Cô bé mồ côi thành nữ bác sĩ đầu tiên của Mỹ

Từ cái chết của bạn thân

Elizabeth Blackwell sinh ra tại Bristol (Anh) nhưng sau gia đình bà di cư sang Hoa Kỳ ở Cincinnati, bang Ohio. Ông Samuel Blackwell (cha của Blackwell) mất sớm vì bạo bệnh. Từ nhỏ, Blackwell luôn mong được học thêm về y khoa để hiểu hơn về các căn bệnh thường gặp nhằm giúp đỡ những người xung quanh.

Và rồi, một sự việc xảy ra ở thời niên thiếu khiến bà nhớ mãi và quyết tâm trở thành bác sĩ dù rằng thời đó, một phụ nữ không được phép làm những nghề chỉ dành cho đàn ông như bác sĩ. Blackwell đã phải chứng kiến cảnh người bạn thân của mình đau đớn chịu đựng căn bệnh phụ nữ mà không dám đi khám chỉ vì không có bác sĩ nữ.

Người bạn đó đã ra đi để lại trong lòng Backwell cảm giác khó tả. Với tấm lòng mộ đạo và mong muốn cứu sống nhiều người như bạn bà, Blackwell quyết tâm trở thành nữ bác sĩ đầu tiên của Mỹ. 

Elizabeth Blacwell - nữ bác sĩ đầu tiên của Bắc Mỹ

Khi nghe con gái nói chuyện sẽ theo học y khoa, mẹ Blackwell rất sửng sốt và can ngăn bà nên an phận, lấy chồng sinh con như những phụ nữ cùng thời khác. Nhưng với sự nhiệt thành của tuổi trẻ và quyết tâm cháy bỏng của một người có tấm lòng nhân đạo, Blackwell đã đi xuống Henderson, Kentucky và sau đó sang Bắc Carolina và Nam Carolina, làm đủ mọi nghề để dành tiền đi học y khoa.

Khi ở Nam Carolina, Blackwell may mắn được trọ ở nhà bác sĩ Samuel H. Dickinson. Tại đây, bà học lỏm được ở vị bác sĩ này một số kỹ năng cần thiết về y khoa và hai cổ ngữ cần thiết cho ngành y là La Tinh và Hy Lạp. Đó là những điều cần thiết để được nhận vào một trường y khoa thời đó.

Tuy nhiên, khi đã đạt được mọi điều mà trường y khoa yêu cầu, bà bắt đầu vấp phải những khó khăn đầu tiên. Đầu năm 1847, Blackwell nộp đơn xin học vào các trường y khoa nổi tiếng nhưng những gì bà nhận được đều là cái lắc đầu, từ chối cho bà nhập học.

Tất cả các trường đều trả lời: "Từ trước tới nay, chưa có trường nào nhận phụ nữ vào học y khoa. Bây giờ không phải là thời điểm thích hợp". Thậm chí, có người còn gợi ý rằng, bà nên cải trang thành nam giới, may ra chỉ có cách đó là được nhận vào học.

Không từ bỏ, bà gửi đơn xin học đến 12 trường y khoa ít tiếng tăm hơn nhưng chỉ có trường Geneva Medical College ở thành phố Geneva, New York nhận bà. Thực ra, trường Geneva không hề muốn nhận một phụ nữ vào trường nhưng họ lại khó có thể từ chối một sinh viên xuất sắc dư tiêu chuẩn như Blackwell. Nhà trường còn đưa vấn đề này ra toàn thể sinh viên trong trường để lấy ý kiến. Vì ngỡ đây là một trò đùa nên họ đã đồng ý.

Thế nhưng, khi Blackwell đàng hoàng xuất hiện trong trường, họ mới biết nhà trường không hề nói đùa. Và đó cũng là thời điểm Blackwell bắt đầu những chuỗi ngày khó khăn trên ghế nhà trường trước sự kỳ thị của hàng ngàn con mắt nghi ngờ. Blackwell thường xuyên phải đối mặt với những tiếng xì xầm nhỏ to của bạn học, nào là bà bị điên, nào là Blackwell cố tình phá vỡ quy tắc xã hội.

