Một cảnh "bắt vợ" được đăng trên mạng xã hội gây xôn xao vào hồi tháng 2/2017.
Một số nữ sinh đã bị trai bản bắt về làm vợ và trốn thoát được, trên người có nhiều thương tích. Sự việc nhức nhối tới độ, trường THCS bán trú Nậm Càn, xã Nậm Càn, huyện Kỳ Sơn, Nghệ An đã phải lắp camera an ninh để canh chừng.
Trước đó, vào tháng 2/2017, trên cộng đồng mạng xã hội ở Nghệ An xuất hiện một video dài gần 3 phút, quay lại cảnh nhóm thanh niên bắt vợ mặc dù cô gái không đồng tình và xin kêu cứu. Sau đó, Công an huyện Quỳ Hợp đã phải vào cuộc xử lý vụ việc.
Chia sẻ với PV báo Người Đưa Tin, luật sư Phạm Thị Loan, văn phòng Luật sư Phạm Thị Loan (đoàn Luật sư tỉnh Bình Dương) cho rằng, đây là việc làm khó có thể chấp nhận ở xã hội hiện nay. Nó vi phạm pháp luật.
“Tục này bắt nguồn từ việc có chuyện đôi nam nữ yêu nhau, họ cố tình tạo ra một cuộc bắt cóc để sự đã rồi, tránh được các tục lệ về cưới hỏi, sính lễ… Tuy nhiên, hiện nó biến tướng tới mức nhà trường phải lắp camera thì đã báo động, cần có biện pháp ngăn chặn, bảo vệ các bé gái”, bà Loan cho hay.
Người con trai đi “bắt vợ” đã vi phạm pháp luật. Nếu người con trai bắt người con gái về nhà không được sự đồng thuận, kết hợp với việc ép họ “quan hệ” thì người này có thể bị truy cứu các tội như Hiếp dâm (nếu xâm hại tình dục người phụ nữ), Hiếp dâm trẻ em (nếu xâm hại bé gái dưới 13 tuổi).
Vị luật sư này cũng cho rằng, hành vi bắt cóc phụ nữ, trẻ em về làm vợ khi biến tướng sẽ trở thành tội phạm, mà cụ thể ở đây hành vi này đã vi phạm pháp luật Hôn nhân và gia đình, và bị xử lý theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Thứ nhất, người con gái chưa đủ 18 tuổi (chưa đủ tuổi để kết hôn theo quy định của pháp luật ) để có thể kết hôn. Thứ hai, (hành vi này vi phạm nguyên tắc tự nguyện trong hôn nhân, có thể vi phạm tội Cưỡng ép kết hôn được quy định tại Điều 146 BLHS: Người nào cưỡng ép người khác kết hôn trái với sự tự nguyện thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm) việc này vi phạm về nguyên tắc tự nguyện.
Các chàng trai cũng không biết rằng, hành động đó của mình còn vi phạm Pháp luật về tội: Bắt, giữ người trái Pháp luật được quy định tại điều 123 BLSH, có thể bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
Luật sư Loan cho rằng, có lẽ, vì chưa hiểu luật nên nhiều chàng trai người Mông mới có hành động “bắt vợ”. Vì thế, nhà trường, địa phương cần phải tuyên truyền sâu rộng pháp luật đến nhân dân trên các phương tiện đại chúng. Trên nền tảng hiểu biết pháp luật, người dân sẽ tự điều chỉnh hành vi của mình.
Trường THCS bán trú Nậm Càn phải lắp camera an ninh bảo vệ các nữ sinh.
Bà Ninh Thị Hồng - Ủy viên thường trực hội Bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cũng cho rằng, hiện, nhiều phong tục tập quán ở các vùng miền đã bị biến tướng và ảnh hưởng tới cuộc sống của người dân. Bắt vợ đã trở thành hủ tục và cộng đồng chúng ta phải lên tiếng mạnh mẽ.
“Hội Bảo vệ quyền trẻ em lên án hành vi này vì nó sai trái, không tôn trọng các bé gái đang đi học, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cuộc sống, tương lai của các em.
Về phía Hội, hội viên sẽ tuyên truyền để không cho những hủ tục lạc hậu này tiếp tục diễn ra. Biết được các trường hợp cụ thể, Hội sẽ có văn bản đề nghị với chính quyền địa phương để công an cũng phải vào cuộc. Đây là một việc sai phạm nên chính quyền địa phương phải quan tâm và có trách nhiệm giáo dục, xử lý các đối tượng vi phạm, bảo vệ các em gái”, bà Hồng cho biết.
Trước đó, phản ánh với báo Người Đưa Tin, em Và Y Cở, học sinh trường THCS bán trú Nậm Càn, lo lắng cho biết: “Ở bản em đã có nhiều chị gái đang đi làm nương thì bị người ta đến bắt về làm vợ. Chúng em theo học ở trường nhưng cũng lo sợ bị thanh niên ở các bản quanh vùng tìm đến trêu ghẹo. Nếu họ thấy ưng cái bụng thì sẽ tìm cách để “bắt vợ” như phong tục của người Mông. Chúng em chỉ muốn đi học để biết nhiều cái chữ sau này có công ăn việc làm phụ giúp bố mẹ chứ chưa muốn lấy chồng đâu”.
Hiệu trưởng trường THCS bán trú Nậm Càn, thầy Lô Khăm Phu cho biết: “Trước những biến tướng của tục cướp vợ, ban giám hiệu nhà trường đã họp và thống nhất báo cáo phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Kỳ Sơn tiến hành lắp camera an ninh để kịp thời ngăn ngừa trai bản có ý định tấn công học sinh nữ.
Năm 2015, có một nữ sinh của trường bỗng dưng nghỉ học gần một tuần, tôi đã đến hỏi thăm và phát hiện trên hai tay của nữ sinh dày đặc những vết trầy xước.
Hỏi ra mới hay em này bị người ta cướp vợ nhưng may mắn trốn thoát được sau một cuộc xô xát gần nửa giờ đồng hồ. Vài năm trở lại đây, tại khu vực nhà ở bán trú của trường thường xuyên xuất hiện nhiều trai bản lảng vảng với mục đích không tốt.
Để quản lý học sinh, đảm bảo an ninh trật tự trong khu vực trường học, ngoài việc tuyên truyền, nhắc nhở các em học sinh nữ cẩn thận trong sinh hoạt hàng ngày, lãnh đạo nhà trường đã quyết định lắp thêm hệ thống camera an ninh này”.
