Bệnh nhân là ông Jim Parsons, 57 tuổi, ở Huntsville, bang Alabama, Mỹ, bị chết não sau tai nạn mô tô ngày 26/9/2021. Trước đó Parsons đã đăng ký hiến tạng và các bác sĩ tại Đại học Alabama ở Birmingham (UAB) tiến hành ca phẫu thuật thử nghiệm ghép thận lợn cho ông vào ngày 30/9/2021.
Ông Jim Parsons, người được ghép thận từ một con lợn biến đổi gene.
Đầu tiên, kíp mổ bỏ hai quả thận của Parsons ra và ghép ngược trở lại hai quả thận của một con lợn đã được biến đổi gene. Họ lo lắng về việc liệu các mạch máu thận lợn mỏng manh có thể chịu được lực đập của huyết áp người hay không, nhưng 23 phút trôi qua, hai quả thận được ghép tạng bắt đầu hoạt động.
Chúng được ghép lọc máu, tạo ra nước tiểu trong 3 ngày và không bị cơ thể người nhận đào thải ngay lập tức. Các bác sĩ không tìm thấy virus lợn nào được truyền sang người nhận và không có tế bào lợn trong máu của bệnh nhân.
Tuy nhiên, một quả thận hoạt động tốt hơn quả còn lại. Dù vậy, chúng vẫn hoàn thành tốt vai trò bài tiết cho đến khi nghiên cứu kết thúc sau đó 3 ngày. Nam bệnh nhân cũng đã qua đời sau khi ngừng các thiết bị hỗ trợ sự sống. Nghiên cứu của nhóm chuyên gia được công bố trên tạp chí American Journal of Transplantation.
Tiến sĩ Jayme Locke, Giám đốc chương trình Cấy ghép Thận không tương thích của Đại học Alabama, xúc động chia sẻ về thử nghiệm mang tính cách mạng: “Khoảnh khắc này đã thay đổi cuộc chơi trong lịch sử y học. Nó đại diện cho sự thay đổi mô hình và đánh dấu cột mốc quan trọng trong lĩnh vực cấy ghép nội tạng”.
Bà Locke cũng lý giải không có gì lạ khi thực hiện thử nghiệm trên bệnh nhân chết não. Bởi nếu hiệu quả, cơ quan được cấy ghép cũng sẽ hoạt động tốt trên cơ thể bệnh nhân khỏe mạnh.
Kết quả nghiên cứu cho thấy cấy ghép tế bào, mô hoặc cơ quan sống từ loài này sang loài khác là điều hoàn toàn có thể xảy ra. Nó sẽ giải quyết khủng hoảng thiếu nội tạng trên toàn thế giới.
Đầu tháng này, David Bennett trở thành bệnh nhân đầu tiên trên thế giới được ghép tim từ một con lợn biến đổi gene. Tháng 10 năm ngoái, các bác sĩ phẫu thuật ở New York cấy ghép thành công một quả thận lợn vào bệnh nhân chết não. Quả thận hoạt động bình thường trong 54 giờ và được coi là bước đột phá vào thời điểm đó.
Với thành công của ca ghép thận từ lợn biến đổi gene nói trên, nhóm chuyên gia Đại học Alabama đặt kỳ vọng sẽ khởi động thử nghiệm lâm sàng trên những bệnh nhân còn sống, tỉnh táo vào cuối năm nay và bắt đầu cấy ghép trong vòng 5 năm tới.
Minh Hoa (t/h)
