Những sai phạm
Dự kiến từ ngày 27/12 tới đây, TAND Tp.HCM sẽ mở phiên xử sơ thẩm đối với ông Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM nhiệm kỳ 2015 - 2020 và 19 đồng phạm liên quan đến sai phạm xảy ra tại Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn (Sadeco) và Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, 100% vốn Nhà nước).
Trong vụ án này, Sadeco được xác định là bị hại. UBND Tp.HCM và IPC tham gia phiên tòa với tư cách là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Chủ tọa phiên tòa là Phó Chánh tòa hình sự TAND Tp.HCM Nguyễn Thị Hà. Đại diện Viện KSND Tp.HCM tham gia phiên tòa là ông Ngô Phạm Việt, ông Võ Đức Trí và bà Trần Thị Liên.
Phiên tòa dự kiến kéo dài từ ngày 27/12/2021 đến 10/1/2022.
Cáo trạng của VKSND Tp.HCM truy tố ông Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM cùng 19 đồng phạm khác trong vụ bán rẻ 9 triệu cổ phần cho Công ty Nguyễn Kim, gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng của Nhà nước.
Cụ thể, 12 bị cáo bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, gồm: Tất Thành Cang, Phạm Văn Thông, nguyên Phó Chánh văn phòng Thành ủy Tp.HCM; Nguyễn Hữu Thành, nguyên Phó Chủ tịch thường trực HĐQT Công ty Nguyễn Kim; Lê Hoàng Minh, nguyên Chủ tịch HĐTV IPC từ tháng 2/2017; Vũ Xuân Đức, thành viên HĐTV IPC; Nguyễn Trường Bảo Khánh, thành viên HĐTV IPC;, Trần Mạnh Khôi, người đại diện vốn của IPC tại Sadeco; Đoàn Minh Lý, đại diện vốn của Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận tại Sadeco; Lâm Văn Tuấn, thành viên Ban Kiểm soát Sadeco; Phùng Đức Trí, nguyên Phó Tổng Giám đốc IPC; Đoàn Thị Minh Trang, Trưởng phòng Tài chính - Kế hoạch IPC; Lương Trí Cường, chuyên viên Phòng Tài chính - Kế hoạch IPC.
7 bị cáo bị truy tố về 2 tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản, gồm: Tề Trí Dũng, Tổng Giám đốc, thành viên HĐTV Công ty IPC, Chủ tịch HĐQT Công ty Sadeco; Hồ Thị Thanh Phúc, nguyên Tổng Giám đốc Sadeco; Đỗ Công Hiệp nguyên Kế toán trưởng Sadeco; Huỳnh Phước Long, đại diện vốn Văn phòng Thành ủy Tp.HCM; Trần Công Thiện, đại diện vốn Công ty TNHH MTV đầu tư và xây dựng Tân Thuận; Phạm Xuân Trung, Phó Tổng Giám đốc IPC, đại diện vốn IPC; Trần Đăng Linh, nguyên Phó Tổng Giám đốc Sadeco.
Bị cáo Nguyễn Văn Minh, nguyên Trưởng ban Kiểm soát Công ty Sadeco bị truy tố về tội Tham ô tài sản.
Theo nội dung vụ án, IPC là doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước, góp vốn và nắm quyền chi phối tại Sadeco với tỉ lệ 74,8%.
Năm 2015, trong đề án tái cơ cấu, UBND Tp.HCM yêu cầu IPC không được giảm thêm tỉ lệ sở hữu vốn.
Tuy nhiên, IPC đã không thực hiện yêu cầu, giảm tỉ lệ sở hữu vốn tại Sadeco từ 44% xuống chỉ còn 28,8% thông qua phát hành cổ phiếu cho Công ty Nguyễn Kim không qua đấu giá.
Ông Cang đã bút phê nội dung gì?
Cụ thể, ngày 10/11/2016, Công ty Nguyễn Kim có văn bản đề xuất tham gia mua cổ phần để trở thành cổ đông chiến lược của Sadeco và sau đó được dàn lãnh đạo IPC biểu quyết thông qua với tỉ lệ 100%.
