Hai năm sau vụ bắn rơi Su-24, Nga có còn tin vào Thổ Nhĩ Kỳ?

Hai năm sau vụ bắn rơi Su-24, Nga có còn tin vào Thổ Nhĩ Kỳ?

Trương Mạnh Kiên
Thứ 2, 11/12/2017 | 15:18
0
Nga dường như đã quyết định tha thứ cho Thổ Nhĩ Kỳ sau vụ bắn rơi Su-24 gây chấn động hai năm về trước, nhưng có quên hay không lại là một vấn đề khác.
Tiêu điểm - Hai năm sau vụ bắn rơi Su-24, Nga có còn tin vào Thổ Nhĩ Kỳ?

Quyết định bắn rơi máy bay của Thổ Nhĩ Kỳ đã khiến nước này lao đao.

Căng thẳng âm ỉ

Vào ngày 1/12, Nga đã chấm dứt lệnh cấm nhập khẩu cà chua đối với Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là phần còn lại trong các biện pháp trừng phạt áp đặt với Ankara mà Moscow đưa ra sau khi nước này bắn hạ máy bay Nga vào ngày 24/11/2015.

Vụ việc hai năm trước từng khiến mối quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ rơi vào tình trạng gần như sụp đổ, thậm chí có lúc nó mang đến nguy cơ của một cuộc chiến tranh giữa hai quốc gia.

Người Nga thời điểm đó hết sức giận dữ với hành động của Thổ Nhĩ Kỳ. Các cuộc biểu tình bắt đầu nổ ra tại Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Moscow và các lãnh sự quán ở Kazan, Stavropol và St. Petersburg. Mạng xã hội Nga cũng tràn ngập những lời chỉ trích dữ dội dành cho quốc gia này.

Tổng thống Nga Vladimir Putin gọi vụ việc do "kẻ đồng lõa với khủng bố đâm sau lưng", đồng thời cảnh báo, động thái nguy hiểm như vậy sẽ gây những hậu quả đáng kể cho quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ.

Nhiều ngày sau, Chính phủ Nga áp đặt lệnh cấm đối với các chuyến bay ưu tiên chở hàng từ Nga tới Thổ Nhĩ Kỳ.

Một số tổ chức và doanh nghiệp hoạt động tại Nga bị hạn chế. Các công ty của Nga bị cấm tuyển dụng nhân viên người Thổ.

Chính phủ cũng "khuyên" các cơ quan du lịch Nga ngừng bán tour du lịch đến các khu nghỉ mát ở quốc gia đang trong tình trạng thù địch.

Đồng thời, Moscow từ chối thực hiện các dự án lớn liên quốc gia như xây dựng nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ và đường ống khí đốt đi qua nước này.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã không nói một lời xin lỗi nào cho đến tận tháng 6/2016. Hai tháng sau đó, hai người đồng cấp Putin và Erdogan mới gặp nhau lần đầu tiên kể từ khi vụ việc xảy ra.

Quan hệ giữa hai quốc gia sau nửa năm mới dần được cải thiện. Cho đến hiện tại, hầu như tất cả các biện pháp trừng phạt Nga đã được dỡ bỏ, ngoại trừ yêu cầu về visa đơn phương đối với công dân Thổ Nhĩ Kỳ - nhưng điều này cũng đang được đàm phán.

Tại một cuộc họp vào tháng trước với ông Erdogan ở Sochi, Tổng thống Putin cho biết mối quan hệ giữa hai nước "trên thực tế đã được khôi phục đầy đủ".

Các doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ sẽ sớm trở lại Nga. Có khoảng 20 công ty Thổ Nhĩ Kỳ vừa tham gia các diễn đàn kinh doanh Nga-Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức hồi đầu tháng 12 tại thành phố của Nga Voronezh.

Mục đích của diễn đàn là để hồi sinh và tăng cường tiếp xúc giữa các công ty Thổ Nhĩ Kỳ và Nga, cũng như xây dựng các dự án đầu tư chung.

Trong khi quan hệ kinh tế đang được phục hồi, quan hệ chính trị giữa hai nước cũng có bước phát triển riêng.

Nhiều cuộc họp chung diễn ra giữa ông Putin và ông Erdogan và hoạt động ngoại giao liên quan đến Syria là tín hiệu cho thấy, quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ chưa bao giờ xích lại gần nhau như hiện tại.

Khó làm đồng minh

Tiêu điểm - Hai năm sau vụ bắn rơi Su-24, Nga có còn tin vào Thổ Nhĩ Kỳ? (Hình 2).

Hai nhà đồng cấp Nga-Thổ gặp nhau tại Sochi ngày 22/11.

Các chuyên gia và đa phần các bài viết trên phương tiện truyền thông Nga gần đây thường miêu tả Thổ Nhĩ Kỳ và Nga là “người bạn thân” và “đồng minh ".

