Phố cổ Hà Nội nổi danh cả nước với danh xưng 36 phố phường cách đây vài trăm năm. Cho tới nay, nó vẫn Trung tâm của mảnh đất Hà Thành – ngàn năm văn hiến.
Với diện tích 81 ha, nằm trên địa bàn 10 phường thuộc quận Hoàn Kiếm, nhưng ở đây lại là nơi sinh sống của gần 80 ngàn người, thuộc nơi có dân số cao nhất thế giới. Ngoài ra, phố cổ Hà Nội đang là nơi sinh sống của hơn 1.600 hộ dân và họ phải sống trong các căn hộ đã có tuổi đời hơn trăm năm đang xuống cấp trầm trọng.
Một con ngõ ở phố Hàng Chiếu
Theo Bác Hoàng Hùng (78 tuổi, Hàng Buồm) cho biết, bản thân bác là người sinh ra và lớn lên trên mảnh đất này. Trong con mắt đã mờ đục của của một người đã đi quá nửa đời người này thì phố cổ Hà Nội bây giờ chẳng khác gì một nồi lẩu thập cẩm: “Chỉ cách đây khoảng 20 năm thôi chứ đừng nói đâu xa, phố cổ lúc đó khác xa bây giờ”.
Ông Hùng giải thích: “Ngày đó, nhà trong khu vực này cứ đều tăm tắp, còn bây giờ thì, nhà cổ thì đập đi gần hết để xây mới. Còn những nhà cổ còn giữ lại được thì cơi nới, sửa chữa lem nhem mất hết giá trị của 36 phố phường. Có một giai đoạn mà Phố cổ Hà Nội oằn mình ra đón người dân tứ xứ đến khiến nó đã chật nay còn chật chội hơn”.
Tại khu phố cổ, có lẽ không thể đếm xuể có bao nhiêu con ngõ nhỏ, tối tăm, ẩm thấp và sâu hun hút, chỉ vừa đủ cho một người len vào.
Chúng tôi đã phải mất một buổi sáng để đi “du lịch” qua những con ngõ be bé, xinh xinh ấy để tìm hiểu.
Giải thích về sự tồn tại của những con ngõ nhỏ không thể tưởng tượng được, ông Hùng chia sẻ: "Do người dân xây dựng bừa bãi, rồi cơi nới ra nên hình thành những con ngõ nhỏ như thế chứ có gì đâu. Những căn nhà mặt đường tận dụng từng mét đất để ăn gian diện tích, khiến những hộ dân sống bên trong phải chật vật di chuyển".