Ngày 16/5/2017, ông Tất Thành Cang có bút phê ký “Đồng ý” vào Tờ trình 1148-TTr ngày 28/4/2017 của Văn phòng Thành ủy Tp.HCM với giá phát hành cổ phần được xác định là 40.000 đồng/cổ phần cho một cổ đông chiến lược là sai theo quy định tại Điều 125 và điểm d khoản 2 Điều 149 Luật Doanh nghiệp.
Ngày 18/5/2017, Văn phòng Thành ủy có Thông báo 495-TB/VPTU do nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy Tp.HCM Tất Thành Cang ký, truyền đạt ý kiến chỉ đạo “chấp thuận chủ trương phương án phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược để tăng vốn điều lệ tại Sadeco”.
Ông Tất Thành Cang biết rõ việc phát hành cổ phần phải thực hiện đấu giá, thẩm định giá theo Điều 38 Nghị định 91/2015 của Chính phủ, nhưng không chỉ đạo Văn phòng Thành ủy, người đại diện vốn có ý kiến về việc đấu giá, thẩm định giá theo quy định.
Ngày 19/10/2017, Công ty Nguyễn Kim chuyển thanh toán cho Sadeco 360 tỷ đồng là số tiền mà công ty này mua cổ phiếu của Sadeco. Tuy nhiên, số tiền này không được dùng để tăng vốn điều lệ, mà Sadeco đã gửi vào ngân hàng với kỳ hạn 18 tháng để lấy lãi.
Sau khi phát hành cổ phần cho cổ đông chiến lược, tỉ lệ sở hữu của nhóm cổ đông Nhà nước tại Sadeco giảm từ 62,8% xuống chỉ còn 41% (trong đó tỉ lệ sở hữu vốn của IPC từ 44% giảm xuống chỉ còn 28,5%). Trong khi cổ đông chiến lược của Sadeco là Công ty Nguyễn Kim chiếm hơn 54% vốn điều lệ.
Ngày 14/8/2018, Sadeco họp Đại hội cổ đông thống nhất giao HĐQT đàm phán với Công ty Nguyễn Kim để hủy hợp đồng hợp tác đầu tư.
Ngày 17/10/2019, Sadeco ký thỏa thuận chấm dứt hợp đồng với đối tác với Công ty Nguyễn Kim, hoàn trả lại cho Công ty Nguyễn Kim 360 tỷ đồng, còn Sadeco được nhận lại 9 triệu cổ phần.
Cao trạng xác định, bị cáo Tề Trí Dũng đóng vai trò chủ mưu, đã lợi dụng chức vụ quyền hạn thực hiện một số hành vi phạm tội, gây thiệt hại cho Sadeco 1.103 tỷ đồng.
Bị cáo Tất Thành Cang phải chịu trách nhiệm đối với số tiền thất thoát, thiệt hại tương ứng với phần sở hữu của Văn phòng Thành ủy Tp.HCM tại Sadeco (16,7%) là 184 tỷ đồng.
Dù hậu quả của vụ án đã được khắc phục, nhưng do hành vi phạm tội của bị can Tất Thành Cang và đồng phạm đã hoàn thành nên việc truy tố là có căn cứ.
Ngoài các hành vi nêu trên, các bị cáo Tề Trí Dũng, Hồ Thị Thanh Phúc, Đỗ Công Hiệp còn vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí trong việc chi tiền của Công ty Sadeco cho nhiều cá nhân không thuộc diện đi du lịch nước ngoài, nhưng vẫn đi dưới danh nghĩa “tham quan, khảo sát, học tập” trái quy định, gây thiệt hại cho Công ty Sadeco gần 3,6 tỷ đồng. Trong đó, thiệt hại vốn Nhà nước gần 2,2 tỷ đồng.
Bị can Tề Trí Dũng và một số bị can còn có hành vi tham ô tài sản qua việc chi tiền thù lao, quỹ khen thưởng với số tiền chiếm hưởng, tham ô là hơn 4,7 tỷ đồng.
