Bào chữa miễn phí cho 3 chàng trai nghèo
Gác lại những công việc bận rộn trong những ngày làm việc đầu năm mới, Thạc sĩ, luật sư Đặng Văn Cường – Trưởng văn phòng Luật sư Chính Pháp, đoàn luật sư TP.Hà Nội tiếp PV báo Người Đưa Tin tại văn phòng nhỏ trên phố Tôn Đức Thắng. Dù bộn bề công việc, luật sư Cường vẫn không ngừng trăn trở về vụ án của 3 chàng thanh niên vướng vòng lao lý vì đòi khoản nợ 500 nghìn đồng.
Luật sư Đặng Văn Cường.
Luật sư Cường kể, 3 chàng thanh niên nghèo Phạm Xuân Hải (SN 1991, ở xã Tân Quang, huyện Bắc Quang, Hà Giang), Phạm Ngọc Dũng (SN 1995, trú tại Thượng Nông, Tam Nông, Phú Thọ) và Lương Thành Phú (SN 1997, trú tại Bát Mọt, Thường Xuân, Thanh Hóa) đến văn phòng trình bày về vụ án đang vướng phải.
Nguồn cơn bắt đầu từ việc Hải nhập lạp sườn ở Hà Giang xuống Hà Nội bán trên các trang mạng xã hội để kiếm thêm thu nhập sau khi tốt nghiệp. Lúc đó, chị Trương Thị N. (SN 1991, trú tại Yên Bái, người yêu cũ của Hải) cũng đặt mua lạp sườn với số tiền trị giá 500 nghìn đồng. Dù đã nhận hàng nhưng chị N. không có ý định trả tiền cho bạn trai cũ. Sau nhiều lần đòi nợ không thành, ngày 22/11/2015, Hải rủ Dũng và Phú cùng đến phòng trọ “người cũ” để đòi nợ.
Lúc này, tại phòng trọ của chị N. còn có Nguyễn Thị Ngọc A. (SN 1998, quê Yên Bái). Nghe có tiếng gọi cửa, chị A. ra mở cửa. Vừa thấy N., Dũng sẵng giọng: “Thế bây giờ có trả tiền bạn tao không?”. Chị N. cũng không vừa khi dùng chiếc ví đập vào mặt Dũng và định gọi điện thoại cho ai đó nhưng bị Dũng giật điện thoại đưa cho Hải. Hải đút điện thoại vào túi quần. Thấy chị A. cũng định gọi điện, Hải lôi ngược chị này vào phòng.
Hai bên xô xát, chị A. lấy 1 đoạn gậy gỗ đánh Dũng. Thấy vậy, Phú cầm chiếc gậy tre vụt vào tay chị A.. Dũng, Hải dùng chổi, gậy phơi quần áo lao vào đánh 2 cô gái. Kết thúc màn “tỉ thí”, chị N. lấy 600 nghìn đồng đưa cho Hải và xin lại điện thoại. Khi Hải trả lại đồ, Dũng ném chiếc điện thoại xuống đất vỡ tan. Sau đó, cả 3 bỏ đi. Ngay ngày hôm sau, Hải, Dũng và Phú đều bị triệu tập lên cơ quan công an để làm việc.
Không lâu sau, Hải và Phú bị truy tố về tội Cướp tài sản. Dũng bị truy tố về tội Cướp tài sản và Hủy hoại tài sản vì cơ quan giám định kết luận, chiếc điện thoại bị Dũng hủy hoại trị giá gần 3 triệu đồng. Vì cả 3 đều có hoàn cảnh khó khăn nên nhờ các luật sư của văn phòng Luật sư Chính Pháp hỗ trợ pháp lý miễn phí. Thông cảm với hoàn cảnh của 3 thanh niên, luật sư Đặng Văn Cường và luật sư Nguyễn Công Thành đã không ngần ngại tham gia bào chữa.
Trong quá trình lần tìm manh mối của vụ án, các luật sư phát hiện có nhiều tình tiết mâu thuẫn cần làm rõ nên yêu cầu gia đình 3 thanh niên liên hệ với 2 nạn nhân để xác minh sự việc. Làm việc với luật sư, chị N. và A. thừa nhận mình có lỗi khi không kiềm chế được hành vi, xúc phạm và đánh 3 thanh niên trước. Hải, Phú và Dũng chỉ chống trả lại.
Hai cô gái cung cấp cho luật sư giấy khám sức khỏe kết luận không bị thương tích cũng như việc được bồi thường chiếc điện thoại đã vỡ. Ngay thời điểm đó, N. và A. cũng không ý thức được rằng 3 thanh niên bị truy cứu trách nhiệm hình sự nên cảm thấy rất hối hận và mong các cơ quan tố tụng xem xét.
Khi các luật sư vào trong trại gặp Hải, Phú và Dũng, cả 3 tỏ ra rất bức xúc và lo lắng vì nghĩ rằng mình chỉ tự vệ mà bị khởi tố về tội Cướp tài sản. Với tội danh này, khung hình phạt thấp nhất từ 3 năm đến 10 năm tù. Vì có nhiều người thực hiện, lại sử dụng gậy, hung khí nên họ sẽ phải đối diện khung hình phạt từ 7 đến 15 năm.
