Đoàn người Armenia rời vùng Nagorno-Karbakh hôm 26/9 theo ảnh chụp vệ tinh của Maxar.
Theo trang mạng Insider, ít nhất 70.000 người Armenia đã sơ tán khỏi Nagorno-Karabakh, một tuần kể từ khi Azerbaijan tái kiểm soát hoàn toàn vùng ly khai thân Armenia.
Ảnh vệ tinh do công ty công nghệ vũ trụ Maxar chụp vào ngày 26/9, cho thấy một đoàn xe di chuyển chậm dọc theo hành lang Lachin. Đây là đoàn người Armenia rời khỏi thủ phủ Stepanakert thuộc vùng Nagorno-Karabakh để tới lãnh thổ Armenia. Hành lang Lachin là con đường duy nhất hiện nay kết nối vùng Nagorno-Karabakh với Armenia.
Theo Insider, làn sóng người tị nạn đã tăng mạnh trong vài ngày gần đây. Đoàn người tị nạn chỉ mang theo các nhu yếu phẩm thiết yếu. Số người tị nạn dự kiến sẽ tăng đáng kể trong những ngày tới.
Hành lang Lachin là con đường duy nhất kết nối vùng Nagorno-Karbakh với Armenia.
Trước đó, một quan chức phe ly khai nói về việc gần như 100% người Armenia sống ở Nagorno-Karabakh sẽ sơ tán, tương đương khoảng 120.000 người vì lo ngại "cuộc thanh trừng sắc tộc" của Azerbaijan nếu ở lại.
Hôm 28/9, Samvel Shahramanyan, lãnh đạo vùng ly khai Nagorno-Karabakh đã ký sắc lệnh giải tán toàn bộ cơ quan thuộc chính quyền ly khai và các tổ chức trực thuộc, đặt thời hạn chót trước ngày 1/1/2024. Sau thời hạn này, khu vực này chính thức trở lại là một phần của Azerbaijan.
Hiện tại, Azerbaijan được cho là cam kết để người dân ở Nagorno-Karbakh "đi lại tự do, tự nguyện và không bị cản trở". Ông Shahramanyan nói người dân địa phương có toàn quyết quyết định về việc đi hay ở lại Nagorno-Karbakh.
Năm 1988, khi Liên Xô có dấu hiệu sắp tan rã, người Armenia sống ở Nagorno-Karbakh đã phát động phong trào ly khai, tách khỏi Azerbaijan. Từ năm 1992 - 1994, Armenia và Azerbaijan giao tranh ác liệt ở vùng ly khai, với kết quả là Azerbaijan bị đẩy lùi hoàn toàn khỏi Nagorno-Karbakh.
Năm 2020, Azerbaijan giành chiến thắng trong cuộc xung đột kéo dài 6 tuần, giành lại một số vùng lãnh thổ thuộc Nagorno-Karbakh. Khi đó, Nga đứng ra làm trung gian đàm phán, thúc đẩy một lệnh ngừng bắn.
Nhưng khi quan hệ Nga và Armenia có dấu hiệu rạn nứt, Azerbaijan được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn, đã tái kiểm soát vùng Nagorno-Karbakhtrong chiến dịch chớp nhoáng vào ngày 19 - 20/9/2023.
Đăng Nguyễn - Insider
