Nhân tài nhưng… thiếu tiêu chuẩn
Việc đi học không đúng tiêu chuẩn của ông Trần Văn Mẫn bị khui ra sau khi người bố là ông Trần Văn Minh (nguyên Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng) bị khởi tố, bắt tạm giam vì liên quan đến vụ án của ông Phan Văn Anh Vũ (Vũ “nhôm”).
Một trong những quy định của Đà Nẵng về việc cử nhân tài đi học ở nước ngoài là phải tốt nghiệp loại giỏi, tuy nhiên, ông Mẫn chỉ tốt nghiệp loại khá.
Cụ thể, theo báo cáo của sở Nội vụ TP.Đà Nẵng, qua kiểm tra hồ sơ và quy trình cử ông Mẫn đi học thạc sĩ ở nước ngoài cho thấy theo quy định của UBND TP.Đà Nẵng tại quyết định 46/2008, sinh viên thuộc đề án 32 tốt nghiệp đại học trong và ngoài nước đạt loại giỏi trở lên, đúng ngành đào tạo của đề án 393, đủ trình độ về ngoại ngữ và được cơ sở đào tạo đồng ý tiếp nhận học thạc sĩ, tiến sĩ thì được xem xét chuyển tiếp tham gia chương trình đào tạo theo đề án 393.
Đối chiếu với thực tế việc cử ông Trần Văn Mẫn đi học thạc sĩ ở nước ngoài bằng ngân sách Nhà nước, sở Nội vụ Đà Nẵng nhận thấy ông Trần Văn Mẫn là sinh viên Đề án 32 nhưng chỉ tốt nghiệp đại học loại khá.
Ông Trần Văn Mẫn-con trai cựu Chủ tịch Đà Nẵng Nguyễn Văn Minh chưa đủ tiêu chuẩn nhưng vẫn được cử đi du học.
Được biết, vào thời điểm ông Trần Văn Mẫn được cử đi học thạc sĩ nước ngoài bằng ngân sách, ông Trần Văn Minh, đang là Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng. Trong buổi cung cấp thông tin cho báo chí chiều 25/5, sở Nội vụ Đà Nẵng được đề nghị giải thích trường hợp ông Trần Văn Mẫn được cử đi học theo đề án nhân lực chất lượng cao dù không đủ tiêu chuẩn.
Theo tờ Vietnamnet, ông Nguyễn Văn Chiến, Phó Giám đốc sở Nội vụ tiết lộ rằng, một trong những nội dung của đề án về tiêu chuẩn tham gia có “điều khoản mềm”, quy định những trường hợp đặc biệt do Thường trực Thành ủy quyết định. “Trường hợp anh Trần Văn Mẫn do Thường trực Thành ủy, cụ thể là ý kiến Bí thư Nguyễn Bá Thanh khi đó quyết định”, ông Chiến nói.
Ông giải thích thêm, thời điểm đó có 3 chỉ tiêu chuyển tiếp từ bậc đại học lên sau đại học nhưng chỉ có 2 người nộp hồ sơ. “Ông Mẫn chưa tốt nghiệp kịp để nộp hồ sơ. Khi đó, Thành ủy, UBND TP đặc biệt có nhu cầu về ngành xây dựng để đáp ứng sự phát triển của TP. Quyết định cuối cùng là của Thường trực Thành ủy”, ông Chiến nói.
Theo ông, ngoài bút phê của ông Nguyễn Bá Thanh, có một văn bản của ban Tổ chức Thành ủy thông báo ý kiến của Thành ủy về việc tuyển chọn ông Trần Văn Mẫn tham gia đề án cùng 2 người khác.
Trước đó, vụ Vụ phó 26 tuổi vào Đảng sau 2 ngày tập sự ở ban Chỉ đạo Tây Nam Bộ cũng khiến dư luận xôn xao. Vị đó là ông Vũ Minh Hoàng. Quyết định cử ông Hoàng đi du học nước ngoài cũng gây nhiều tranh cãi. Được biết, vào ngày 4/6/2014, BCĐ Tây Nam Bộ có quyết định tuyển dụng ông Vũ Minh Hoàng, trình độ thạc sĩ chuyên ngành Phát triển quốc tế, vào làm việc tại Phòng nghiên cứu tổng hợp. Theo quyết định, ông Hoàng được hưởng 85% lương ngạch chuyên viên, thời gian tập sự 12 tháng (từ ngày 1/8/2014 -31/7/2015).
