Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga, Trung tướng Pavel Kurachenko, đã được bổ nhiệm làm quyền Tư lệnh Lực lượng Không quân Vũ trụ Nga, thay thế Thượng tướng Viktor Bondarev.
Sắc lệnh của Tổng thống Putin cũng bao gồm quyết định cách chức nhiều nhân vật khác gồm Phó Đô đốc Valery Kulikov, Phó chỉ huy Hạm đội Biển Đen; Lyubov Glebova, người đứng đầu cơ quan hợp tác quốc tế liên bang Nga và Sergey Arenin, Giám đốc khu vực Saratov thuộc bộ Nội vụ Nga.
Cho dù đây không phải là lần đầu tiên ông Putin đưa ra quyết định sa thải tướng lĩnh và quan chức cấp cao, song một lần nữa nó lại gây sốc.
Trước đó, Tổng thống Putin từng nhiều lần “trảm” cùng lúc một loạt tướng lĩnh. Hồi tháng Bảy, Tổng thống Putin đã sa thải 8 tướng lĩnh đang làm việc trong bộ Nội vụ, bộ Tình trạng Khẩn cấp (EMERCOM) và cơ quan Thi hành án hình sự Liên bang (FSIN) của Nga.
Hồi tháng Năm, ông Putin đã sa thải ông Vladimir Artamonov, Thứ trưởng bộ Tình trạng Khẩn cấp Nga. Cùng đợt sa thải này còn có Thiếu tướng Sergei Vorontsov, Phó Giám đốc bộ phận phản ứng khẩn cấp thuộc trung tâm Quản lý Khủng hoảng Quốc gia tại bộ Tình trạng Khẩn cấp và Sergei Kadalov, người đứng đầu bộ phận giám sát và phòng ngừa của bộ Khẩn cấp.
Ngoài ra, một số quan chức cấp cao thuộc ủy ban Điều tra, cơ quan Thi hành án liên bang, bộ Nội vụ cùng công tố viên khu vực Kostroma cũng bị sa thải.
Hồi tháng Ba, Tổng thống Putin ký quyết định sa thải 10 tướng lĩnh không rõ nguyên nhân. Trước đó 1 tháng, 16 tướng lĩnh cấp cao thuộc bộ Nội vụ và bộ Tình trạng Khẩn cấp cũng bị bãi nhiệm. Năm ngoái, người đứng đầu Điện Kremlin cũng có nhiều đợt sa thải các quan chức cấp cao.
Như hồi tháng 11/2016, Tổng thống Putin đã sa thải một loạt quan chức cấp cao tại các cơ quan Chính phủ với lý do khiến nhiều người không khỏi sửng sốt là để cho họ "cơ hội cống hiến cho khoa học”.
Tuy nhiên, việc sa thải Thượng tướng Viktor Bondarev lần này gây được nhiều sự chú ý nhất khi ông là một quan chức quân sự cấp cao và có tầm ảnh hưởng lớn.
Đã có nhiều phỏng đoán nói rằng, ông bị cách chức do phải chịu trách nhiệm vụ rơi máy bay Tu 154 ở Biển Đen làm chết 92 người.
Tuy nhiên, tờ Kp.ru của Nga tiết lộ, lý do Bondarev bị miễn chức hoàn toàn không phải ông do mắc sai lầm nghiêm trọng hay phải chịu trách nhiệm điều gì.
Từ đầu năm nay, bộ Quốc phòng Nga đã có tin đồn cho rằng Tư lệnh Lực lượng Không quân Vũ trụ sẽ sớm giải ngũ và đi theo con đường chính trị.
Quyết định của Tổng thống Putin sẽ mở đường cho ông Bondarev chuyển sang làm việc tại Hội đồng liên bang và giữ vai trò lãnh đạo Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Thượng viện Nga.
Máy bay Nga tiến vào Syria đã thay đổi đáng kể cục diện nơi đây.
Theo báo chí Nga, Thượng tướng Viktor Bondarev sẽ thay thế ông Victor Ozerov - người đứng đầu Ủy ban Quốc phòng và An ninh hiện nay. Trước đó, hôm 19/9, Thống đốc khu vực Kirov, Igor Vasilyev cũng đã tăng quyền lực của Thượng tướng Bondarev, để ông có thể chính thức trở thành thành viên của Hội đồng Liên bang Nga.
Do vậy, đây có thể được coi là “sự thăng chức” dành cho Bondarev và là dấu mốc chuyển sang con đường chính trị chuyên nghiệp của ông, chứ không phải đòn trừng phạt của Tổng thống Putin.
Vị Thượng tướng danh tiếng lẫy lừng
Ông Vikctor Bondarev sinh ngày 7/12/1959 tại làng Novo-Bogoroditskoe thuộc quận Petropavlovsk, Voronezh, Nga. Thượng tướng Viktor Bondarev tốt nghiệp trường phi công Borisoglebsk (năm 1981), học viện Không lực Yu.A.Gagarin (năm 1992) và học viện Quân sự của lực lượng vũ trang liên bang Nga (năm 2004).
Ông là phi công giàu kinh nghiệm, từng có 3.000 giờ bay với nhiều loại máy bay như L-29, MiG-21 và Su-25. Tháng 12/1994, sau khi lập nhiều chiến tích hiển hách, ông được trao tặng danh hiệu Anh hùng nước Nga. Từ tháng 5/2017, ông trở thành người đứng đầu lực lượng Không quân Vũ trụ Nga.
Tướng Bondarev làm Phó Tư lệnh thứ nhất của Ban chỉ huy lực lượng Không quân Nga từ tháng 7/2011. Kể từ khi bắt đầu hoạt động quân sự của Nga tại Syria hồi tháng 9/2015, tướng Bondarev là chỉ huy dẫn đầu lực lượng không quân yểm trợ cho quân Chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad.
Trong giai đoạn căng thẳng nhất, lực lượng Nga tiến hành 40-50 cuộc không kích mỗi ngày.
Không quân Vũ trụ là lực lượng đi đầu của Nga tại các hoạt động quân sự ở Syria và châu Âu trong bối cảnh quan hệ giữa Moscow đột ngột căng thẳng suốt 2 năm qua. Lực lượng này hiện nay đang hoạt động tập trung tại khu vực các phần tử khủng bố thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) ở Idlib và Deir ez-Zor.
Sự hiện diện của lực lượng Không quân Vũ trụ Nga đã góp phần thay đổi đáng kể cục diện cuộc chiến ở Syria, góp phần biểu dương sức mạnh to lớn của quân đội Nga trước các thế lực phương Tây.
Với những thành tựu nói trên, tướng Bondarev được trao tặng nhiều huân chương cao quý của nước Nga như Huân chương phục vụ quê hương của lực lượng vũ trang Liên Xô, Huân chương can đảm... cùng nhiều huy chương và những khen thưởng khác.
