Bao giờ chứng khoán hết nghẽn lệnh giao dịch?

Nghẽn lệnh giao dịch tại sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) trở thành vấn đề “nóng” được nhiều nhà đầu tư chứng khoán quan tâm, bởi tình trạng này xảy ra liên tục, ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán. Theo thống kê của HOSE, thời gian gần đây số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán mới và giá trị giao dịch có sự gia tăng đột biến.

Theo đó, trong TOP 20 CTCK hàng đầu, có lượng lệnh vào sàn tăng ít nhất là trên 3 lần, bình quân là 5-6 lần, cá biệt có một số công ty có số lệnh vào sàn tăng 13-18 lần. Số lệnh vào sàn nhiều phiên vượt quá năng lực thiết kế của cả hệ thống, gây hiện hiện tượng quá tải hệ thống. Việc nghẽn lệnh khiến nhiều nhà đầu tư không thể mua, bán chứng khoán, điều này làm ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi của nhà đầu tư và uy tín của thị trường chứng khoán Việt Nam với giới đầu tư quốc tế.

Mục tiêu đặt ra là xử lý triệt để vấn đề nghẽn lệnh thị trường, đảm bảo thị trường vận hành thông suốt, bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.

Chia sẻ tại buổi toạ đàm "Thị trường chứng khoán: Cơ hội, rủi ro và giải pháp thúc đẩy phát triển bền vững" diễn ra sáng nay (31/3), TS. Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng vụ Phát triển thị trường – Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, ngay sau khi xảy ra tình trạng bộ Tài chính đã họp bàn và đưa ra những giải pháp để khắc phục.

Cụ thể là việc nâng lô giao dịch từ 10 cổ phiếu lên 100 cổ phiếu từ 1/4/2020. Giải pháp nâng lô giao dịch đã góp phần giảm tải một phần lệnh vào hệ thống, giúp thanh khoản tăng 15 - 18% như dự kiến. Tuy nhiên, hiện tượng quá tải hệ thống vẫn chưa được xử lý dứt điểm, nhất là trong các phiên có thanh khoản rất lớn chạm đến mức 15.000 - 16.000 tỷ đồng.

Theo bà Bình giải pháp căn cơ, dài hạn, cốt lõi nhất để giải quyết vấn đề tắc nghẽn trong giao dịch chứng khoán cần tự chủ được công nghệ. Tuy nhiên giải pháp trước mắt đưa ra là khuyến khích và hỗ trợ tích cực các doanh nghiệp từ sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM. Đến nay đã có 10 doanh nghiệp đang thực hiện thủ tục chuyển giao dịch sang SGDCK Hà Nội (HNX).

"Khi việc tắc nghẽn tại HOSE được giải quyết, các doanh nghiệp hoàn toàn có thể quay lại mà không phải thông qua bất cứ một thủ tục phức tạp nào. Tôi cho rằng rào cản lớn nhất với các doanh nghiệp hiện nay là e ngại về hình ảnh, sự uy tín khi phải chuyển giao sàn chứng khoán đã niêm yết. Tuy nhiên, tôi cho rằng việc chuyển giao này chỉ giúp thông suốt đường giao dịch đang tắc nghẽn, chứ không đánh giá được tiêu chuẩn của doanh nghiệp về sàn niêm yết. Thực tế, quy định pháp lý hiện nay cũng không có sự phân biệt 2 sàn HOSE và HNX", TS.Tạ Thanh Bình cho biết. 

Bên cạnh đó, phối hợp với Tập đoàn công nghệ FPT để đưa ra giải pháp khắc phục. Cụ thể, HOSE đang phối hợp với FPT, sử dụng phần mềm hệ thống giao dịch đang được sử dụng tại HNX và sẽ triển khai trên nền tảng hạ tầng tại HOSE để có thể thay thế hệ thống khớp lệnh của HOSE. Giải pháp này giảm thiểu việc tác động, thay đổi đối với hệ thống của các CTCK. Theo đó, mục tiêu đặt ra là hệ thống sẽ xử lý được 3-5 triệu lệnh/ngày.

Theo nhận định của TS. Tạ Thanh Bình, đây là giải pháp tối ưu bởi đáp ứng được tiêu chí về thời gian triển khai cũng như các rủi ro về góc độ hệ thống. Theo khảo sát, phân tích và đánh giá của FPT, thời gian dự kiến để triển khai hệ thống là khoảng 3-4 tháng. Hiện, FPT đã hoàn thành xong khâu khảo sát và đang triển khai thử nghiệm trên sàn Giao dịch Chứng khoán TPHCM.

Cũng theo bà Bình, để xử lý triệt để tình trạng nghẽn mạng, HOSE đã ký gói thầu xây dựng hệ thống mới với đối tác Hàn Quốc (KRX) từ năm 2012 trị giá 600 tỷ đồng, dự kiến đưa vào sử dụng cuối năm nay sau nhiều lần lỗi hẹn.

PHƯƠNG LY