Tới ngày 8/9/2014, BCĐ Tây Nam Bộ có quyết định cử ông Hoàng đi học tiến sĩ tại Nhật Bản từ tháng 10/2014 - 9/2017. Ngày 1/8/2015, ông Hoàng được công nhận hết thời gian tập sự. Đến ngày 15/1/2016, ông được bổ nhiệm làm Phó vụ trưởng vụ Kinh tế. Quyết định này do ông Nguyễn Quốc Việt, Phó trưởng BCĐ Tây Nam Bộ ký. Chỉ 32 ngày sau, ông Việt lại ký tiếp quyết định để ông Hoàng chuyển công tác về UBND TP.Cần Thơ. Thời điểm này, ông Hoàng vẫn chưa hoàn thành khóa học ở Nhật Bản.
Ngày 26/2/2016, Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ Võ Thành Thống ký quyết định tiếp nhận và bổ nhiệm ông Hoàng giữ chức Phó GĐ trung tâm Xúc tiến đầu tư - thương mại và hội chợ triển lãm Cần Thơ trong thời hạn 5 năm. Hơn 1 tháng sau (22/3), Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ tiếp tục có công văn gửi Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản về việc ông Hoàng sẽ quay lại Nhật để tiếp tục chương trình làm nghiên cứu sinh tiến sĩ.
Phải minh bạch trong thu hút nhân tài
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM về việc nhiều cơ quan cử cán bộ đi học tập, làm việc ở nước ngoài bằng ngân sách Nhà nước chưa hiệu quả, ông Phạm Trọng Đạt, Cục trưởng cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ), cho hay, trong năm 2017, Thanh tra Chính phủ sẽ tiến hành thanh tra đối với các bộ, ngành địa phương về việc này.
Trong đó sẽ xem xét hiệu quả, kết quả từ việc sử dụng ngân sách đi nước ngoài có thất thoát hay không. Trên cơ sở đó sẽ có biện pháp siết chặt việc này, đồng thời quy rõ trách nhiệm đối với các cá nhân liên quan cho cán bộ đi học tập, làm việc ở nước ngoài bằng việc sử dụng ngân sách nhưng không có hiệu quả.
"Chắc chắn theo cách nhìn của tôi đi công tác, học tập, thăm làm việc hiệu quả còn rất thấp, trong khi đó, tiền chi phí quá cao không tương xứng với kết quả mong đợi mà đi hàng tỷ bạc" - ông Đạt khẳng định.
TS. Lưu Bích Hồ, nguyên Viện trưởng viện Nghiên cứu chiến lược, bộ KH&ĐT, cũng cho rằng: “Cần phải có quy định chặt chẽ trong việc sử dụng ngân sách, thậm chí kể cả ngân sách của các dự án hợp tác cho việc đi nước ngoài (bởi có những dự án phải đi vay và con cháu chúng ta phải trả). Quy định chặt chẽ thì mới rèn luyện được ý thức tiết kiệm từng đồng ngân sách như Thủ tướng từng yêu cầu”.
Trong một diễn biến liên quan, mới đây UBND TP.HCM vừa phê duyệt Đề án thu hút và phát triển đội ngũ chuyên gia, nhà khoa học đối với lĩnh vực TP. có nhu cầu giai đoạn 2018-2022.
Trước lo ngại của nhiều chuyên gia, nhà khoa học cho rằng họ sợ cơ chế "con ông cháu cha" trong việc thu hút nhân tài, trả lời trên tờ Người lao động, Phó Giám đốc sở Nội vụ TP.HCM Đỗ Văn Đạo cho hay:
“Các vấn đề mà Thành phố "đặt hàng" đều sẽ công khai trên các phương tiện truyền thông. Không chỉ thế, điều kiện, tiêu chuẩn cũng được công khai.
Ai đủ thì mới được tham gia. Ngoài ra, còn có một Hội đồng Khoa học của TP thẩm định. Nếu một hoặc hai người anh có thể quen biết được chứ cả một hội đồng nhiều người thì dù "con ông cháu cha" mấy đi nữa cũng không được nếu không có năng lực thật sự. Với lại, cứ 3 tháng là đánh giá, thẩm định tiến độ công việc một lần, anh làm được hay không là biết ngay”.
Bảo Ngọc (t/h)
