Trong một bài phát biểu cứng rắn, phát ngôn viên Nhà Trắng công bố, ông Obama đã kêu gọi tổng thống Assad đàm phán.
Ông Obama nói: “Chúng ta đã liên tục tuyên bố rằng tổng thống Assad cần phải lãnh đạo một cuộc chuyển đội dân tộc, nhưng ông ta đã không làm, vì lợi ích của người dân Syria, đã đến lúc tổng thống Assad phải từ chức”.
Tổng thống Syria Bashar Assad
Chuyến thăm gây tranh cãi hồi tháng 7 của đại sứ Hoa Kì, ông Robert Ford tới trung tâm thành phố Hama của Syria đã kích động các cuộc tấn công do một số phần tử trung thành với tổng thống Assad lãnh đạo vào đại sứ quán Hoa Kì và nơi ở của đại sứ tại thành phố Damascus.
Kể từ đó, mối quan hệ giữa hai nước xuống dốc nhanh chóng trong suốt thời gian này, cả tổng thống Obama và ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã tuyên bố tổng thống Assad mất tính hợp pháp.
Trả lời phỏng vấn của Tân Hoa Xã, ông Ted Carpenter - nhân viên cao cấp Viện Cato có trụ sở tại Washington cho biết, động thái trên của tổng thống đã được dự kiến rộng rãi. Carpenter nói: “Tới một chừng mực nào đó, các tính toán chính sách nước ngoài đóng một vai trò trong quyết định của tổng thống, cả hai mục tiêu quan trọng này nhằm chỉ ra cho các nhà cải cách ở thế giới Ả Rập rằng nước Mỹ đồng cảm với họ và nhằm quay lại chiến dịch của Ả Rập Saudi làm suy yếu ảnh hưởng của Iran kể từ khi Assad được xem như là đồng minh cơ sở của Tehran”.
Trong thông báo về biện pháp trừng phạt Syria của Mỹ hôm thứ năm, tổng thống Obama cho biết ông đã ban hành một sắc lệnh mới ngay lập tức đóng băng toàn bộ tài khoản của chính phủ Syria dưới thẩm quyền của Mỹ và một lệnh cấm tất cả người Mỹ tham gia bất kì giao dịch nào liên quan đến Syria.
Trong bản tuyên bố, tổng thống cho biết: “Sắc lệnh này cấm người Mỹ nhập khẩu dầu mỏ hoặc các sản phẩm dầu mỏ có nguồn gốc từ Syria, cấm các cá nhân Mỹ có bất kì một giao dịch hay các hoạt động liên quan đến dầu mỏ hoặc các sản phẩm từ dầu mỏ có nguồn gốc từ Syria và cấm các công dân Mỹ hoạt động hoặc đầu tư ở Syria”.
Ngay sau tuyên bố của tổng thống Obama, Bộ Tài chính Mỹ nhanh chóng thông báo ngừng ngay các giao dịch với 5 công ty khí đốt và dầu mỏ Syria bao gồm Tập đoàn Dầu khí, Công ty Vận chuyển Dầu khí Syria, Công ty Khí Syria, Công ty Dầu Mỏ Syria và Công ty Sytrol.
Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng lệnh cấm có ảnh hưởng tượng trưng chứ chưa mang lại ảnh hưởng thực sự vì thực tế, các hoạt động kinh tế của Syria ở Mỹ là rất ít và Syria không phải là một nhà sản xuất năng lượng lớn.
Ông Carpenter cũng cảnh báo rằng bằng cách tham gia vào các cuộc giao tranh chính trị tại Syria, chính quyền tổng thống Obama sẽ phải chịu áp lực ngày càng tăng về việc chấp thuận những giải pháp nguy hiểm hơn bao gồm việc lãnh đạo một cuộc can thiệp quân sự NATO theo kiểu Libya.
Syria trong tình trạng bất ổn kể từ hồi tháng 3 khi những đợt biểu tình chống đối chính phủ nổ ra ở tỉnh Daraa ở phía Nam và lan nhanh tới các thành phố khác. Khi đó, các nhà chức trách Syria đỗ lỗi cuộc bạo động cho các nhóm vũ trang, âm mưu nước ngoài và nhấn mạnh rằng họ sẽ theo dõi những tay súng đe dọa người dân, làm hư hại các tài sản cá nhân và công cộng.
Lê Thúy (theo Xinhua)
