Theo Reuters, sau 3 năm chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama công bố chiến lược “xoay trục sang châu Á”, các đồng minh của Mỹ ở khu vực đang dần bày tỏ những hoài nghi.
Trong khi không thể phủ nhận rằng việc đối phó với Trung Quốc và căng thẳng giữa Bắc Kinh với các nước láng giềng vẫn nằm trong mối quan tâm hàng đầu của Washington, vấn đề này dường như đang dần bị lu mờ bởi những ưu tiên khác. Đặc biệt là diễn biến phức tạp ở Trung Đông và đối đầu với Nga. Hai vấn đề mang tính lịch sử này vẫn tiếp tục trở thành tâm điểm của các chương trình nghị sự.
Tàu sân bay Mỹ ghé thăm cảng Subic, cửa ngõ của Philippines ở Biển Đông.
Hệ quả của việc Washington do dự trong việc đưa ra các chiến lược ở châu Á đã thể hiện rõ. Các quốc gia vốn lo ngại sự trỗi dậy của Trung Quốc như Nhật Bản, Philippines, Ấn Độ, Australia... đang ngày xích lại gần nhau hơn. Các nước châu Á cho rằng cần phải tự lực giải quyết các vấn đề thay vì trông chờ vào sự giúp đỡ của Washington.
Điển hình là việc Nhật Bản và Australia có thể ký hợp đồng mua bán tàu ngầm cũng như thỏa thuận chia sẻ các thông tin mật. Trong một dấu hiệu khác cho thấy liên minh quân sự trong khu vực đang dần hình thành, Ấn Độ đã mời Nhật Bản tham gia cuộc tập trận “Malabar” cùng với Mỹ. Cuộc tập trận nhằm phô diễn sức mạnh hải quân của New Delhi tại Ấn Độ Dương.
Thị trưởng thành phố Davao (Philippines), Rodrigo Duterte ngày 2/8 đã gặp gỡ các tùy viên quân sự của Indonesia, Việt Nam, Trung Quốc, Mỹ và Singapore để trao đổi về chủ đề an ninh.
Tại đây, ông Duterte cho rằng: “Mỹ sẽ không chấp nhận hi sinh vì Philippines. Nếu Hoa Kỳ quan tâm, họ đã gửi tàu sân bay và tàu chiến đến khu vực tranh chấp ngay sau khi Trung Quốc tiến hành xây dựng đảo nhân tạo.