Quốc hội Mỹ đối mặt nguy cơ chia rẽ sâu sắc sau kết quả bầu cử sít sao (ảnh: Reuters)
Hôm 17/11, đảng Cộng hòa chính thức nắm quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ với 218 ghế cần thiết để chiếm ưu thế đa số. Đảng Dân chủ hiện có 211 ghế. Tổng số ghế Hạ viện Mỹ là 435. Vẫn còn một số bang chưa công bố kết quả bầu hạ nghị sĩ, nhưng lợi thế đa số của đảng Cộng hỏa ở Hạ viện được cho là sẽ không lớn, theo Guardian.
Chiến thắng của đảng Cộng hòa kết thúc 4 năm kiểm soát Hạ viện liên tục của đảng Dân chủ. Đảng Cộng hòa có quyền bổ nhiệm chủ tịch Hạ viện và lãnh đạo các ủy ban chủ chốt tại cơ quan này. Trong khi đó, quyền kiểm soát Thượng viện Mỹ do đảng Dân chủ duy trì.
Gánh nặng đối với chủ tịch Hạ viện Mỹ trong 2 năm tới là ngăn chặn nguy cơ Hạ viện chia rẽ và cố gắng thông qua các dự luật với lợi thế sít sao của đảng Cộng hòa. Theo đó, chỉ một vài thành viên trong đảng này có ý kiến bất đồng cũng đủ “giết chết” một dự luật.
Ở Thượng viện, tình trạng “đấu đá” cũng có thể xảy ra khi số ghế gần như được chia đều cho thành viên của cả 2 đảng.
Nguy cơ chia rẽ chính trị sẽ là vấn đề lớn nhất ở chính trường Mỹ trong ít nhất 2 năm tới, theo Guardian.
Đối với đảng Dân chủ, chương trình lập pháp của họ có thể gặp nhiều khó khăn khi lợi thế đa số ở Hạ viện đã mất.
Từ tháng 1/2021, một số dự luật đáng chú ý của chính quyền ông Biden đã được thông qua ở Hạ viện. Tuy nhiên, vị chủ tịch Hạ viện mới có thể “không sẵn lòng” trao cho ông Biden và đảng Dân chủ thêm bất kỳ chiến thắng lập pháp nào khác. Hai năm nữa, cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ mới sẽ diễn ra.
Đối với đảng Cộng hòa, kể cả khi chương trình lập pháp của họ được thông qua ở Hạ viện, nó cũng có thể “bị mắc” ở Thượng viện.
Ông Kevin McCarthy – người gần như chắc chắn sẽ được bầu làm chủ tịch Hạ viện Mỹ (ảnh: Reuters)
Tranh chấp lập pháp ở Mỹ trong 2 năm tới nhiều khả năng sẽ gay gắt. Lúc này các mệnh lệnh hành pháp từ Tổng thống Biden sẽ “lên tiếng”, theo Reuters.
Tuy nhiên, nhiều thành viên của đảng Cộng hòa trước đó đã cảnh báo sẽ mở cuộc điều tra Hunter Biden (con trai ông Biden) nếu họ kiểm soát Hạ viện. Ngoài ra, đảng Cộng hòa cũng có thể điều tra cuộc “rút quân hỗn loạn” khỏi Afghanistan do chính quyền ông Biden thực hiện và xem xét lại các gói viện trợ hàng tỷ USD cho Ukraine.
Hôm 17/11, ông Biden đã gửi lời chúc mừng chiến thắng của đảng Cộng hòa ở Hạ viện.
“Tôi chúc mừng ông Kevin McCarthy khi đảng Cộng hòa giành đa số ghế ở Hạ viện. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác với đảng Cộng hòa để mang lại lợi ích cho người dân”, Nhà Trắng dẫn lời ông Biden.
Hôm 15/11, ông McCarthy đã được bầu làm lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện. Hồi tháng 10, ông Kevin McCarthy từng cảnh báo Mỹ có thể ngừng viện trợ Ukraine nếu đảng Cộng hòa kiểm soát Hạ viện.
Có thể chắc chắn rằng, ông McCarthy – người từng không ít lần chỉ trích Tổng thống Biden – sẽ được bầu làm chủ tịch Hạ viện Mỹ, theo The Hill.
Vương Nam – Guardian, Reuters
