Ngoại trưởng Mỹ bay từ Hàn Quốc tới thủ đô Naypyidaw hôm qua, chỉ vài giờ trước khi bà Suu Kyi xác nhận bà sẽ tham gia các cuộc bầu cử sắp tới, khi đảng Liên đoàn Quốc gia vì Dân chủ (NLD) đã chính thức đăng ký để trở lại là một đảng phái chính trị.
Cuộc họp kín với Tổng thống Thein Sein ngày 1.12, theo tiết lộ của bà Clinton là “thẳng thắn và hiệu quả”. Vừa đưa ra hứa hẹn viện trợ cũng như khả năng cử đại sứ sang sau hai thập kỷ vắng bóng, ngoại trưởng Mỹ thúc giục Chính phủ Myanmar tiếp tục cải cách chính trị và kinh tế, cụ thể là thả các tù nhân chính trị, ngăn chặn các cuộc xung đột sắc tộc. Ngoài ra, bộ trưởng Ngoại giao Mỹ cũng tạo sức ép buộc Chính phủ Myanmar cắt đứt quan hệ quân sự và liên hệ hạt nhân với CHDCND Triều Tiên.
Chuyến thăm của bà Clinton diễn ra trong bối cảnh có những dấu hiệu đổi thay ở Myanmar, đất nước vốn được đặt dưới sự kiểm soát của quân đội cho tới trước khi một chính quyền dân sự trên danh nghĩa được thành lập sau cuộc bầu cử năm ngoái.
Bà Suu Kyi cho rằng chuyến thăm của ngoại trưởng Mỹ sẽ giúp thúc đẩy hơn nữa quá trình cải cách ở Myanmar. "Tôi hy vọng chuyến thăm Myanmar của bà Clinton sẽ mở ra con đường hướng tới một mối quan hệ tốt hơn giữa hai nước", người từng được nhận giải Nobel Hòa bình nói với các chuyên gia chính sách quốc tế tại Washington thông qua một cuộc hội thảo qua video ngày hôm qua.
Giới lãnh đạo Myanmar đã có nhiều nỗ lực cải cách chính trị và cởi mở xã hội, và đang mong đợi chuyển biến mới trong quan hệ với Mỹ. Cố vấn tư pháp cao cấp của Tổng thống Thein Sein, ông U Sit Aye, nói với phóng viên tại Hội nghị cấp cao ASEAN ở Indonesia, hôm 17.11: “Ngoại trưởng Hillary Clinton sẽ đến Myanmar, chúng tôi hết sức hoan nghênh chuyến thăm này”. Hôm qua, phóng viên Thu Rein Hlaing của Tạp chí Business News tại Yangon nói với Thanh Niên: “Chắc chắn nó (chuyến thăm của bà Clinton) sẽ mở ra nhiều cơ hội cho Myanmar, sẽ có nhiều đầu tư từ phương Tây. Điều đó tốt cho đất nước chúng tôi”.
Trong khi đó, Trung Quốc tỏ ra lo ngại về chuyến thăm này. “Trung Quốc không phản đối Myanmar cải thiện quan hệ với phương Tây, nhưng sẽ không chấp nhận lợi ích của mình ở nước này bị chà đạp”, Thời báo Hoàn Cầu viết trong bài xã luận đăng ngày 30.11.
Minh Khuê