Đông đảo người dân cùng khách thập phương náo nức đến xem lễ hội kén rể được diễn ra hằng năm vào ngày 2-2 âm lịch để tưởng nhớ ngày sinh nữ tướng Lê Hoa, người có công phò giúp Hai Bà Trưng tại làng Đường Yên, xã Xuân Nộn, Huyện Đông Anh, Hà Nội.
Truyền thuyết kể rằng, khi Hai Bà Trưng phất cờ khởi nghĩa (năm 40-43), làng Đường Yên có người con gái tên là Lê Hoa (còn gọi là Ả Lự) tuổi 17-18 vẫn chưa lấy chồng mà đi theo Hai Bà Trưng đánh giặc Đông Hán. Bà chiêu mộ quân sĩ ở các nơi về Đường Yên làm lễ khao quân vào ngày 25 tháng chạp.
Trong cuộc chiến đấu chống giặc ngoại xâm, bà đeo vú mo ra trận và lập được nhiều chiến công, được Hai Bà Trưng phong là “Nữ sử anh phong”, “Tuệ Tĩnh phu nhân” và phong làm tri huyện huyện Đông Ngàn. Bà luôn chăm lo đời sống cho nhân dân và có tài dùng lá tre chữa bệnh. Khi đất nước trở lại thanh bình, bà tướng Lê Hoa trở về làm tròn bổn phận của người con gái là đi lấy chồng. Bà mở hội kén người hiền tài. Lễ hội kén rể ra đời từ đó.
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Minh Tự - Ban tổ chức lễ hội cho biết: “Lễ hội truyền thống thường niên nên các trang thiết bị có sẵn và không mất nhiều thời gian để chuẩn bị cho lễ hội. Mọi người con của làng Đường Yên luôn tự hào quê hương mình có một lễ hội độc đáo và tất thảy đều chung sức, đồng lòng để bảo tồn phong tục riêng có của quê mình”.
Khoảng 14h cùng ngày, đông đảo nam thanh, nữ tú cùng các bà con đã hội tụ về đây:
Quan họ trên thuyền rồng trước sân đình mừng chiến thắng.
Màn múa cờ kiếm rất công phu
Màn cởi “vú mo” – tương truyền nữ tướng Lê Hoa đã có sáng kiến cho binh lính đeo mo cau trước ngực khi ra trận để chống lại mũi tên
