Nhắc đến xác ướp, hầu hết mọi người đều nghĩ đến kỹ thuật ướp xác tinh vi của người Ai Cập cổ đại. Người Ai Cập cổ đại tin rằng khi con người qua đời, linh hồn chỉ tạm thời rời khỏi cơ thể, sau đó sẽ tiếp tục quay lại sau khoảng thời gian nhất định. Do đó, cơ thể cần phải được giữ nguyên vẹn để chờ đón linh hồn. Thuật ướp xác vì thế mà trở nên phổ biến.
Đa số xác ướp được tìm thấy ngày nay cũng là kết quả của quá trình ướp xác kỳ công này. Tuy nhiên có không ít trường hợp ngoại lệ khi xác ướp là sản phẩm của quá trình bảo quản tự nhiên. Xác ướp của người phụ nữ được phát hiện ở Trung Quốc vào năm 2011 là một ví dụ.
Khi đó tại thành phố Thái Châu, thuộc tỉnh Giang Tô, miền đông Trung Quốc, các công nhân đang làm việc để mở rộng một con đường. Trong quá trình thi công, họ vô tình tìm thấy một ngôi mộ cổ chứa ba quan tài nằm ở độ sâu 2m.
Cho rằng đó có thể là một phát hiện khảo cổ quan trọng, nhóm công nhân dừng thi công và lập tức liên hệ với các nhà khảo cổ học đến từ Bảo tàng Thái Châu.
Các nhà nghiên cứu của Bảo tàng Thái Châu đã thận trọng mở nắp của ba quan tài. Trong hai quan tài họ thấy hai bộ xương, trang phục thời Minh và đồ tùy táng. Xác ướp của một phụ nữ được tìm thấy trong quan tài còn lại. Đó là một phụ nữ sống ở thời nhà Minh cách đây chừng 700 năm.
Thi thể dài khoảng 1,5m, được bọc bởi nhiều lớp lụa và khăn trải giường, tất cả ngâm trong một dung dịch màu nâu bí ẩn. Đáng chú ý, thi thể hầu như không bị phân hủy. Da, tóc, lông mày, lông mi và gương mặt còn nguyên vẹn như thể người phụ nữ chỉ mới qua đời cách đây không lâu. Ở ngón giữa tay phải của xác ướp có một chiếc nhẫn ngọc màu xanh. Ngoài ra người ta còn phát hiện ra một chiếc kẹp tóc bằng bạc.
Người phụ nữ mặc trang phục truyền thống thời nhà Minh với chất liệu lụa đắt tiền vào thời kỳ đó. Ngoài ra bà còn đeo một số đồ trang sức. Điều này khiến các nhà nghiên cứu tin rằng người phụ nữ thuộc tầng lớp thượng lưu, có địa vị trong xã hội. Ngoài ra trong quan tài còn chứa xương, đồ gốm sứ, các văn bản cổ và di vật khác.
Tuy nhiên, điều gây chú ý nhất là chất lỏng màu nâu mà xác ướp đã ngâm mình. Rất nhiều cuộc phân tích đã được thực hiện nhưng vẫn không trả lời nổi đó có phải chất ướp xác hay không, hay đơn giản là nước ngấm qua quan tài theo thời gian.
Thế nhưng một số dữ liệu mới cho thấy môi trường cụ thể nơi xác ướp an nghỉ rất quan trọng đối với độ bảo quản khó tin này. Thi thể có khả năng được bảo quản một cách tự nhiên do chôn cất trong điều kiện môi trường thích hợp. Với nhiệt độ và nồng độ oxy vừa phải trong nước, vi khuẩn sẽ không thể phát triển, làm chậm hoặc thậm chí dừng quá trình phân hủy một cách hiệu quả.
Số trang sức và vật dụng đi kèm cũng đưa đến nhiều cuộc nghiên cứu khác nhau, cung cấp nhiều chi tiết thú vị về phong tục cũng như truyền thống và sinh hoạt hàng ngày của người dân triều đại nhà Minh (1368-1644). Đây là triều đại xây dựng lên Tử Cấm Thành và phục hồi Vạn Lý Trường Thành, đã đánh dấu một kỷ nguyên phát triển rực rỡ về kinh tế, văn hóa và có những liên hệ thương mại đầu tiên với phương Tây.
Mặc dù vậy vẫn còn nhiều bí ẩn liên quan đến xác ướp chưa được giải mã như: Thân phận cụ thể của người phụ nữ thượng lưu này và vì sao cô lại bỏ mạng; liệu người ta có từng cố ý muốn bảo quản thi thể của cô ấy?...
Theo Ancient-origins, rất khó để đưa ra câu trả lời cho những câu hỏi trên chỉ với một bộ hài cốt. Nếu có những phát hiện tương tự trong tương lai, chúng có thể cung cấp thông tin cần thiết để các chuyên gia tìm ra đáp án.
Hiện, người ta chỉ có thể gọi cô là "xác ướp Thái Châu", một cái tên tạm thời trong khi chờ các kết quả nghiên cứu tiếp theo, đến một cách nhỏ giọt.
Minh Hoa (t/h)
