Xung đột Idlib có thể trở lại.
Trận chiến cuối cùng
Các lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và Syria tiếp tục đưa quân lực đến Idlib, nơi đang được dự đoán sẽ xảy ra trận chiến cuối cùng nhằm kiểm soát thành trì của phe đối lập.
Báo cáo từ Đài quan sát nhân quyền Syria nói có gần 5.000 xe quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ đã tiến vào tỉnh phía Bắc Syria kể từ khi Nga-Thổ Nhĩ Kỳ thiết lập lệnh ngừng bắn vào ngày 5/3. Bổ sung vào con số 8.325 xe quân sự, 11.500 binh sĩ và 66 trạm kiểm soát của Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tháng 2.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan - người không dễ dàng từ bỏ Idlib - coi lực lượng quân sự của đất nước ở Syria và sự hậu thuẫn các nhóm đối lập là đòn bẩy trong việc định hình cuộc chiến ở quốc gia Trung Đông. Mặc dù ông Erdogan không muốn một cuộc chiến nổ ra nhưng ông cũng không có kế hoạch rút lui.
Quân đội Syria được Nga hậu thuẫn đã phát động một cuộc tấn công vào tháng 12/2019 để chiếm lại tỉnh này từ các lực lượng đối lập vũ trang, bao gồm cả nhóm khủng bố Hayat Tahrir al-Sham (HTS). Nhóm này có khoảng 12,00-15.000 chiến binh. Quân đội Syria đã tấn công các tiền đồn của Thổ Nhĩ Kỳ, khiến một số binh sĩ thiệt mạng và châm ngòi cho các cuộc đối đầu quân sự trực tiếp giữa Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu năm 2020.
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thiết lập lệnh ngừng bắn với Tổng thống Erdogan vào ngày 5/3. Bất chấp lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và Syria tiếp tục dồn quân ở Idlib, lệnh ngừng bắn vẫn được duy trì.
Các nguồn tin đối lập Syria dự đoán rằng Nga-Thổ đang có sự thỏa hiệp. Theo đó, Thổ Nhĩ Kỳ có thể cho phép Nga kiểm soát hoặc giám sát hai đường cao tốc quan trọng M4 và M5, chạy qua Idlib, vốn là con đường huyết mạch đối với chính quyền Assad để tiếp cận phần còn lại của đất nước.
Syria đã nắm quyền kiểm soát M5 trong năm nay và các cuộc tuần tra chung giữa Nga và Thổ Nhĩ Kỳ dọc theo M4 là một phần của thỏa thuận ngừng bắn ngày 5/3. HTS dường như không đồng ý với thỏa thuận này, vì nhóm sẽ mất quyền kiểm soát cửa khẩu biên giới Bab al-Hawa, mang đến số tiền 4 triệu USD mỗi tháng.
Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ đã cố gắng bóc tách các nhóm ôn hòa ra khỏi HTS và tái sử dụng các nhóm vũ trang ở Idlib trở thành một lực lượng “dễ bảo” hơn, nằm dưới sự kiểm soát của mình.
Nhưng kết quả cho đến nay vẫn còn mơ hồ. Những nỗ lực ngăn chặn xung đột giữa các phe nhóm do Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn với các lực lượng Nga-Syria đang gặp phải những thách thức lớn hơn bởi các phe phái thậm chí còn cực đoan hơn ở Idlib.
Không thể ngăn chặn
Thổ Nhĩ Kỳ đang mở hai mặt trận khó khăn ở Syria.
Giới quan sát tin rằng, bất kỳ hoạt động quân sự nào ở Idlib đều mang đến nhiều rủi ro cho chính quyền Assad và các đồng minh, đồng thời có thể gây ra những hậu quả khó lường - bao gồm cả khả năng lực lượng Syria thua cuộc. Bởi ngay cả sự tham gia ở mức hạn chế của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ trong việc hỗ trợ phe đối lập cũng có thể thay đổi hoàn toàn cán cân sức mạnh và biến quân đội Chính phủ Syria đang từ thế tấn công chuyển sang phòng thủ.
Vũng lầy Syria của Tổng thống Erdogan sẽ không mang đến câu trả lời dễ dàng. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã mở hai mặt trận: Đầu tiên là ở Idlib và thứ hai là vùng đông bắc, nơi có sự bất hòa với các nhóm người Kurd ở Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ cũng đang tiếp đón 3,6 triệu người tị nạn Syria và họ chỉ về nhà sau khi quê hương ổn định. Điều đó nói rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đang rơi vào tình trạng khó khăn bủa vây trăm bề.
Theo tờ Al-Monitor, Thổ Nhĩ Kỳ có thể đưa ra một số nhượng bộ ở Idlib để giảm bớt áp lực trong các cam kết loại bỏ khủng bố ở Idlib, và hơn nữa, để làm dịu Nga ở Libya trong bối cảnh hai bên bế tắc ở hai địa điểm chiến lược Sirte và al-Jufra.
Tuy nhiên, những nhượng bộ như vậy không có nghĩa là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ từ bỏ đòn bẩy đang có được nhờ sự hiện diện quân sự trên mặt đất và lực lượng phe đối lập đang hậu thuẫn. Đã có sự hợp tác với Nga nhưng sự hợp tác đó không thể ngăn chặn xung đột dường như tiếp tục.