Trong đó, hai nước đang có những hợp tác sâu rộng về vấn đề Syria và Thổ Nhĩ Kỳ - một thành viên của NATO – đã được Nga đồng ý bán cho hệ thống phòng không S-400 tân tiến.

Quan điểm của công chúng Nga cũng thay đổi theo hướng tích cực hơn với Thổ Nhĩ Kỳ. Một cuộc khảo sát gần đây được tiến hành bởi Levada Center cho thấy, hiện nay chỉ có 8% người Nga coi Thổ Nhĩ Kỳ là kẻ thù - một sự tương phản rõ rệt với tỷ lệ 29% vào năm 2016.

Yekaterina Chulkovskaya - cây bút chuyên về vấn đề Nga và Trung Đông đánh giá, định hướng gây dựng quan hệ chặt chẽ giữa hai nước có thể là lý do tại sao các phương tiện truyền thông Nga không nhắc gì đến ngày tưởng niệm máy bay rơi hai năm về trước.

Thay vào đó, các phương tiện truyền thông tập trung vào các cuộc họp ba bên tại Sochi, nơi các nhà lãnh đạo của Nga, Thổ Nhĩ Kỳ và Iran đang thảo luận về tương lai của Syria.

Phương tiện truyền thông Nga đã so sánh cuộc họp ở Sochi với Hội nghị Yalta năm 1945, khi các nhà lãnh đạo của Liên Xô, Mỹ và Vương quốc Anh đã thảo luận với Đức và châu Âu để tổ chức lại thế giới sau chiến tranh.

Tuy nhiên, nhiều người Nga vẫn tin rằng, mặc dù có hợp tác chặt chẽ, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn không phải là một đối tác đáng tin cậy.

Phát biểu với hãng thông tấn TASS trong dịp kỷ niệm hai năm vụ Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi máy bay - Yury Shvytkin, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma Quốc gia cho biết, người Nga chưa bao giờ quên thảm kịch này.

"Chúng tôi vẫn nhớ và kính cẩn cúi đầu trước sự hy sinh của các phi công. Nhưng Thổ Nhĩ Kỳ đã xin lỗi về vụ việc rất nghiêm trọng này. Mối quan hệ bắt đầu cải thiện khi Nga giúp đỡ Thổ Nhĩ Kỳ ngăn chặn lại nỗ lực đảo chính của quân đội", Shvytkin nói. Ông cũng nhấn mạnh quan hệ hợp tác hai nước ở Syria, nơi Moscow và Ankara có một số lợi ích và mục tiêu chung.

Vladimir Mukhin, một chuyên gia quân sự Nga và là Giáo sư tại Học viện Khoa học Quân sự còn tỏ ra hoài nghi hơn. Ông tin Moscow đã tha thứ cho Ankara về vụ bắn rơi máy bay nhưng không quên bất cứ điều gì.

“Vụ việc này sẽ mãi mãi là một trang bi thảm trong lịch sử quan hệ Nga-Thổ Nhĩ Kỳ”, ông nói. “Nhiều vấn đề giữa cả hai tồn tại cách đây hai năm vẫn chưa kết thúc. Thổ Nhĩ Kỳ vẫn hỗ trợ các nhóm chiến binh có thù địch với Nga và Chính phủ Syria. Tổng thống Erdogan cũng không quá nhiệt tình với chính quyền Syria hiện tại vốn được ông Putin ủng hộ".

Và tất cả điều này đã đặt ra một câu hỏi nhất định về quan hệ của cả hai. Do đó, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga chỉ có thể gọi là “đối tác” chứ không phải “đồng minh”, học giả Mukhin nhấn mạnh.

Ilshat Saetov, từ viện Nghiên cứu phương Đông của Học viện Khoa học Nga, nói với Al-Monitor rằng, mặc dù Moscow đã tha thứ cho Ankara, nước này không còn tin tưởng vào Thổ Nhĩ Kỳ.

“Tình bạn cá nhân giữa hai vị Tổng thống là điều khó xảy ra. Cũng không có gì chắc chắn để nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ rời NATO và tạo ra một liên minh quân sự với Nga”, chuyên gia này cho biết.

Tranh cãi Jerusalem: Con rể ông Trump lại là người đứng sau tất cả?

Thứ 6, 08/12/2017 | 19:00
Tuyên bố Jerusalem là Thủ đô Israel gây tranh cãi dường như lại là một tác phẩm có sự nhào nặn của Jared Kushner con rể Tổng thống Trump.
Cùng tác giả

Các nước trên thế giới áp dụng EPR ra sao?

Chủ nhật, 26/09/2021 | 06:00
Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) được áp dụng thành công từ cuối những năm 1980 tại các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc, Pháp, Đức...

Vì sao các thương hiệu lớn đổ xô đi sản xuất... tiếng cười?

Thứ 3, 29/06/2021 | 16:22
Hài độc thoại trở thành phương thức quảng cáo mới để các công ty như JD.com, Meituan, Alibaba thu hút người tiêu dùng thế hệ Z.

