Thị trường còn bất lợi, doanh nghiệp ngành gia cầm tìm hướng đi mới

Nhiều năm khó khăn, doanh nghiệp loay hoay

Ngày 29/4, trao đổi với Người Đưa Tin, ông Bùi Đức Huyên, Tổng giám đốc Công ty CP Dinh dưỡng Việt Tín cho biết, doanh nghiệp chủ yếu nuôi dòng gà ri lai 95-100 ngày, cung cấp cho các nhà hàng, bếp ăn công nghiệp.

Tuy nhiên từ năm 2021 đến nay, nhu cầu tiêu thụ từ các khu công nghiệp giảm 30-40%, du lịch giảm 80% khiến công ty buộc phải thu hẹp quy mô chăn nuôi tới 90%, tổng đàn gia cầm giảm từ 4 triệu con vào năm 2021 xuống còn 400.000 con vào quý 1 năm nay.

Công ty Việt Tín tự chủ về sản xuất thức ăn chăn nuôi, giá thành với loại dòng gà này khoảng 57.000 – 58.000 đồng/kg, tuy nhiên giá bán ra cao nhất được 47.000 đồng/kg, thậm chí giai đoạn rơi xuống 35.000 đồng/kg.

“Chi phí cho nguyên liệu thức ăn chăn nuôi quá cao, kèm theo các khoản lãi ngân hàng, vận tải, khâu phân phối, trung gian đã ăn hết lợi nhuận của người chăn nuôi. Chúng tôi đã phải bán đi hai nhà máy gần 80 tỷ để bù lỗ, nếu tình trạng này kéo dài thêm 6 tháng, có thể chúng tôi sẽ phá sản”, ông Huyên nói.

Trước đó, ngày 22/4, tại đại hội đồng cổ đông thường niên 2023, Chủ tịch HĐQT Nguyễn Như So cho biết, sự chững lại của cả mảng chăn nuôi gia cầm và heo khiến quả kinh doanh năm 2022 của công ty không đạt được như kỳ vọng.

Theo đó, doanh thu thuần năm 2022 của Dabaco đạt 11.558 tỷ, tăng gần 7%, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế lại giảm tới 99%, còn 5 tỷ đồng. Với kết quả này, Dabaco mới hoàn thành hơn 51% chỉ tiêu doanh thu và còn cách rất xa mục tiêu lợi nhuận 918 tỷ đồng.

Các doanh nghiệp ngành gia cầm đều cho hay, giai đoạn từ năm 2020 đến nay, ngành chăn nuôi gia cầm liên tiếp chịu những hệ lụy từ đại dịch Covid-19 khiến giá nguyên liệu đầu vào leo thang, nhu cầu tiêu thụ yếu, chưa kể dịch bệnh gia cầm vẫn rình rập.

Báo cáo của Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) về quý 1/2023, tổng đàn gia cầm ước khoảng 551,4 triệu con, tăng 2,4% so với cùng kỳ. Tuy nhiên tổng cung đang mạnh hơn tổng cầu khiến giá gia cầm, đặc biệt là gà lao dốc.

Giá gà bình quân từ đầu năm 2023 đến nay khoảng 25.600 đồng/kg. Giá gà thịt lông màu nuôi công nghiệp có xu hướng giảm, từ 39.000-43.000 đồng/kg trong tháng 1 xuống còn 26.000-32.000 đồng/kg trong tháng 4.

Điều này khiến tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp chăn nuôi gia cầm giảm mạnh. Thống kê của Hiệp hội Chăn nuôi Gia cầm Việt Nam (VIPA) chỉ ra, hiện tỷ suất lợi nhuận của ngành chăn nuôi gia cầm đang ở rất thấp, thậm chí hai năm vừa qua xuống mức âm.

Nghịch lý giá sản phẩm cần được khắc phục

Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Thanh Sơn, Chủ tịch VIPA cho biết, tỷ suất lợi nhuận thấp nên việc giảm đàn của các doanh nghiệp đang diễn ra khắp cả nước. Nguyên nhân chính là nhu cầu yếu, người chăn nuôi không tiêu thụ được hoặc buộc phải bán dưới giá thành.

Theo Chủ tịch VIPA, hiện 60-65% thịt gia cầm và trứng đang tiêu thụ trong khu vực ngoài gia đình (du lịch, bếp ăn công nghiệp), tuy nhiên du lịch vẫn chưa tăng, các công ty cắt giảm lao động, công suất khiến lực cầu sẽ vẫn yếu.

“Chúng tôi cũng kỳ vọng quý 2, 3/2023 là mùa cao điểm du lịch sẽ mở ra cơ hội, nhưng hiện nay tín hiệu thị trường chưa có gì khởi sắc. Có lẽ tình trạng tiêu thụ gia cầm nói riêng và chăn nuôi nói chung sẽ tiếp tục ảm đạm hết năm 2023”, ông Sơn dự báo.

Dù vậy, ông Sơn cũng kỳ vọng rằng năm 2024 kinh tế bớt khó khăn, tổng cầu phục hồi sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp cải thiện biên lợi nhuận nhờ vòng quay của chăn nuôi gia cầm khá ngắn và sự hạ nhiệt của thị trường nguyên liệu thức ăn chăn nuôi.

Ghi nhận của Người Đưa Tin cho thấy điều nghịch lý khi doanh nghiệp bán sản phẩm giá thấp, người chăn nuôi thua lỗ nhưng người tiêu dùng vẫn phải mua với giá cao. Các doanh nghiệp đều nhận biết thực trạng này và đang xoay xở tìm hướng đi, đưa sản phẩm trực tiếp đến tay người tiêu dùng, giảm chi phí và tối ưu lợi nhuận.

Cụ thể, trong báo cáo kế hoạch kinh doanh năm 2023, Dabaco đặt ra mục tiêu khai thác đa kênh phân phối, từ truyền thống đến hiện đại thay vì chỉ tập trung vào siêu thị.

“Chi phí vào siêu thị rất cao, có những siêu thị đòi chiết khấu 30-40% trong khi người sản xuất ra còn không được 30-40% lợi nhuận. Hoặc có siêu thị muốn lấy sản phẩm của Dabaco rồi đóng tên sản phẩm của siêu thị nên công ty không làm”, ông Nguyễn Như So, Chủ tịch HĐQT Dabaco nói với cổ đông ngày 22/4.

Do đó, Dabaco sẽ không bỏ kênh siêu thị nhưng chỉ chấp nhận mức chiết khấu tối đa là 18-21%. Dabaco sẽ tăng cường phát triển một số kênh tiêu thụ như chợ truyền thống, thương mại điện tử, bếp ăn công nghiệp, các tòa nhà nhằm tiết giảm chi phí và phân phối sản phẩm.

Đại diện công ty Việt Tín ý thức rằng, cần phải tiếp cận khách hàng trực tiếp mới có thể gia tăng lợi nhuận, cả người sản xuất và người tiêu dùng đều có lợi.

Ngoài ra, lãnh đạo công ty này cho biết, trong giai đoạn khó khăn, công ty cũng phải “tự cứu mình” bằng tái cơ cấu, thu hẹp quy mô gà ri tới 90% và tập trung phát triển thêm dòng sản phẩm gà thảo dược, gà đặc sản. Công ty dự kiến sẽ làm thương hiệu cho dòng gà thảo dược và đi vào ngách khách hàng cao cấp, nâng dần quy mô theo nhu cầu thị trường.