Trong Thủy hử, Lý Quỳ được mô tả là một người lực lưỡng, nước da ngăm đen với vũ khí là hai cây rìu. Trong số 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, Lý Quỳ ngồi ghế thứ 22, ứng với Thiên Sát Tinh.
Lý Quỳ xuất thân là một người dân nghèo ở Sơn Đông, có sức mạnh nhưng rất nóng nảy nên đã có lần lỡ tay đánh chết người. Lý Quỳ bỏ trốn đến Giang Châu và làm cai ngục dưới trướng Đới Tung.
Tuy nóng nảy, lỗ mãng, thậm chí giết người không chớp mắt nhưng Lý Quỳ vẫn có những đức tính tốt đẹp.
Trong diễn biến truyện Thủy hử, do Tống Giang đề phản thi ở lầu (có bản dịch là gác) Tầm Dương trong lúc say rượu, còn Đới Tung truyền thư giả cho quan trên nên cả hai bị giam và xử chém. Lý Quỳ là cai ngục nên biết chuyện, ông đi tìm Trương Thuận nhờ cứu giúp, Trương Thuận đồng ý và hứa sẽ gọi thêm bạn bè trợ giúp.
Khi Tống Giang và Đới Tung bị đưa ra pháp trường Giang Châu chém đầu, Lý Quỳ xung phong cướp pháp trường cùng với quân Lương Sơn do Tiều Cái đứng đầu, giải cứu thành công Tống Giang và Đới Tung. Sau trận này, Lý Quỳ cùng Tống Giang, Đới Tung, Trương Hoành, Trương Thuận và nhiều hảo hán khác theo Tiều Cái gia nhập Lương Sơn Bạc.
Sau khi lên Lương Sơn làm đầu lĩnh, Lý Quỳ vì nhớ gia đình nên xin phép Tống Giang xuống núi về quê. Tống Giang gợi ý Lý Quỳ hãy đem theo cả gia đình mình lên Lương Sơn cùng chung sống, vì ông đã giết người ở Giang Châu nên sẽ làm liên luỵ đến gia đình mình.
Lý Quỳ cõng mẹ lên Lương Sơn Bạc.
Khi về nhà, Lý Quỳ gặp mẹ và anh trai mình là Lý Đạt. Lý Đạt chửi rủa em trai trở thành tội phạm giết người để cho quan quân Giang Châu treo thưởng cho ai bắt được, rồi vì tiền của mà Lý Đạt quyết định bán đứng em trai, tức tốc đi gọi quan quân đến. Không còn cách nào khác, Lý Quỳ đành cõng mẹ đi ngay.
Trên đường đi, mẹ ông khát nước nên ông để mẹ ngồi đợi rồi đi tìm nước cho mẹ uống. Nhưng không may trong lúc Lý Quỳ đi, bầy hổ trong rừng đã xé xác mẹ ông. Lý Quỳ trở về không thấy mẹ đâu, ông hoảng hốt đi tìm khắp nơi, đến gần hang hùm thì thấy bốn con hổ đang gặm xác mẹ mình, ông tức quá xông thẳng vào dùng phác đao giết trọn bốn con hổ trả thù cho mẹ, rồi đau đớn khóc thương thu nhặt xương tàn của mẹ đem chôn cất. Ngay sau đó đám thợ săn trong rừng phát hiện ra Lý Quỳ là vị anh hùng đã diệt trừ mãnh hổ, họ thuyết phục ông đến dinh của quan huyện Nghi Thuỷ và hứa sẽ chăm sóc cho phần mộ của mẹ ông.
Video: Lý Quỳ cõng mẹ lên Lương Sơn Bạc. (Nguồn: Youtube).
Quốc Tiệp (t/h)
