Đỉnh điểm của sự việc xảy ra vào ngày 27/1 khi hàng chục người dân gồm đủ già trẻ, trai gái kéo đến trung tâm căng băng rôn, khẩu hiệu đòi nợ. Để rộng đường dư luận, PV Người Đưa Tin đã tìm gặp các nhân chứng liên quan và tiếp nhận được nhiều thông tin bất ngờ.
Nể tình thân quen, nguy cơ... mất tiền tỷ
Trao đổi với PV, anh Nguyễn Văn Biết (SN 1981, trú thôn Phú Nghĩa, Thạch Thất) cho hay: Khoảng tháng 6, tháng 7/2011, bà Xiêm có vay của tôi hơn 1 tỷ đồng và đã trả đủ. Khoảng hai tuần sau, bà Xiêm lại nhờ tôi huy động tiền để bà mua rừng và xây dựng trung tâm.
Thời gian sau đó, đi đâu bà Xiêm cũng rủ tôi đi để “xây dựng” lòng tin. Tôi cùng bà Xiêm tham gia các hoạt động khoảng chừng một năm thì giãn dần ra vì thấy bà ấy nợ nần nhiều quá. Đợt năm 2011, nhưng bà Xiêm lấy danh nghĩa trung tâm để viết giấy nợ cho tôi.
Theo bản cam kết, đến tháng 1/2012, bà ấy sẽ trả nợ hết tiền. Tuy nhiên, chúng tôi đòi nợ suốt trong một năm bà Xiêm vẫn không chịu trả. Trong thời gian nợ, bà Xiêm chỉ đóng được một ít tiền lãi và luôn khất lần. Tổng số tiền bà Xiêm nợ tôi là 3,146 tỷ đồng.
Hàng chục người dân bao vây Trung tâm dạy nghề tư thục nhân đạo Minh Tâm ngày 27/1
Kể về mối quan hệ của mình với bà giám đốc trung tâm, anh Biết cho hay, anh chỉ tình cờ quen bà Xiêm trong một lần đi mua đất với một người bạn trên Ba Vì. Chỉ vì thân quen và thấy bà Xiêm giao thiệp trong nhiều cuộc gặp gỡ sang trọng nên anh Biết thấy tin tưởng và đã cho vay tiền.
"Giờ đây sắp tết nhất đến nơi rồi mà cả gốc cả lãi, số tiền bà ấy nợ tôi đã lên tới mấy tỷ đồng. Người ta sắp đến xiết nhà, xiết đất mà bà ấy vẫn không có động thái gì trả tiền cho tôi. Ngay cả chiếc xe ô tô để tôi chạy vạy làm ăn cũng đã bị người ta xiết nợ mất. Gia đình tôi không biết trông chờ vào cái gì mà trả nợ và trang trải cuộc sống", anh Biết buồn bã nói.
Anh Biết cũng thông tin thêm, khi Trung tâm dạy nghề tư thục nhân đạo Minh Tâm đang xây dựng dở dang, vì giấy tờ đất đai của cơ sở này chưa được hoàn thiện nên bị cơ quan công an đình chỉ và bị một hội bảo trợ của Hàn Quốc (đơn vị bảo trợ đầu tư xây dựng cho trung tâm - PV) đòi lại tiền.
Lúc ấy, để tháo gỡ khó khăn về tài chính, bà Xiêm có nhờ anh Biết xoay tiền cho và hứa sẽ hoàn trả số tiền khi sau khi trung tâm hoàn thành. Tuy nhiên, trung tâm của bà Xiêm đã hoàn thiện rất nhiều tháng nhưng số tiền 500 triệu đồng anh Biết vay hộ bà Xiêm vẫn chưa được hoàn trả.
Cùng cảnh ngộ với anh Biết, chị Phạm Thị Điều (sinh năm 1974, ở xóm Đông, xã Hữu Bằng, huyện Thạch Thất), một trong những người tới vây trung tâm đòi nợ chia sẻ với PV Người Đưa Tin: Tôi và bà Xiêm có kết nghĩa chị em. Vì tin tưởng uy tín của trung tâm nhân đạo, nên tôi đã cho bà Xiêm vay nợ từ năm 2008. Tính từ năm 2008 đến năm 2011, tôi đã cho bà Xiêm vay 4,375 tỷ đồng.
Trong suốt thời gian nợ, tôi đã đến đòi nợ rất nhiều lần nhưng bà Xiêm đều viện cớ khó khăn không có tiền trả. Đến tháng 11/2011, do chúng tôi gây sức ép nhiều, bà Xiêm đã hứa trong năm 2012 sẽ trả cho tôi 3 tỷ đồng và cắt cho một khoảng rừng ở Kim Bôi có trị giá khoảng 1,3 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay những cam kết của bà Xiêm vẫn chỉ là cam kết và chúng tôi chưa nhận được một đồng nào.
Chia sẻ với PV, chị Điều không ngừng than ngắn thở dài khi nghĩ đến số tiền tỷ có nguy cơ bị mất. "Lúc bà ấy vay tiền, ngoài tiền túi của gia đình, tôi còn đi huy động thêm của những người khác. Ai ngờ, nợ nần mấy năm trời mà bà ấy không chịu trả.
Giờ đây, tôi phải bán toàn bộ xưởng gỗ của gia đình trả nợ nhưng vẫn không xuể, ngày đêm sống trong tâm trạng sợ hãi, lo lắng vì người ta tới đòi nợ. Tết nhất đã đến gần mà tôi đâu có tâm trạng gì, chỉ biết lo đền tiền nợ mà thôi", chị Điều lo lắng.
