Dân 'méo mặt' vì xăng, điện cùng đổ xô tăng giá

Các chuyên gia cho rằng, việc xăng, điện cùng "rủ nhau" tăng đã xô đổ mọi nỗ lực bình ổn giá thời điểm cuối năm. Trong khi tất cả đều thắt lưng buộc bụng thì việc tăng giá khiến họ trở tay không kịp.

Bình ổn giá gặp khó

Đó là nhận định chung của các chuyên gia kinh tế khi nói về hiệu ứng sau hai cú tăng giá "sốc" này. Cũng như xăng dầu, điện là năng lượng thiết yếu đối với người dân và là năng lượng đầu vào của doanh nghiệp. Giá điện tăng tất yếu ảnh hưởng đến thu nhập, chi tiêu của người dân và chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Nói cách khác, đây là hai nhóm đối tượng "nhạy cảm", rất dễ bị tổn thương. Việc họ phản ứng theo chiều hướng không đồng tình cũng là tất yếu.

 Mặt hàng tiêu dùng thiết yếu tăng do tác động của tăng giá xăng dầu, điện nhưng sức mua chưa hẳn đã tăng bởi người tiêu dùng méo mặt vì tăng giá trong bối cảnh kinh tế khó khăn

Chỉ cần bước chân ra chợ hoặc những nơi hội họp đông người sẽ dễ dàng cảm nhận được điều này. Câu than vãn "hết xăng dầu, giờ lại đến điện, gas đua nhau tăng theo, tiết kiệm giờ cũng thành công cốc" nay đã thành cửa miệng của các bà nội trợ. Chưa bao giờ cả điện, gas và sữa đều tăng giá mạnh như vừa qua. PV đã dạo một vòng quanh các siêu thị lớn trên địa bàn Hà Nội để ghi nhận thực trạng này.

Đại diện siêu thị Fivimart tiết lộ, mặc dù nhiều mặt hàng vẫn chưa niêm yết mức giá mới song các nhà phân phối đã "đánh tiếng" sẽ tăng giá trong thời gian sớm nhất. Mức giá tăng tiên phong vẫn rơi vào các sản phẩm thiết yếu như thực phẩm và đồ gia dụng. Ước tính, giá mỗi mặt hàng sẽ tăng từ 5 - 15% tùy chủng loại. Một số nhu yếu phẩm khác cũng được thông báo sẽ nhích giá nhưng không đáng kể. "Việc tăng giá là điều chúng tôi không muốn nhưng phải bắt buộc để bù chi phí", vị này phân trần.

Cũng theo ghi nhận, tại một số chợ đầu mối trên địa bàn thủ đô, các mặt hàng thiết yếu như rau, củ, quả đã rục rịch tăng giá. Thịt lợn tăng 5.000 - 10.000 đồng/kg, gia cầm tăng 10.000 - 15.000 đồng/kg... Thủy hải sản tươi sống cũng nhích thêm 10.000 - 20.000 đồng/kg so với thời điểm gần nhất. Riêng với mặt hàng sữa, một số loại sữa tươi đã được điều chỉnh tăng giá nhẹ từ thời điểm cuối tháng 7, hiện nay vẫn chưa tính toán sẽ tăng giá mới. Trò chuyện với PV, một tiểu thương tại chợ Phùng Khoang lý giải, do ảnh hưởng của cơn bão số 5 nên nguồn cung khan hiếm hơn. Bên cạnh đó, giá xăng và điện tăng cũng tác động đến chi phí đánh bắt, vận chuyển hàng.

Chị Mai Thanh Tuyền, chuyên viên phòng Khảo thí (ĐH Sư phạm Hà Nội) than thở: "Lương chỉ tăng 100 nghìn đồng trong khi các mặt hàng đều tăng phi mã. Điều này không chỉ khiến người dân bị "sốc" mà công chức như chúng tôi cũng lao đao. Cứ nói sẽ bình ổn giá nhưng chúng tôi chẳng thấy bình ổn ở đâu".

TS. Nguyễn Minh Phong

Đi ngược lại chính sách?

Còn nhớ, trong buổi họp báo thường kỳ Chính phủ (chiều 30/7), bộ trưởng, chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Vũ Đức Đam thừa nhận một thực tế: "Lương chưa tăng, bát phở đầu phố đã tăng giá". Ông Đam nhận định: "Nếu tăng ngay giá điện đầu vào thì dẫn đến sức cạnh tranh hao hụt. Đây là cái giá phải trả. Chính vì lý do này, mà nhiều năm nay, chúng ta không thể điều chỉnh ngay một lúc mà phải theo lộ trình".

Khi mà thông báo của bộ trưởng Đam vẫn còn nguyên sức nóng, thì bước sang ngày 1/8 giá điện chính thức tăng. Ngay đến đại diện một doanh nghiệp thuộc bộ Công Thương cho biết, dù là doanh nghiệp "trong nhà" nhưng bản thân vẫn bị "sốc" bởi quyết định tăng giá điện của Bộ. Băn khoăn trên càng có thêm căn cứ khi chỉ trước đó vài tháng, ngành điện khẳng định chưa có phương án điều chỉnh giá.

Trao đổi với PV, chuyên gia kinh tế - TS. Nguyễn Minh Phong nhận định, việc tăng giá xăng vào hồi trung tuần tháng 7 và tăng giá điện từ 1/8 chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến CPI năm 2013. Theo ông Phong, không loại trừ khả năng CPI sẽ tăng hơn nhiều trong tháng 8. Mục tiêu đề ra có thể bị xô đổ. Điều này sẽ kéo theo những hệ lụy tăng giá cho những tháng cuối năm. "Khả năng lạm phát vượt mức kế hoạch là rất dễ xảy ra. CPI cuối năm sẽ trên 7% chứ không phải dưới mức như năm ngoái", chuyên gia này nhấn mạnh.

TS Ngô Trí Long, nguyên phó viện trưởng Viện Nghiên cứu khoa học thị trường giá cả (Bộ Tài chính) phân tích: "Nền kinh tế hiện vẫn chưa thoát khỏi khủng hoảng, sức mua rất yếu. Liên tiếp những cú "sốc" về giá cả như thời điểm hiện tại sẽ khiến mọi chính sách quản lý kinh tế ngày càng rối". Theo nhận định của TS. Long, chỉ số giá tiêu dùng chắc chắn cũng sẽ tăng theo. Diễn biến của chỉ số CPI từ nay đến cuối năm cũng sẽ rất khó lường.

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, trong bối cảnh Chính phủ vẫn đang tìm các giải pháp để hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân vượt qua khó khăn thì việc tăng giá điện chẳng khác nào đi ngược với chính sách.

Anh Văn