Luật sư Đặng Văn Cường chia sẻ: “Khi tham gia vụ án, các luật sư đã trình bày quan điểm với cơ quan điều tra, động viên tinh thần các bị can, tư vấn cho họ về quyền của các bị can, bị cáo trong tố tụng cũng như các căn cứ để cấu thành tội Cướp tài sản”.
Hồi hộp qua từng phiên xử
Ngày 12/5/2017, sau nhiều lần hoãn tòa, TAND quận Hoàng Mai, Hà Nội đã mở lại phiên xét xử sơ thẩm. Tại tòa, VKS chỉ hỏi 3 bị cáo 2 vấn đề: Thứ nhất, các bị cáo có đánh người không? Thứ hai, các bị cáo có lấy tiền hay không? Các bị cáo đều thừa nhận có đánh nhưng là đánh lại và lấy tiền là tiền đòi nợ. Tuy nhiên, đại diện VKS cho rằng cứ lấy tiền là phạm tội cướp.
Trong khi đó các bị cáo và luật sư bào chữa cho rằng đây là hành động phòng vệ chính đáng, không phải là hành vi phạm tội và phải được loại trừ trách nhiệm hình sự bởi 3 bị cáo không có mục đích chiếm đoạt tài sản. Ý định của họ khi đến nhà N. là để đòi nợ.
Tuy nhiên, 2 cô gái lại xúc phạm danh dự của 3 thanh niên và dùng gậy đánh họ. Trong bản trình bày các cô gái cũng nói rõ việc đưa tiền là tự nguyện chứ không phải bị đánh đến mức bị tê liệt ý chí để các bị cáo lấy tiền. Chiếc điện thoại Dũng làm vỡ là Dũng sai. Tuy nhiên, việc khởi tố các bị cáo về tội Cướp tài sản vì 500.000 đồng là không có căn cứ. Các luật sư đề nghị tuyên bị cáo không có tội.
Tuy nhiên, HĐXX sơ thẩm TAND quận Hoàng Mai vẫn quyết định tuyên phạt bị cáo Hải 9 năm tù; Phú 7 năm tù về tội Cướp tài sản; Dũng 7 năm tù cùng về tội Cướp tài sản và 6 tháng tù về tội Hủy hoại tài sản, tổng hình phạt chung cho 2 tội danh Dũng phải chấp hành là 7 năm 6 tháng tù giam.
“Nghe tòa tuyên án, gia đình gào khóc, kêu cứu. Chị N. có nộp đơn xin giảm án cho các bị cáo. Cả 3 bị cáo đều kháng cáo kêu oan. Và các luật sư tiếp tục hỗ trợ pháp lý miễn phí cho 3 bị cáo ở cấp phúc thẩm”, luật sư Đặng Văn Cường cho hay.
Các bị cáo tại phiên tòa phúc thẩm.
Để chuẩn bị cho phiên phúc thẩm ngày 4/8/2017, các luật sư đã phải làm việc ngày đêm. Cuối cùng, sau khi xem xét các tài liệu, hồ sơ vụ án, TAND TP.Hà Nội xác định, việc tuyên án của tòa cấp sơ thẩm có nhiều thiếu sót nên tuyên bị cáo Hải 3 năm tù về tội Cướp tài sản, bị cáo Dũng 3 năm tù về tội Cướp tài sản, 6 tháng tù về tội Hủy hoại tài sản, bị cáo Phú 3 năm tù tội Cướp tài sản nhưng cho hưởng án treo.
Mức án mà tòa án cấp phúc thẩm tuyên đã giảm rất nhiều với mỗi bị cáo. Tuy nhiên, mong mỏi của luật sư cũng như của gia đình và các bị cáo là được đánh giá lại vụ án một cách công bằng và trung thực nhất. Sau đó, gia đình bị cáo Dũng có đơn gửi Chánh án TAND Cấp cao tại Hà Nội và Viện trưởng VKSND Cấp cao tại Hà Nội về việc đề nghị xem xét ra quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm đối với bản án hình sự sơ thẩm của TAND quận Hoàng Mai và bản án hình sự phúc thẩm của TAND TP.Hà Nội.
“Mặc dù vụ án vẫn chưa chính thức khép lại nhưng các bị cáo đã được 1 bài học sâu sắc về cách giải quyết mâu thuẫn về tiền bạc. Khi tham gia vụ án, luật sư đã rất đồng cảm, chia sẻ với hoàn cảnh gia đình các bị cáo cũng như trăn trở về việc áp dụng pháp luật. Rất ít vụ án mà ngay ở cấp sơ thẩm, tòa án đã thừa nhận cơ quan điều tra, viện kiểm sát sai hoặc cấp phúc thẩm thừa nhận cấp dưới xử sai. Hiện nay, với đội ngũ luật sư đông đảo, thông tin trên các kênh truyền thông đa chiều, dễ tiếp cận và có nhiều cơ chế để giám sát, theo dõi các vụ án, đảm bảo công bằng cho người yếu thế”, luật sư Đặng Văn Cường chia sẻ.
Việt Hương