Vụ chặn tàu khu trục: "Gậy nhỏ" của Anh khó đấu "chiến ý lớn" của Nga?

Chủ nhật, 27/06/2021 | 10:00
Hành động mạo hiểm của tàu HMS Defender với Nga được cho là đã có tính toán từ trước, nhưng cách tiếp cận của Anh bị coi là “miệng to nhưng gậy nhỏ”.

Thả bom chặn tàu khu trục: Nga "rắn" là có ý đồ, Anh hành động kỳ lạ?

Thứ 7, 26/06/2021 | 10:00
Nga đã hành động "rắn" hơn mức cần thiết khi tuyên bố thả bom chặn tàu khu trục Anh nhưng hành trình "nhạy cảm" của tàu HMS Defender cũng được cho là mạo hiểm.

Xe ô tô điện Mitsubishi giá chỉ 400 triệu đồng sắp đổ bộ thị trường Đông Nam Á

Thứ 6, 25/06/2021 | 16:39
Dựa vào những chính sách trợ giá và tối ưu chi phí sản xuất, Mitsubishi sẽ ra mắt mẫu xe điện cỡ nhỏ có giá khoảng 18.000 USD ở Đông Nam Á vào năm 2023.
Cùng chuyên mục

Hàng nghìn người thiệt mạng vì mưa lũ, Pakistan cầu cứu thế giới

Chủ nhật, 28/08/2022 | 17:28
Lũ quét do mưa gió mùa lớn gây ra trên phần lớn Pakistan đã khiến hàng nghìn người thiệt mạng, khoảng 1500 người bị thương và phải di dời.

Tình báo Anh: Nga sắp “mất nhuệ khí”, Ukraine sẽ "lật ngược tình thế"?

Thứ 6, 22/07/2022 | 19:00
Lãnh đạo Tình báo Anh nhận định, Nga sẽ ngày càng gặp khó khăn trong việc bổ sung nhân lực vài tuần tới và điều đó sẽ tạo cơ hội cho người Ukraine phản công.

Mục tiêu của Nga không dừng lại ở miền Đông Ukraine?

Thứ 5, 21/07/2022 | 15:47
Giới chức Nga tuyên bố, các mục tiêu quân sự của Nga ở Ukraine hiện đã vượt ra ngoài khu vực Donbass ở miền Đông và xác nhận các cuộc đàm phán đã đóng băng.

Ukraine tuyên bố quyết tâm “phải thắng Nga trước mùa Đông”

Thứ 4, 20/07/2022 | 16:00
Giới chức Ukraine mới đây tuyên bố, nước này phải thắng Nga trước mùa Đông để ngăn Moscow giành được lợi thế lâu dài.

Nga - Ukraine “đấu khẩu” căng thẳng, hòa đàm liệu có “chết yểu”?

Thứ 3, 19/07/2022 | 19:00
Giới chức Nga-Ukraine liên tục cáo buộc lẫn nhau gây cản trở cho cuộc đàm phán hòa bình nhằm tìm kiếm giải pháp chấm dứt xung đột, trong bối cảnh chiến sự vẫn chưa c
     
Nổi bật trong ngày

Nơi đáng sợ nhất hành tinh, hơn cả tam giác quỷ Bermuda

Thứ 6, 29/03/2024 | 11:01
Gây nên hàng loạt vụ mất tích của hàng chục nghìn người mà không để lại dấu vết nào,  Alaska còn bí ẩn và đáng sợ hơn tam giác quỷ Bermuda. 

Vụ tai nạn tại Nam Phi: Chỉ duy nhất bé gái 8 tuổi sống sót

Thứ 6, 29/03/2024 | 11:36
Vụ tai nạn xe buýt nghiêm trọng khiến 45/46 người thiệt mạng tại Nam Phi. Người sống sót duy nhất là một đứa trẻ 8 tuổi.

Giải xổ số độc đắc 28.000 tỷ đồng đã có chủ

Thứ 6, 29/03/2024 | 07:00
Giải độc đắc Mega Millions đã công bố chủ nhân chiếc vé trúng thưởng trong kỳ quay số trị giá 1,13 tỷ USD sau 30 lượt quay trước đó mà không tìm ra người chiến thắng

Khoảnh khắc tên lửa dẫn đường Nga tấn công, hệ thống P-18 của Ukraine nổ tung, bốc cháy dữ dội

Thứ 5, 28/03/2024 | 13:55
Hai video vừa được công khai cho thấy, tên lửa Nga tấn công chính xác, hai hệ thống radar giám sát trên không và cảnh báo sớm P-18 của Ukraine nổ tung.

Sau trận chiến kéo dài, Nga vào Krasnoe, Ukraine nỗ lực phản công

Thứ 5, 28/03/2024 | 09:55
Lá cờ của Lực lượng Dù Nga đã được treo ở thị trấn Krasnoe, phía tây nam Artyomovsk.