Thanh Minh là tiết thứ năm trong “nhị thập tứ khí” và đã được người phương Đông coi là một lễ tết hàng năm. Đây là một tiết của mùa xuân, thường bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5/4 dương lịch, tùy năm.
Nói về Tiết Thanh Minh, sách "Việt Nam phong tục" của Phan Kế Bính chép: Trong khoảng tháng 3, có một tiết hậu gọi là tiết Thanh Minh. Thanh Minh nghĩa là trời độ ấy mát mẻ quang đãng.
Tục Trung Hoa, hôm ấy, giai nhân, tài tử, đua nhau đi tảo mộ, gọi là Hội Đạp Thanh. Ta không ăn tết ấy nhưng cũng nhiều người nhân dịp ấy mà đi tảo mộ. Tảo mộ là đi thăm mộ tiền nhân, cỏ rậm thì phát cho quang, đất khuyết thì đắp bồi lên, rồi về nhà cũng làm cỗ cúng gia tiên.
Tiết Thanh Minh đến sau ngày Lập Xuân 45 ngày, sau ngày Đông Chí 105 ngày. Tiết lập xuân bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5 tháng 2 dương lịch, còn Đông Chí bắt đầu ngày 22 hoặc 23 tháng 12 dương lịch.
Vào ngày Thanh Minh, người Việt thường có tục đi tảo mộ . Ảnh minh họa.
Theo như cách tính trên thì ngày Thanh minh có thể bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5 tháng 4 dương lịch. Năm nay, 2016, tiết Thanh Minh bắt đầu vào ngày 4/4 tức là thứ 2 tuần này. Ngày này theo lịch can chi là ngày Bính Thìn, tháng Tân Mão.
Trong ngày này, người Việt có tục đi viếng mộ gia tiên và làm lễ cúng gia tiên sau cuộc tảo mộ trong tiết Thanh Minh. Bởi với người Việt, tiết Thanh Minh còn là dịp để con cháu hướng về tổ tiên, cội nguồn. Dù ai đi đâu, ở đâu thì đến ngày lễ tiết này cũng cố gắng về với gia đình, để được tảo mộ, được cùng nhau ngồi bên mâm cơm sum họp gia đình.
Nhã Nam
