Gần 50 năm sau, Hà Nội đã "khoác" lên mình màu áo mới, Những con người muốn đi tìm cho mình một nét Hà Nội chậm rãi, cổ kính, mộc mạc nay chắc chỉ còn được nhìn thấy nó qua các tư liệu phim ảnh để mường tượng.
Nhiều khi tôi tự hỏi bản thân mình. Hà Nội xưa đâu rồi. Sao giờ thấy mới lạ vậy? Phải nhọc công lắm, người ta mới tìm lại được chút ít dấu xưa Hà Nội.
Lang thang một góc phố cổ Hà Nội, lạc vào không gian café cổ xưa với dòng nhạc Trịnh du dương như thấm đậm vào tâm hồn mỗi con người. Tôi chợt nhìn qua từng bức ảnh về Hà Nội ở những năm 80 được trưng bày trong không gian “hoang sơ”, nhỏ bé nhưng không kém phần “sang”. Cái “sang” ấy, tôi muốn nói là cái “sang” ở thời bấy giờ.
Những góc phố nhỏ, những con đường hoang vu cùng kiếp người “đơn sơ” đến lạ. Họ cần mẫn trên những chiếc xe đạp nhỏ. Ngày đó, người ta hay dùng loại xe đạp mang tên “xe đạp thống nhất”.
Hà Nội ngày đó, còn nhiều thiếu thốn, những ngôi nhà vẫn còn lụp xụp và hoang sơ. Người ta di chuyển chủ yếu bằng xe đạp, xích lô và xe máy Simson. Những góc phố, con ngõ nhỏ, khu vui chơi có lẽ chỉ là khu vườn tạp, không phổ biến, không sang trọng như thời bây giờ. Người Hà Nội ngày đó chân chất và thấm đượm một tâm hồn riêng của mảnh đất Kinh kỳ.
Nhiều người Hà Nội xưa vẫn không thể nào quên được những gánh hàng rong, tiếng rao hàng trên tuyến đường nhỏ bé. Rồi, người ta nhớ tô phở Hà Nội. Phở ngày đó thơm ngon bởi chất vị tự nhiên không như phở ngày nay mang vị ngọt của phẩm màu, gia vị đã được pha chế sẵn.
Bức ảnh về tàu điện Hà Nội. (Ảnh: Hà Nội Confession).
Và Hà Nội ngày đó, có những tuyến tàu điện, tiếng leng keng một thời ngày nay đã đi vào dĩ vãng của mỗi con người. Tàu điện Hà Nội giờ đã không còn nữa, nhưng những ai đã đi tàu điện, sống cùng thời với tàu điện chắc sẽ không quên tiếng leng keng một thời. Người ta vẫn còn nhớ hình ảnh chiếc tàu điện nhỏ chỉ có 2-3 toa được sơn màu đỏ.
Rồi chiếc tàu điện có đời sống ngắn ngủi chẳng được dài lâu biến mất khỏi đường phố Hà Nội. Những đường ray bóc đi, những toa xe đã trở thành sắt vụn. Và có lẽ, mấy chục năm qua, những ai đã từng đi tàu điện vẫn cứ thấy văng vẳng bên tai tiếng leng keng náo nức một thời. Tiếng leng keng đó dường như đã đi vào ký ức của người Kinh kỳ và cả những tiếng rao đêm một thời xuôi ngược phố phường với bao buồn vui thường nhật.
Ngày nay, người ta tái diễn cảnh các đoàn hát xẩm tàu điện trên phố cổ Hà Nội. (Ảnh: Hà Nội Confession).
Tuy nhiên, cùng với tàu điện, có một nét văn hóa khác đi kèm cũng dần biến mất, đó là xẩm tàu điện. Chắc hẳn, ai đã đi tàu điện ngày xưa vẫn nhớ từng đoàn xẩm trên những tuyến tàu, những nhà ga.
Ngày nay, người ta tái diễn cảnh các đoàn hát xẩm tàu điện trên phố cổ như để nhớ về Hà Nội tàu điện một thời đã chìm vào trong dĩ vãng.
Việt Hoàng
