Thảo luận về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về cải cách tổ chức bộ máy hành chính Nhà nước giai đoạn 2011-2016, ĐBQH Nguyễn Hồng Vân (đoàn ĐBQH tỉnh Phú Yên) đặc biệt quan tâm đến các nguyên nhân khiến cho vấn đề tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy chưa hiệu quả như trong báo cáo của đoàn Giám sát Quốc hội đã chỉ rõ.
“Có hay không tình trạng, nghị quyết thì rất thuộc nhưng không thực hiện hoặc thực hiện không đúng, cần có phân định ra để kiểm điểm, xử lý cho rõ. Đã là lãnh đạo quản lý mà nhận thức chưa đầy đủ thì có thể cho đào tạo lại hoặc thay thế, không thể nêu nguyên nhân chung chung”, ông nói.
“Tôi cho rằng, cần bổ sung nguyên nhân thực hiện kỷ luật hành chính chưa nghiêm, còn nhẹ trên, nặng dưới. Cử tri và nhiều đồng chí cán bộ lão thành rất bức xúc việc, khi ủy ban Kiểm tra Đảng các cấp phát hiện các sai phạm của cán bộ Đảng viên thì nêu nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, nhưng về mặt Nhà nước thì chưa xem xét ở mức độ nghiêm trọng hay rất nghiêm trọng đó. Truy cứu trách nhiệm với pháp luật là như thế nào? Hay áp dụng hình thức “cho thôi” giữ chức vụ? Cho thôi không phải là hình thức kỷ luật”, ông nhấn mạnh.
ĐBQH Nguyễn Hồng Vân cũng nêu thực trạng đề bạt, bổ nhiệm cán bộ không đúng tiêu chuẩn, quy trình, vượt quá số lượng. “Đâu đó vẫn còn có hiện tượng cho phạt để tồn tại. Ví dụ như quản lý xây dựng cơ bản, xây nhà trái phép thì phải cưỡng chế, phải dỡ bỏ. Ở đây đề bạt cán bộ sai lại phạt để cho tồn tại thì không phù hợp. Cần giải pháp mạnh hơn bằng cách xử lý người bổ nhiệm và kể cả người được bổ nhiệm thì mới công bằng và đảm bảo nâng cao nhận thức của đội ngũ cán bộ công chức trong thực hiện cải cách bộ máy hành chính Nhà nước”, ĐBQH đoàn Phú Yên nhấn mạnh.
ĐBQH Trần Văn Lâm (đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang) bày tỏ đồng tình với nội dung báo cáo chi tiết, công phu của đoàn Giám sát đã gửi tới Quốc hội.
Bên cạnh một số thay đổi, tiến bộ nhất định, bộ máy ngày càng cồng kềnh, phức tạp, chưa tạo được đột phá về kết quả quản lý, thực thi nhiệm vụ. Thậm chí, có mặt, có nơi còn trở nên trì trệ, tăng phiền hà, nhũng nhiễu với dân.
Rõ ràng có phần trách nhiệm thuộc về các quy định, hướng dẫn chưa đảm bảo. Sự cứng nhắc trong các quy định đã triệt tiêu sáng tạo của cấp dưới trong việc tổ chức bộ máy phù hợp với đặc điểm tình hình, điều kiện cụ thể của mỗi địa phương về lịch sử, văn hóa, dân cư, kinh tế-xã hội dân cư khác nhau giữa các vùng miền.
“Tôi muốn nhấn mạnh, mặc dù các quy định hướng dẫn về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương rất cụ thể, chi tiết, nhưng lại không gắn với yêu cầu cuối cùng về nâng cao trách nhiệm, hiệu quả quản lý.
Khi những khó khăn, phức tạp, buông lỏng quản lý nảy sinh thì người ta hoặc đùn đẩy trách nhiệm cho nhau, hoặc có chỗ đổ thừa cho quy định của cấp trên. Tức là, chúng ta chưa thực sự gắn được trách nhiệm của chính quyền địa phương với việc đổi mới hình thức, nâng cao hiệu quả của bộ máy hành chính các cấp”, ĐBQH Trần Văn Lâm nhấn mạnh.
Ông cũng nêu, vấn đề cải cách tổ chức bộ máy hành chính chỉ là một bộ phận cấu thành trong tổng thể cải cách nền hành chính Quốc gia. Nó phải xuất phát từ mục đích yêu cầu quản lý và phải tiến hành đồng bộ trong mối quan hệ hữu cơ với các nội dung cải cách khác: Cải cách thể chế, xây dựng đội ngũ cán bộ công chức, cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa nền hành chính, xây dựng Chính phủ điện tử.
“Thời gian qua, chúng tôi cảm nhận tính đồng bộ này chưa tốt. Việc đổi mới tổ chức bộ máy chưa gắn chặt với các khâu khác trong cải cách hành chính. Một ví dụ nhỏ, trong quy định về chính quyền cấp xã vừa qua giảm 1 phó chủ tịch. Đi tiếp xúc cử tri khắp nơi đều kêu, cho rằng bất hợp lý, làm khổ cơ sở do không đủ lãnh đạo xã đi họp, không có lãnh đạo xã thường xuyên để tiếp dân, không có người để trực ký các văn bản làm người dân phải chờ đợi, phiền hà.
Nghe thì bức xúc nhưng cùng với thay đổi cơ cấu lãnh đạo thì phải đổi mới cung cách làm việc, phân công lại trách nhiệm, giám sát, giảm họp hành, tăng thẩm quyền công chức, tăng trách nhiệm người đứng đầu. Thực tế, việc thay đổi không đồng bộ gây nên xáo trộn”, ĐBQH Trần Văn Lâm nói.