Ngay đến các giáo sư giảng dạy trong trường cũng tỏ thái độ không hài lòng về việc một người phụ nữ xuất hiện trong giờ giảng của mình. Nhưng rồi, bằng sự tinh tế, trí thông minh hơn người và đặc biệt là sự kiên trì, Blackwell dần chiếm được cảm tình của toàn bộ mọi người trong trường.

Thời kỳ thực tập rồi cũng đến. Blackwell được thực tập tại bệnh xá Blockley Almshouse, thành phố Philadelphia. Trong thời gian này, bà có cơ hội theo dõi căn bệnh typhus (sốt do chấy rận gây ra), loại bệnh phổ biến ở người nghèo nhưng ít được các bác sĩ quan tâm, để ý. Do đó, luận án cuối khóa của bà cũng về vấn đề này, được hội đồng khoa hết lời khen ngợi và vinh dự được chọn đăng trong báo Buffalo Medical Journal - tạp chí y khoa nổi tiếng thời đó.

Năm 1849, tại lễ trao bằng tốt nghiệp, hơn một nửa người tham dự là phụ nữ đã đến để chúc mừng Blackwell. Blackwell là người phụ nữ đầu tiên được trao bằng y khoa ở Bắc Mỹ và đặc biệt là Blackwell còn là người đỗ đầu lớp. Đây là việc chưa từng có trong lịch sử y khoa từ trước đến thời điểm đó.

Tượng Blackwell ngay giữa khuôn viên trường Geneva Medical College

Nữ bác sĩ của dân nghèo       

Không dừng lại ở đó, Blackwell còn bay sang Pháp học thêm về ngành giải phẫu, một ngành cực kỳ khó đối với bất cứ một bác sĩ nào, kể cả nam giới. Tại bệnh viện La maternité ở Paris, bà học hỏi được rất nhiều về kinh nghiệm giải phẫu cũng như phương pháp chữa các bệnh của phụ nữ và trẻ con cùng cách đỡ đẻ xuất sắc nơi đây. Tuy nhiên, vào năm 1850, bà đã bị nhiễm độc và mù một mắt nên không thể tiếp tục học về ngành giải phẫu được nữa. Sau đó, bà đành quay về New York để cống hiến sức mình cho nền y khoa nước nhà.

Ngay trong thời kỳ đó, bà lại không thể xin được việc làm ở trong một bệnh viện chỉ vì bà là phụ nữ. Bởi vậy, bà đã tranh thủ viết bài đăng trên các tạp chí y khoa và đi khắp nơi nói chuyện với người dân về các cách đề phòng và chữa bệnh thông thường. Rồi sau một buổi nói chuyện có nhiều phụ nữ theo đạo Quaker hay còn gọi là Thanh giáo và tất cả họ đều muốn được bà chữa bệnh. Tiếng tăm của Blackwell dần vang xa, nhiều người phụ nữ ở rất xa cũng lặn lội đến tìm bà nhờ bà chữa bệnh hoặc tư vấn.

Năm 1853, Blackwell mở một trạm y tế dành riêng cho phụ nữ nghèo. Rồi trạm y tế đó dần trở thành bệnh xá dành cho phụ nữ và trẻ em ở New York, có cả giường nằm cho bệnh nhân ở lại điều trị và phòng giải phẫu. Riêng người nghèo được khám bệnh miễn phí. Bệnh xá của bà ngày nay là  New York University Downtown Hospital (Bệnh viện thuộc đại học New York dưới phố). Chỉ vài năm sau, Blackwell được mời qua nước Anh diễn thuyết và trở thành người phụ nữ đầu tiên được ghi danh vào Danh mục Y khoa Anh quốc. Bên cạnh việc khám chữa bệnh cho người bệnh, Blackwell còn xây dựng một trường y khoa dành cho phụ nữ với tên gọi Women's Medical College.

An Mai (Theo Biography)