Có ít nhất hai luồng ý kiến giải mã về cây Chu huyền thoại. Một thiên về những giá trị văn hóa nhân bản, luồng thứ hai thiên về sự xuất hiện của công cụ sản xuất mới.
Chúng tôi tìm về ngọn đồi Lai Li Lai Láng, thuộc đất Mường Ống xưa, bên dòng sông Mã để tìm huyền tích của “Cây chu đá, lá chu đồng, bông thau, quả thiếc”, hy vọng vén dần lên những bức màn bí mật.