Đòn “đáp lễ” Nga
Ông Brian Maguire, đại diện Bộ chỉ huy Chiến lược Mỹ (STRATCOM) cho hay trước khi tập trận, Lầu Năm Góc đã thông tin với bộ Quốc phòng Nga về thỏa thuận song phương theo các điều khoản của Hiệp ước New START (Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí tấn công chiến lược Mỹ - Nga). Hiệp ước này buộc hai bên phải thông báo cho nhau về những đợt diễn tập hạt nhân lớn.
“Cuộc tập trận nhằm huấn luyện khả năng phòng thủ cho STRATCOM và những đơn vị trực thuộc, thậm chí là khả năng phản công trong tình huống nước Mỹ bị tấn công”, ông Maguire nhấn mạnh.
Cuộc tập trận của Mỹ diễn ra trong bối cảnh Nga vừa hoàn thành một đợt diễn tập có mục đích tương tự với sự tham dự trực tiếp của Tổng thống Nga Vladimir Putin, kiêm Tổng Tư lệnh các lực lượng vũ trang. Điện Kremlin cho hay, ông Putin đã đích thân cho khai hỏa 4 quả tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) uy lực từ các máy bay ném bom chiến lược, tàu ngầm hạt nhân và bệ phóng di động.
Trong khi đó, cuộc tập trận Global Thunder của Mỹ được khởi động khi không quân nước này vừa tuyên bố chuyển đổi mục đích sử dụng oanh tạc cơ B-1B Lancer thuộc bộ ba hạt nhân chiến lược. Toàn bộ dòng máy bay này sẽ được chuyển sang lực lượng không quân hợp nhất Mỹ, qua đó cho phép B-1B Lancer tăng khả năng phối hợp giữa vũ khí tấn công thông thường và vũ khí hạt nhân.
Đó được coi là một “đòn chơi” của Washington nhằm sẵn sàng đối phó với những đối thủ tiềm năng sở hữu sức mạnh hạt nhân ngang ngửa Lầu Năm Góc, đặc biệt là Nga.
Thông điệp gửi tới 3 quốc gia
Theo ông Alexey Leonkov, một chuyên gia phân tích quân sự kiêm biên tập viên tại tạp chí Quốc phòng “Arsenal of the Fatherland”, cho rằng, “Sấm sét Toàn cầu” là một cuộc tập trận thể hiện ý chí của Washington phù hợp với chương trình hiện đại hóa lực lượng hạt nhân mà quốc gia này đang theo đuổi.
“Ngoài mục tiêu huấn luyện, cuộc tập trận này cũng hướng tới việc kiểm tra, đánh giá loại vũ khí mà Lầu Năm Góc cần phải hiện đại hóa và nâng cấp”, ông Leonkov nói. Tuy nhiên, theo chuyên gia, cuộc tập trận cũng theo đuổi một mục tiêu quan trọng khác.
“Vì Mỹ là một cường quốc hạt nhân, nên có một sự thật hiển nhiên những cuộc tập trận kiểu này là tín hiệu Washington muốn gửi tới 3 quốc gia khác, cụ thể là Nga, Trung Quốc và từ giờ trở đi có thêm Triều Tiên”, Leonkov nhấn mạnh.
Trong khi đó, ông Sergei Kislyak, Thượng nghị sĩ kiêm cựu Đại sứ Nga tại Mỹ nói rằng, đợt diễn tập năng lực hạt nhân của Mỹ là “đáng báo động” nhưng “không phải nguy cơ” đối với an ninh của nước Nga.
“Nó giống như việc Mỹ tiếp tục tuyên bố về vai trò của bản thân trên vũ đài chính trị toàn cầu. Đó là một tín hiệu đáng báo động về cấu trúc của các lực lượng tấn công chiến lược mà Washington đang xây dựng”, ông Kislyak nói với tờ Sputnik.
Ông Kislyak cũng chỉ ra một điểm khác biệt quan trọng giữa cuộc tập trận hạt nhân của quân đội Nga và Mỹ.
“Trong khi cuộc tập trận của chúng ta (Nga) hướng tới việc duy trì an ninh quốc gia thì người Mỹ, theo tuyên bố từ các quan chức nước họ, sẽ tiến hành những nỗ lực đa chiều nhằm gây ảnh hưởng tới các đối thủ tiềm năng bất cứ lúc nào, bất cứ nơi đâu trên thế giới”, nghị sĩ Nga nói.
Moscow từng nhiều lần lên tiếng chỉ trích kế hoạch của Lầu Năm Góc nhằm thiết lập một hệ thống tấn công nhanh toàn cầu. Hệ thống này sẽ có khả năng thi hành các lệnh tác chiến có sự phối hợp của cả vũ khí phòng thủ và tấn công.
Theo các quan chức quân sự Nga, kế hoạch của Washington “là một nhân tố chứng minh ý chí của Mỹ muốn phá hủy cân bằng quyền lực hiện tại và để gìn giữ thế thượng phong chiến lược của nước này”.
Lực lượng hạt nhân chiến lược của Mỹ được cấu thành từ 3 nhân tố chính gồm tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo, oanh tạc cơ hạt nhân và ICBM mặt đất. Dưới thời Tổng thống Donald Trump, vai trò của vũ khí hạt nhân được coi trọng hơn, dẫn tới quyết định hiện đại hóa lực lượng này.
Nhiều chuyên gia quốc phòng nhận định, kho vũ khí hạt nhân Mỹ đang dần “hồi sinh” dưới thời Tổng thống Trump, đặc biệt trong bối cảnh chính quyền này xác định các thành phần trong bộ ba sức mạnh răn đe hạt nhân đều là nhân tố có vai trò sống còn đối với nước Mỹ.
Xem thêm: TT Trump công du châu Á, Mỹ tái khẳng định cam kết tại khu vực