Làm mẹ ở tuổi 21, cô Chang (Liêu Ninh, Trung Quốc) luôn lo lắng cho đứa con gái nhỏ 18 tháng tuổi biếng ăn của mình.
Nghe nói củ dền tốt cho hệ thần kinh của trẻ nhỏ nên hầu như ngày nào trong bữa ăn của Xán Xán luôn có món củ dền luộc hoặc nước ép củ dền.
Một ngày nọ, Xán Xán đang ăn cơm bỗng nhiên bị đau bụng, đứa bé nhanh chóng tím tái, khó thở khiến cả gia đình cô Chang hoang mang. Đưa bé đến bệnh viện Hoa Đông, cô Chang ngỡ ngàng con mình bị nhiễm độc kali nặng do ăn quá nhiều củ dền.
Trẻ em ăn quá nhiều củ dền có thể bị ngộ độc nitrit.
Củ dền được biết đến là một lọai "bí quyết đỏ" vừa chăm sóc sức khỏe vừa làm đẹp tự nhiên. Củ dền chứa một nguồn folate dồi dào và có lượng sắt, kali, vitamin C, magiê, mangan, kali, bioflavonoid, beta-carotene và chất xơ. Nhờ đặc điểm đặc trưng là sắc tố đỏ tươi mà đôi khi củ dền còn được sử dụng làm thuốc nhuộm, son môi, má hồng,…
Trong 100gr củ dền tươi cung cấp 43 kcal, 1,6gr protein, 2,8gr chất xơ, 250mg nitrat vô cơ.
Một chiết xuất từ củ dền gọi là betaine, được sử dụng để tối đa hóa quá trình khử độc gan, tăng cường sản xuất các hormone trong cơ thể, loại bỏ homocysteine thừa trong nước tiểu và máu.
Theo Mayo Clinic, phụ nữ mang thai nên tiếp cận betaine với sự thận trọng, vì hiện vẫn còn thiếu những thông tin an toàn về việc sử dụng củ dền thường xuyên ở phụ nữ mang thai.
Nếu ăn quá nhiều và trong thời gian lâu dài, nitrat tích tụ, các vi khuẩn trong đường ruột sẽ chuyển hóa nitrat thành nitrit, gây ngộ độc.
Nitrit là chất oxy hóa mạnh, nó hấp thu vào máu và biến đổi hồng cầu thành methemoglobin, không thể vận chuyển oxy, dẫn đến tình trạng thiếu hụt oxy trong máu, gây ra một loạt chuyển hóa bất thường.
Trẻ dưới 6 tháng tuổi độ pH dạ dày thấp, hệ thống khử methemoglobin chuyển trở lại thành hemoglobin trong cơ thể chưa phát triển hoàn chỉnh nếu hấp thụ quá nhiều khiến hệ thống quá tải, không khử được methemoglobin như người lớn dẫn đến ngộ độc.
Liều gây chết trung bình của nitrit là 100-200g/kg trọng lượng, tương đương với liều của chất cực độc cyanide!
Biểu hiện ngộ độc là tím tái, ngột ngạt, khó thở, suy hô hấp, nhịp tim nhanh, nhức đầu, máu có màu chocolate. Nếu không cấp cứu kịp thời, trẻ thiếu oxy não, suy hô hấp, thậm chí tử vong.
Các bác sĩ nói rõ cho cô Chang biết rằng trẻ dưới 18 tháng tuổi tuyệt đối không được ăn quá nhiều rau, củ quả có sắc tố, nhất là nước củ dền.
Trang Dung (Lược dịch Sina)
