Người dân khiếu kiện kéo dài, lãnh đạo tỉnh không thể “vô can”

Bỏ tư duy nhiệm kỳ, né trách nhiệm

Mới đây, tại Hội nghị về giải quyết khiếu nại, tố cáo, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc thể hiện sự trăn trở về vấn đề khiếu kiện kéo dài, vượt cấp. Mặc dù đánh giá, thời gian qua, các địa phương đã có nhiều nỗ lực trong giải quyết khiếu nại, tố cáo, nhưng tình hình khiếu kiện đông người, vượt cấp kéo dài còn diễn biến phức tạp. Do vậy Chính phủ tổ chức hội nghị, triệu tập lãnh đạo 27 địa phương để cùng tìm nguyên nhân, giải pháp xử lý vấn đề.

Theo tờ VOV, nhấn mạnh đến nguyên nhân từ phía chủ quan, Thủ tướng cho rằng, không thể đổ hoàn toàn cho dân mà chính những cơ quan quản lý, chính quyền địa phương phải tự hỏi đã làm tròn trách nhiệm với dân trong vấn đề này hay chưa, nhất là Bí thư, Chủ tịch các tỉnh, đã dành thời gian, công sức, lắng nghe từng vụ việc cụ thể hay chưa?  Từ việc xác định những nguyên nhân và tồn tại, các đại biểu cần nêu giải pháp, kinh nghiệm và những đề xuất với Trung ương.

Dẫn số liệu trong số 100 vụ khiếu kiện thì tới 75 vụ là khiếu kiện về đền bù đất đai, giải phóng mặt bằng, Thủ tướng cho rằng phát triển kinh tế là cần thiết nhưng cần nghĩ tới quyền lợi tương xứng của người dân. Nếu không giải quyết thỏa đáng, đúng mức vấn đề này thì khó phát triển bền vững. Tại hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh dân địa phương nào đi khiếu kiện (vượt cấp) thì Chủ tịch, Bí thư địa phương đó phải chịu trách nhiệm đưa người dân về và đối thoại với dân.

Trước đó, Phát biểu tại Hội nghị giao ban trực tuyến với các địa phương chiều 28/12/2017, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cũng đã cho rằng, một trong những nguyên nhân dẫn đến người dân ở nhiều địa phương kéo về các cơ quan Trung ương để khiếu nại là do lãnh đạo chính quyền địa phương không chịu đối thoại với dân. "Chính quyền các cấp, nhất là cấp xã, huyện, tỉnh phải bố trí cán bộ làm việc này. Năm nay Chính phủ sẽ thực hiện chủ trương, ở nơi nào dân kéo lên Hà Nội thì sẽ mời Chủ tịch tỉnh lên nhận dân về giải quyết”, Thủ tướng quyết liệt.

Ở nhà truy cập Internet, biết đơn thư của mình đã chuyển đi đâu

Ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương,  Thanh tra Chính phủ từng chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin: “Thực tế, có những vụ việc giải quyết không kịp thời ở cấp cơ sở khiến người dân phải khiếu kiện vượt cấp lên các cơ quan Trung ương. Cũng có những trường hợp thấy đúng thẩm quyền của mình nhưng né tránh trách nhiệm, chuyển đơn thư lòng vòng, thậm chí chuyển sai địa chỉ.

Một số địa phương tồn tại thực trạng giải quyết đơn thư, khiếu nại tố cáo không hết vụ việc mà chỉ giải quyết cho hết thẩm quyền. Chính vì thế, ở những cấp cao hơn, ngay cả Thanh tra Chính phủ cũng nhận được nhiều đơn không thuộc cấp giải quyết của mình”.

Về nguyên nhân, ông Điệp chỉ ra: “Người dân không biết đi đâu để giải tỏa bức xúc. Đơn thư khiếu nại, tố cáo bị chuyển lòng vòng, không đúng chỗ khiến người dân có hy vọng, tiếp tục đeo bám. Thêm nữa, chúng ta chưa xây dựng được cơ sở dữ liệu Quốc gia về giải quyết khiếu nại, tố cáo. Không có đủ thông tin nên người dân phải đi kiện ở nhiều nơi”.

Ông Điệp cho rằng: “Phải giải quyết ngay từ cấp cơ sở và đúng với quy định của luật, không ngâm vụ việc. Tất nhiên, có những vụ việc mang tính lịch sử, tồn tại từ lâu và xuất hiện những vướng mắc phải thông cảm. Nhưng hơn hết, cần công khai kết quả khiếu nại, tố cáo. Phải tăng cường trách nhiệm của cơ quan hành chính Nhà nước và quan trọng là xây dựng khẩn trương cơ sở dữ liệu Quốc gia về khiếu nại tố cáo. Qua đó, người dân theo dõi thuận tiện, chỉ cần ngồi ở nhà truy cập Internet cũng biết đơn thư mình đã chuyển đi đâu, cơ quan nào có thẩm quyền giải quyết”.

Trong các giải pháp, ông Điệp đánh giá cao việc đối thoại của người đứng đầu, người có trách nhiệm với dân. “Một vụ việc kéo dài mấy chục năm có thể giải quyết được trong một vài tiếng đồng hồ sau khi đối thoại. Người dân cảm thấy mình được tôn trọng, mọi việc sẽ giải quyết nhanh hơn, tốt hơn. Lắng nghe người dân cũng là cách xây dựng chính quyền. Cán bộ không tiếp dân, đối thoại, người dân càng bức xúc, khiếu nại tiếp lên cấp cao hơn. Cũng cần nhấn mạnh, tuyệt đối không ủy quyền đối thoại khi không đúng thẩm quyền, chuyên môn”, ông Điệp nói.

Về luồng ý kiến cho rằng, có “lợi ích nhóm” khiến một số cá nhân có trách nhiệm đùn đẩy, né tránh, ngại va chạm khi giải quyết khiếu nại, tố cáo, ông Điệp nêu quan điểm: “Nhiều vụ việc, các đồng chí thủ trưởng cơ quan Nhà nước mới được bổ nhiệm ngại bới lại chuyện cũ, sợ giật dây, sợ động chạm đến thủ trưởng cũ của mình. Có những người trình độ kém, non, không tự tin tiếp dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo. Chính tâm lý sợ giật dây động chạm, việc nọ ra việc kia dẫn đến thực trạng giải quyết cho xong, hết thẩm quyền chứ không giải quyết hết vụ việc.

Không có việc gì khó nếu như chính quyền, người dân, các cơ quan, mặt trận, luật sư, phương tiện thông tin đại chúng ngồi với nhau cùng đưa ra giải pháp. Thậm chí, chấp nhận việc chính quyền sai phải sửa thì mọi việc sẽ có kết quả tốt đẹp.

Ai không làm đúng theo các nghị quyết của Bộ Chính trị, luật Khiếu nại, tố cáo thì “kính mời” chuyển đi nơi khác. Đã nhận nhiệm vụ làm lãnh đạo thì đi kèm là gánh vác trách nhiệm. Nếu còn tâm lý tư duy nhiệm kỳ, kệ đến đâu thì đến, người dân sẽ bức xúc, kiện đến cấp Trung ương”.

Nhóm PV