“Quên” ban hành quyết định thu hồi
Vụ kiện bắt nguồn từ việc cưỡng chế thu hồi 2,1 ha đất ở xóm Nhòn (nằm trong tổng số 45 ha thu hồi của hàng trăm hộ dân ở xã Tiến Xuân, hiện đã sáp nhập về Thạch Thất, Hà Nội) để phục vụ cho dự án Dự án xây dựng khu biệt thự, nhà vườn và thể thao giải trí do Công ty TNHH Xuân Cầu làm chủ đầu tư. Trước khi có vụ kiện này thì dự án nói trên cũng đã trở thành đề tài tâm điểm của dư luận địa phương với nhiều ý kiến cho rằng UBND huyện đã lên phương án bồi thường ra cả phần diện tích nằm ngoài mốc giới theo phê duyệt của UBND tỉnh Hòa Bình. Diện tích xê dịch đó là để bù đắp cho phần đất đã bị chồng lấn vào dự án xây dựng đường ống truyền tải nước sạch từ sông Đà về Hà Nội.
Rẻo đất "siêu mỏng" còn lại (phần màu vàng) của dân sau khi huyện cưỡng chế thu hồi.
Bà Tuyết cho rằng, có lẽ vì qua sốt sắng trong việc phải bàn giao đủ diện tích cho Cty Xuân Cầu nên UBND huyện Lương Sơn đã phớt lờ các quy định của pháp luật liên qua đến trình tự, thủ tục thu hồi đất và giải phóng mặt bằng. Cụ thể, UBND huyện Lương Sơn đã thực hiện một quy trình “ngược” là ban hành quyết định cưỡng chế và tổ chức thực hiện biện pháp cưỡng chế trong khi người bị thu hồi lại chưa nhận được bất kỳ một quyết định thu hồi đất nào. Chỉ đến ngày 27/8/2007, trước khi cưỡng chế 3 ngày và 5 ngày sau khi ban hành quyết định cưỡng chế số 1142, bà Tuyết mới nhận được quyết định số 1123 ngày 14/12/2006 của UBND huyện Lương Sơn về việc thu hồi đất của 103 hộ dân (trong đó có bà Tuyết). Điều lạ lùng là quyết định thu hồi đất 1123 (căn cứ quan trọng để tiến hành cưỡng chế) lại không được nhắc đến trong quyết định cưỡng chế số 1142. Phải chăng, trước đó huyện Lương Sơn đã “quên” ban hành quyết định này. Bà Tuyết cho biết bà chỉ nhận được Quyết định 1123 sau nhiều lần có đơn khiếu nại đến các cấp.
Xung quanh việc ban hành quyết định 1123 cũng khiến rất nhiều người đặt dấu hỏi. Trước khi ban hành quyết định này, UBND huyện Lương Sơn đã từng ban hành 2 quyết định thu hồi đất cụ thể đến từng hộ dân. Và cả 2 lần trên, bà Tuyết đều không tên trong danh sách. Nhưng không hiểu vì lý do gì, UBND huyện Lương Sơn đã hủy bỏ cả 2 quyết định đã ban hành để thay thế bằng quyết định 1123. Điều đáng nói 3 quyết định với nội dung khác nhau đó lại đều căn cứ vào cùng một tờ trình của Phòng TN&MT. Và hơn 8 tháng sau (căn cứ thời gian ghi trên quyết định), bà Tuyết mới nhận được quyết định thu hồi đất.
Khác hẳn với việc chậm trễ về việc bàn giao quyết định thu hồi, việc cưỡng chế lại được rút ngắn hết mức có thể. Việc cưỡng chế 2,1 ha của gia định bà Tuyết được thực hiện chỉ sau 8 ngày kể từ khi ra Quyết định (trong khi luật quy định tối thiểu 15 ngày) và sau 3 ngày kể từ ngày chính thức nhận quyết định thu hồi đất.
Lợi ích được “trao” cho doanh nghiệp?
Bà Tuyết cho hay: Vì chuyện khiếu nại mà bà đã nhiều lần bị UBND huyện Lương Sơn liệt vào danh sách “những người chống đối”. UBND huyện đã để mặc cho Cty TNHH Xuân Cầu và hội đồng bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thực hiện một phương án lấy đất thiếu khoa học và vô cùng oái oăm. Sau khi cưỡng chế, phần đất hàng ngàn m2 được để lại là một dải đất hình vành khăn siêu mỏng (chỗ hẹp nhất là 0,8 mét, phần rộng nhất là 2,5 mét). Việc cắt vụn thửa đất đã khiến bà Tuyết không thể sử dụng để trồng trọt, đành bỏ hoang trong suốt 4 năm nay gây lãng phí không nhỏ.
Ngày 3/12/2008, UBND huyện Lương Sơn và bà Tuyết đã ngồi lại với nhau trong một buổi hòa giải với sự chứng kiến của TAND tỉnh Hòa Bình. Hai bên đã thống nhất một số nội dung: Bà Tuyết chấp nhận nhận khoản tiền bổi thường 1,1 tỷ đồng (yêu cầu trước đó là 2,1 tỷ đồng) và rút đơn khởi kiện với điều kiện phía huyện Lương Sơn phải có trách nhiệm thu gom, quy hoạch lại mảnh đất đã bị cắt vụ để bà Tuyết sử dụng. Việc thực hiện phải hoàn tất trong tháng 12/2008 nhưng cho đến nay, UBND huyện Lương Sơn mới chỉ thực hiện một nội dung là trả cho bà Tuyết 1,1 tỷ đồng mà không thực hiện các nội dung khác.
Bà Tuyết cho biết: Dự án xây dựng khu biệt thự, nhà vườn và thể thao giải trí do Công ty Xuân Cầu thực hiện là mang mục đích kinh doanh chứ không phải vì mục đích an ninh, quốc phòng…nhưng lại được chính quyền địa phương “chăm sóc” khá chu đáo. Điều đó thể hiện trong việc thúc ép kiểm đếm, yêu cầu nhận tiền bồi thường, nhanh chóng ra quyết định cưỡng chế ngay cả khi chưa bàn giao quyết định thu hồi đất. Lợi ích được đẩy sang phía doanh nghiệp trong khi người dân phải chấp nhận không ít thiệt thòi.
“Chính việc ra quyết định cưỡng chế tùy tiện của chính quyền huyện Lương Sơn (sai cả về nội dung và hình thức) đã khiến gia đình tôi phải chịu tổn thất không nhỏ. Suốt từ năm 2006 đến nay, tôi hết khiếu nại hành chính, lại đến khởi kiện ra Tòa nhưng vụ việc vẫn giẫm chân tại chỗ. Ngày 7/5/2008, TAND huyện Lương Sơn đã đưa vụ kiện ra xét xử sơ thẩm. Nhưng có lẽ do có quá nhiều áp lực từ việc bị đơn là chủ tịch huyện nên HĐXX đã không “nhìn ra” được cái sai trong Quyết định cưỡng chế 1142 nên đã bác đơn khởi kiện của tôi và chấp nhận quyết định của UBND huyện Lương Sơn”, bà Tuyết bức xúc
Do bà Vũ Thị Tuyết có đơn kháng cáo nên phiên tòa phúc thẩm vụ án hành chính dự kiến sẽ được TAND tỉnh Hòa Bình đưa ra xét xử vào ngày mai (17/2) sau nhiều lần bị hoãn.
Vịnh Nghi
