Tờ Independent (Anh) đưa tin, Chính phủ Nhật Bản mới đưa ra cảnh báo cấp bách về lối sống phổ biến của nửa triệu thanh niên nước này hiện nay. Đó là cách sống giam mình trong nhà suốt thời gian dài thay vì ra ngoài giao tiếp với xã hội.
Japan Times trích dẫn kết quả của cuộc điều tra mời nhất từ Bộ Sức khoẻ, lao động và an sinh Nhật Bản cho thấy có tới gần 541.000 người hằng ngày vẫn ở lì trong nhà suốt 6 tháng trời. Họ không hề đi học, đi làm hay ra ngoài tiếp xúc với những người xung quanh mà xa lánh xã hội. Con số trên tuy đã giảm 20% so với 6 năm trước tuy nhiên hội chứng sống ẩn dật, tự nhốt mình trong nhà vẫn đang "hoành hành" tại đất nước Mặt trời mọc này.
Hội chứng trên được người Nhật gọi là hikikomori, chỉ những người không ra ngoài giao tiếp với người khác trong thời gian dài. Tờ Japan Times cho biết có tới 35% dân số Nhật Bản mắc chứng hikikomori này, nhiều trường hợp đặc biệt đã "ru rú" trong nhà suốt 7 năm trời, nhẹ thì 3-5 năm. Ước tính từ khảo sát trên chỉ khoanh vùng trong độ tuổi từ 15-39 tại Nhật Bản, như vậy, con số thực tế có thể cao hơn nhiều với những người độ tuổi ngoài 40.
Hiện trạng đáng báo động trên đã làm dấy lên nghi vấn liệu những người mắc hikikomori làm gì trong căn phòng họ tự nhốt mình? Khảo sát cho thấy họ chọn giam mình để chơi trò chơi điện tử, đọc truyện tranh, xem phim cho qua ngày tháng hơn là phải ra ngoài hoạt động xã hội. Không những vậy, nhiều trường hợp không có nhu cầu hay sự thích thú khi tiếp xúc với những người khác.
Một số biểu hiện phổ biến của người mắc hikikomori ở lứa tuổi thanh thiếu niên là hành vi trốn học thường xuyên, tự nhốt mình. Còn ở lứa tuổi trưởng thành, những người mắc hikikomori thường khó khăn trong việc điều chỉnh môi trường làm việc và giao tiếp với mọi người xung quanh.
Đặc biệt, hikikomori có biểu hiện trầm trọng hơn nhiều ở đàn ông tại Nhật Bản. Một phần vì nam giới thường có áp lực rất lớn trong cuộc sống, nếu không thành công trong môi trường làm việc áp lực cao, họ dễ cảm thấy suy sụp, tuyệt vọng và trầm cảm. Tầng lớp trung lưu cũng là bộ phận hay mắc chứng hikikomori khi không ít người cho rằng nếu tự cô lập mình họ thường được trải nghiệm quá trình giáo dục tốt hơn, ít bị ảnh hưởng bởi nhiều người khác.
Giới chuyên gia cho rằng hội chứng xuất phát từ tâm sinh lý của người đó hay tâm lý tuyệt vọng, lo sợ từ ảnh hưởng bởi văn hoá, xã hội. Nhà tâm lý học Tamaki Saito mô tả cuộc sống với hội chứng này tương tự như việc họ luôn bị dằn vặt trong tâm trí khi muốn tiếp xúc bên ngoài, giao lưu bạn bè hoặc tìm kiếm người yêu nhưng lại không thể.
Vấn nạn trên không chỉ đáng báo động tại Nhật Bản mà từ năm 2015, tình trạng sống khép mình còn xuất hiện ở nhiều quốc gia khác như Mỹ, Tây Ban Nha, Trung Quốc... Hội chứng này phần nào tương đương với bệnh tự kỷ nghiêm trọng sau khi gặp cú sốc lớn. Tại khu vực châu Á, con số mắc các bệnh tâm lý tương tự phần nào ít hơn tuy nhiên với nhịp sống xã hội ngày càng hiện đại, vấn nạn này vẫn là dấu hiệu đáng lo ngại.
Về giải pháp, các chuyên gia tâm lý cho hay với bất kỳ hội chứng tâm lý nào, liệu pháp điều trị chỉ có thể áp dụng các hoạt động xã hội, giao lưu tiếp cận theo nhóm. Trong cuộc sống, mỗi cá nhân nên cởi mở, tích cực tham gia các hoạt động xã hội cũng như xây dựng các kỹ năng giao tiếp đầu tiên của mình. Hãy luôn chuẩn bị trước tâm thế để đối mặt với mọi biến cố trong cuộc sống, tránh thu mình, khép kín so với xã hội để giới hạn khả năng bản thân mình.
Phương Hà
