Tại tỉnh Quảng Đông và nhiều nơi khác của Trung Quốc, đất của nông dân đang bị chính quyền địa phương chiếm giữ và bán đi lấy vốn xây dựng các trung tâm mua sắm, các khu nhà ở cao cấp và sân golf. Quyền sử dụng đất không được đảm bảo đã khiến nông dân Trung Quốc nghèo hơn và miễn cưỡng đầu tư vào đất đai nông nghiệp
Xét ở tầm vĩ mô hơn, một khi đất là điều kiện quan trọng để sản xuất và Trung Quốc lại là "nhà máy của thế giới", thì sự ổn định về đất đai ở nước này cũng có tác động mạnh mẽ đến nền kinh tế toàn cầu.
Những cuộc biểu tình ở Ô Khảm bắt đầu từ tháng 9 với trọng tâm là những cáo buộc quan chức địa phương tham nhũng đất đai. Tình hình trở nên gay cấn vào tháng 12 sau khi một lãnh đạo của người dân là Xue Jinbo qua đời trong nhà giam của cảnh sát.
Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo
Trong chuyến thăm đến tỉnh Quảng Đông, nơi vừa chứng kiến làn sóng biểu tình liên quan đến đất đai của nông dân, Thủ tướng Ôn không đề cập đến những vụ việc cụ thể tại làng Ô Khảm, thành phố Sán Vĩ, nhưng thời điểm và địa điểm phát biểu của ông có ý nghĩa quan trọng. Chỉ trước đó vài ngày, người dân Ô Khảm vừa tổ chức vòng đầu tiên của cuộc bầu cử ban lãnh đạo mới của làng.
Trong cuộc họp, ông Ôn Gia Bảo phát biểu: "Sự chiếm dụng độc đoán đất đai của nông dân, khiến nông dân khiếu nại, tố cáo, chính là căn nguyên của hàng loạt vụ việc vừa qua".
Một người dân làng Ô Khảm bỏ phiếu bầu lãnh đạo mới của làng ngày 1/2. Ảnh: AFP
Một trong những biện pháp bảo vệ các quyền về đất cho nông dân vừa được đưa ra là chương trình thí điểm đăng ký đất đai để đảm bảo quyền sở hữu đất cho mỗi người nông dân. Chương trình này có thể giúp phát triển nông thôn nếu nó được thực hiện một cách công bằng và tạo điều kiện cho người dân tham gia. Một biện pháp nữa là cải cách luật đất đất đai nhằm cải thiện tiền bồi thường cho người dân.
Tuấn Anh