Bà Vũ Thị Xiêm trao đổi với PV
Vay nợ chỉ vì trung tâm nhân đạo?
Trung tâm dạy nghề tư thục nhân đạo Minh Tâm nằm giữa một cách đồng rộng lớn, cách mặt đường lớn gần 1km. Con đường nhỏ bé dẫn vào trung tâm chỉ mới được rải ít đá dăm và hai bên tràn ngập cỏ dại. Đến đây, có lẽ không mấy ai nghĩ, cơ sở nhỏ bé này lại có thể xảy ra câu chuyện với hàng chục tỷ đồng gây lùm xùm trong dư luận những ngày qua.
Tiếp chuyện với PV, bà Vũ Thị Xiêm thừa nhận: "Trong năm 2011, để thực hiện việc nâng cấp, cải tạo, xây dựng Trung tâm và phát triển trồng rừng, tạo nguồn nguyên liệu để các lao động trong trung tâm có công ăn việc làm, tôi đã vay tiền của một số người trong đó có chị Phan Thị Điều và anh Nguyễn Xuân Biết. Cụ thể, tôi vay của chị Điều số tiền 1,142 tỷ đồng chứ không phải 4,375 tỷ như chị Điều nói".
Về con số không đồng nhất trên, bà Xiêm giải thích, vào đêm ngày 26/10/2011, chị Điều có gọi cửa khóc lóc nhờ bà giúp. Chị Điều có nói: Chị ơi, em gay quá, nợ bọn xã hội đen 4 tỷ phải cầm nhà, anh Lưu nhà em bức xúc cứ đuổi bỏ em, chị viết giúp em tờ giấy vay 4 tỷ cho anh ấy yên tâm không em chết mất.
"Mỗi lần lấy tiền tôi đều ghi lại vào cuốn sổ tay của tôi. Bản thân chị Điều cũng có một quyển sổ tay ghi chép các lần vay. Chúng tôi đối chiếu cẩn thận và vợ chồng Lưu Điều đã ký vào sổ tay của tôi ngày 12/12/2011 âm lịch. Tôi khẳng định chỉ nợ chị Điều 1,142 tỷ. Việc chị Điều vu khống tôi nợ hơn 4 tỷ là không đúng sự thật. Tôi đã gửi đơn đến cơ quan công an làm rõ", bà Xiêm nói.
Liên quan đến số tiền nợ anh Biết, bà Xiêm giải trình: Khi tôi vay tiền, anh Biết không có tài sản thế chấp và cũng không làm hợp đồng vay mà chỉ ghi chép vào sổ tay cho anh Biết cầm. Sau khi kinh tế bị suy thoái, xét thấy khả năng trả nợ sẽ bị chậm so với dự kiến, anh Biết đề nghị tôi viết lại hợp đồng và đóng dấu của trung tâm. "Xét thấy tôi mua rừng cũng vì sự phát triển của trung tâm nên tôi đã lấy dấu của trung tâm. Tôi tuyệt đối không lợi dụng chức danh của trung tâm để lừa đảo", bà Xiêm khẳng định.
Khi chúng tôi đề cập đến những bức xúc của dư luận cho rằng bà Xiêm đã lợi dụng chức danh của công ty để mua rừng kinh doanh, bà Xiêm giải thích: Trung tâm dạy nghề tư thục Minh Tâm trực thuộc công ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển làng nghề Hà Tây (nay là công ty cổ phần đầu tư và xây dựng phát triển làng nghề Lương Thành).
Trong giấy phép của công ty có chức năng trồng rừng và kinh doanh lâm sản. "Để tạo công ăn việc làm cho các đối tượng người khuyết tật, người nghèo, trẻ mồ côi… tôi đã nghĩ đến phương án trồng rừng, tự cung cấp nguyên liệu sản xuất. Việc làm này của tôi, kể cả việc vay nợ cũng chỉ vì mục đích phát triển trung tâm và giúp đỡ người có hoàn cảnh khó khăn", bà Xiêm nói.
Liên quan đến thời hạn thanh toán khoản nợ, bà Xiêm cũng không chối cãi và thừa nhận lỗi của mình. Bà cho hay: "Tôi không hề có ý định "xù" nợ như một số báo đã đăng. Năm 2014, khi khu rừng đã cho thu hoạch, hy vọng lúc đó tôi sẽ có đủ tiền trả cho mọi người. Ngày 27/1, khi các phóng viên báo chí đến trung tâm tìm hiểu, tôi đã trả lời và giải trình đầy đủ sự việc. Tuy nhiên, tôi không hiểu tại sao họ không đăng ý kiến của tôi mà lại nói tôi không trả lời. Họ đưa tin như thế là hoàn toàn không đúng như những gì tôi đã trao đổi trong buổi gặp mặt".
Khi được hỏi, về áp lực trong những ngày qua, bà Xiêm không ngừng thở dài: "Việc tôi chậm tiến độ thanh toán nợ với mọi người là lỗi của tôi và tôi gửi lời xin lỗi đến những người đã cho tôi vay vốn. Tuy nhiên, việc mọi người kéo họ hàng đến trung tâm, căng băng rôn, khẩu hiệu đã ảnh hưởng đến uy tín, hình ảnh của trung tâm, đời sống của người khuyết tật và các cán bộ làm việc tại đây".
Vương Chân - Hồng Dương
