Bộ Tài chính đã đề xuất trình Chính phủ trong hàng loạt những đề nghị sửa đổi một số luật thuế, trong đó có thuế thu nhập cá nhân. Theo đó, bộ Tài chính đề nghị sửa đổi thuế suất với người trúng thưởng Vietlott theo hướng áp thuế cao hơn trước để góp phần tăng thu ngân sách.
Hiện nay, người trúng giải xổ số nếu trên 10 triệu đồng phải nộp thuế thu nhập cá nhân với thuế suất toàn phần 10%. Tuy nhiên, mức thuế suất mới theo dự thảo của bộ Tài chính sửa đổi đánh thuế theo bậc.
Người trúng thưởng đến 5 tỷ đồng phải chịu thuế suất 10%; từ trên 5 đến 10 tỷ đồng, mức thuế suất nâng lên 20% và trên 10 tỷ đồng thuế suất phải chịu lên tới 30%. Như vậy, người trúng số Vietlott có thể phải nộp thuế thu nhập cá nhân gấp 3 lần so với hiện nay.
Người trúng Vietlott có thể sẽ phải đóng thuế cao gấp 3 lần (Ảnh minh họa)
Liên quan đến đề xuất này, có nhiều luồng ý kiến trái chiều. Đại diện Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam cho rằng, ở thời điểm hiện tại, nếu đánh thuế ở mức quá cao, giá trị thực của người trúng thưởng sẽ bị hạ thấp, làm cho lĩnh vực xổ số không còn hấp dẫn và không thu hút được người chơi tham gia nữa.
Trao đổi với PV báo Người Đưa Tin, GS.Hà Tôn Vinh, một chuyên gia nghiên cứu lâu năm về lĩnh vực trò chơi có thưởng cho hay, ở Mỹ, người trúng giải Jackpot thường chỉ thực nhận được khoảng 50% giá trị giải. Những chủ nhân vé số độc đắc thường mất đi 50% giá trị giải để nộp nhiều khoản thuế như thuế liên bang, thuế tiểu bang lên tới 25-30%, thuế thu nhập cá nhân đặc biệt cao, từ 32-38% và một loạt các khoản chi phí khác, kể cả chi cho từ thiện. Trong khi đó, ở Việt Nam, người trúng giải chỉ phải nộp thuế thu nhập cá nhân cho khoản thu nhập bất thường là 10%.
Theo GS. Vinh, thu nhập từ việc chơi xổ số được xếp vào nguồn thu do may mắn đem lại cần phải đánh thuế cao. "Ở các nước có hai loại thuế, đó là thuế thu nhập do sức lao động, trí tuệ làm ra thì đóng theo bậc thang, càng làm lương cao, thuế càng cao. Loại thuế thứ 2 tạm gọi là “thuế may mắn”, không do sức lao động mang lại mà thu nhập từ chơi xổ số, casino… và mức thuế hiện nay với người trúng thưởng xổ số ở Việt Nam còn thấp so với thông lệ quốc tế, nên phải thay đổi theo hướng tăng dần”, GS.Vinh nhận định.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, tiền từ trúng thưởng xổ số chỉ là thu nhập bất thường và chịu thuế 10% là quá thấp. Như trường hợp ông Thái ở Trà Vinh trúng giải đặc biệt xổ số điện toán hơn 92 tỷ đồng, sau khi trừ thuế vẫn “bỏ túi” 82 tỷ đồng. Hay với trường hợp trúng thưởng gần 65 tỷ đồng ngày 2/11/2016, nếu trừ thuế vẫn còn 59 tỷ đồng.
Tuy nhiên, GS.Hà Tôn Vinh cũng nhận định, người chơi mua nhiều vé số sẽ tăng thu cho ngân sách nên cần phải cân đối nguồn thu từ việc bán vé số với nguồn thu từ việc đánh thuế.
“Theo quan điểm của tôi, mức tăng từ 20-25% có thể chấp nhận được. Ở Mỹ, nếu một người trúng giải đặc biệt Jackpot, họ có thể lấy một lần và đóng thuế 30% nhưng nếu lấy kéo dài trong vòng 20 năm chẳng hạn thì mức thuế phải chịu thấp hơn. Số tiền còn lại, công ty xổ số vẫn quay vòng đầu tư và người dân không phải trả thuế. Cách làm này nhằm khuyến khích người chơi không lấy thưởng một lần (họ chia mức lấy 25, 35- 40%/lần-PV)”, GS.Vinh dẫn chứng.
Đánh thuế để tăng nguồn thu cho ngân sách là khả thi nhưng GS.Hà Tôn Vinh cũng đưa ra quan ngại, nếu đánh thuế quá cao người chơi ít đi, doanh số bán sẽ giảm và “liều thuốc” lại phản tác dụng. Vì vậy, để phù hợp với điều kiện thực tiễn của Việt Nam, chúng ta cần tính toán kỹ lưỡng về phương án tăng để làm sao đảm bảo doanh số bán ra và tăng thu ngân sách.
N.Giang
